Przejdź do treści
Wydarzenie W związku z informacjami o możliwości siłowego zajęcia KRS Adam Borowski, szef warszawskiego klubu Gazety Polskiej, wzywa wszystkich do stawienia się przed siedzibą KRS w czwartek 7.08, godz. 09:00, ul. Rakowiecka 30 w Warszawie
21:45 "New York Times": prezydent USA Donald Trump planuje spotkać się osobiście z prezydentem Rosji Władimirem Putinem w przyszłym tygodniu
21:00 Ghana: osiem osób, w tym dwóch ministrów, zginęło w katastrofie śmigłowca wojskowego
20:22 USA: prezydent Donald Trump ocenił, że spotkanie jego wysłannika z Władimirem Putinem było bardzo produktywne i przyniosły wielkie postępy
19:17 Sąd Najwyższy odmówił wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego, b. wiceszefa MS Łukasza Piebiaka za nazwanie w mediach społecznościowych b. prezesa KOD Mateusza Kijowskiego przestępcą
17:31 Prezydent Karol Nawrocki przejął zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi RP: zrobię wszystko, żeby w najbliższych latach zbudować co najmniej 300-tysięczną armię
15:45 Prokurator Krajowy Dariusz Korneluk nie uwzględnił wniosku prokuratora o wyłączenie go od wykonania czynności procesowych z udziałem Roberta Bąkiewicza. Rzecznik PK wyjaśnił, że prokurator ma teraz obowiązek wykonać polecenie, czyli postawić zarzuty
Ważne Karol Nawrocki w Sejmie: Chciałem już dziś serdecznie zaprosić na posiedzenie Rady Gabinetowej, które odbędzie się jeszcze w sierpniu
Ważne Karol Nawrocki w Sejmie: Ze smutkiem patrzę na to, co dzisiaj dzieje się wokół przełomowych projektów inwestycyjnych w państwie polskim
Ważne Karol Nawrocki w Sejmie: Mamy drodzy Państwo jako wspólnota narodowa mamy tę wielką wartość przywiązania do wartości i tożsamości chrześcijańskiej. To nie powinno się zmieniać
Ważne Karol Nawrocki w Sejmie: Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli, a władze zwierzchnią w Rzeczpospolitej sprawuje naród. Dlatego witam naród polski w granicach Rzeczpospolitej i poza jej granicami
Ważne Karol Nawrocki w Sejmie: Będę głosem tych, którzy chcą Polski bezpiecznej. A bezpieczeństwo Polski rozpoczyna się od każdego szeregowego żołnierza
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej we Wrocławiu zaprasza 6 sierpnia, g. 18, na Mszę św. w intencji nowego Prezydenta RP Karola Nawrockiego w kościele św. Michała przy ul. Prusa 78 we Wrocławiu
Wydarzenie Sejm od kuchni: Spotkanie nad zalewem w Brańsku (woj. podlaskie) z posłami na sejm: R. Foglem, A. Śliwką, J. Sasinem, S. Łukaszewiczem, D. Stefaniukiem i P. Drabkiem. 9 sierpnia (sobota) godz. 18:00
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Wigilia Bożego Narodzenia obrządków wschodnich. Święto prawosławnych i grekokatolików

Źródło: PAP/Darek Delmanowicz

W środę przypada wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego, czyli według tzw. starego stylu. W tym terminie święta obchodzą prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy.

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny (PAKP) formalnie używa kalendarza juliańskiego. Prawosławni duchowni zwracają uwagę, że to kalendarz o wiele starszy od gregoriańskiego (wprowadzonego w 1582 roku reformą papieża Grzegorza XIII) i był używany w pierwszych wiekach chrześcijaństwa.

Według danych soboru biskupów PAKP, ponad 90 proc. prawosławnych parafii w kraju stosuje w życiu religijnym właśnie kalendarz juliański. Stałe święta (z wyjątkiem Wielkanocy, której data wyliczana jest w obu obrządkach w nieco inny sposób) wypadają wtedy trzynaście dni po katolickich. Wigilia Bożego Narodzenia według tego kalendarza przypada więc 6 stycznia w kalendarzu gregoriańskim.

Święta chrześcijan wschodnich poprzedzał 40-dniowy post, bardzo ściśle przestrzegany, zwłaszcza przez ostatnie dni przed świętami i w samą wigilię. W wigilię niektórzy wierni powstrzymują się nawet od picia napojów, aż do spożycia uroczystej, postnej kolacji.

Wierni Kościołów wschodnich mają kilka nazw wigilii. W zależności od regionu i tradycji, mówią na nią np. nawieczerie, soczelnik lub swiaty wieczer. Nazwa soczelnik pochodzi od "socziwa", czyli gotowanej pszenicy polewanej miodem (według innych źródeł - soczystej kaszy), która była poprzednikiem współczesnej kutii robionej m.in. z maku i miodu, tradycyjnie zawsze obecnej na wigilijnym stole.

Posiłek wigilijny rozpoczyna się od modlitwy i dzielenia prosforą. Prosfora (od greckiego "prosphero" - przynoszę) to chleb liturgiczny używany w Kościele wschodnim do konsekracji i komunii. Współcześnie ma kształt małych, mieszczących się w dłoni krążków, po upieczeniu podobnych do malutkich bułeczek. Przygotowaniem i wypiekiem prosfor zajmują się np. mniszki z monasterów (klasztorów).

W Białymstoku, który jest stolicą regionu, gdzie są największe w kraju skupiska prawosławnych, organizowane są tradycyjnie spotkania dla osób, które z różnych względów nie mogą same przygotować lub nie mają z kim spożyć wigilijnej kolacji.

W związku z obostrzeniami wynikającymi z pandemii koronawirusa, w tym roku takiej możliwości jednak nie ma. Dlatego wczesnym popołudniem w jadłodajni prowadzonej w mieście przez Prawosławny Ośrodek Miłosierdzia "Eleos" wydawane będą świąteczne paczki dla potrzebujących. Wcześniej organizacja przekazała też pomoc do prawosławnych domów opieki m.in. w Hajnówce, Trześciance i Grabarce.

Boże Narodzenie według tzw. starego stylu rozpoczynają też grekokatolicy mieszkający m.in. na Podkarpaciu.

Jak przypomina dziekan sanocki i proboszcz parafii greckokatolickiej w Komańczy w Bieszczadach ks. Andrzej Żuraw, podobnie jak w Kościele zachodnim, również u wiernych obrządków wschodnich wieczerza wigilijna składa się z dwunastu dań. Na stole będą m.in.: ryby, kilka rodzajów pierogów, żurek czy barszcz z uszkami. "Nie może zabraknąć także kutii" – dodał ks. Żuraw.

W nocy wierni Kościołów wschodnich udadzą się do cerkwi na świąteczne uroczystości. W należności od lokalnej tradycji, najczęściej zaczynają się one o północy lub o godz. 2.00 nad ranem; w tym roku odbywają się z zachowaniem zasad związanych z pandemią.

Nie ma dokładnych danych co do liczby prawosławnych w kraju. Hierarchowie polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest 450-500 tys. W ostatnim spisie powszechnym, które to dane uznawane są jednak przez duchownych za niemiarodajne, przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób.

Według danych GUS, grekokatolików jest w Polsce ok. 33 tys. Mieszkają m.in. w województwach: podkarpackim, małopolskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim, lubuskim i dolnośląskim. W latach 40. ubiegłego wieku Kościół greckokatolicki został zdelegalizowany przez władze komunistyczne; reaktywowano go na początku lat 90.

Staroobrzędowcy, którzy również według kalendarza juliańskiego świętują Boże Narodzenie, to jedna z najmniejszych w kraju grup religijnych. Ocenia się, że jest ich 1-2 tys. Mieszkają głównie na Suwalszczyźnie.

PAP

Wiadomości

Fińskie wsparcie dla Ukrainy

Minister obrony: nie kupimy w USA broni dla Ukrainy

Prezydent Węgier pogratulował Karolowi Nawrockiemu. Nie może się doczekać

Nowy rekord prędkości na A2? Kierowca Porsche ukarany

WhatsApp usuwa miliony kont: Oszuści wykorzystywali ChatGPT

Porażka Lecha z Crveną Zvezdą. Trudna sytuacja przed rewanżem

Orlen Basket Liga Kobiet - nowe zasady i drużyny

Kanthak: programowo Karol Nawrocki nie jest ani pisowski ani konfederacki

Iwona Pavlović ujawnia swoją emeryturę. „Ciężko byłoby z tego wyżyć”

Tauson zachwyca na WTA w Montrealu

Dojdzie do spotkania Trumpa z Putinem? "New York Times" z zaskakującą informacją

Skandaliczne zachowanie Marokańczyka nad Grobem Nieznanego Żołnierza. Są konsekwencje

Tomasz Lis źle zniósł zaprzysiężenie prezydenta Nawrockiego. Ratunek widzi w Żurku, znów uderzył w Hołownię

Kolejne źródło potwierdza: w czwartek siłowe przejęcie KRS

Cenckiewicz ujawnia: odbyłem spotkanie z Kosiniakiem - Kamyszem i ministrem Zalewskim

To mówią za Odrą po zwycięstwie Nawrockiego: to nie będzie dobra prezydentura dla... Niemiec

Najnowsze

Fińskie wsparcie dla Ukrainy

Minister obrony: nie kupimy w USA broni dla Ukrainy

Porażka Lecha z Crveną Zvezdą. Trudna sytuacja przed rewanżem

Orlen Basket Liga Kobiet - nowe zasady i drużyny

Kanthak: programowo Karol Nawrocki nie jest ani pisowski ani konfederacki

Iwona Pavlović ujawnia swoją emeryturę. „Ciężko byłoby z tego wyżyć”

Karol Nawrocki - gratulacje od prezydenta Węgier

Prezydent Węgier pogratulował Karolowi Nawrockiemu. Nie może się doczekać

trzykrotnie przekroczona prędkość

Nowy rekord prędkości na A2? Kierowca Porsche ukarany

WhatsApp usuwa miliony kont: Oszuści wykorzystywali ChatGPT