Przejdź do treści
W Warszawie upamiętniono zdobycie PAST-y przez powstańców w 1944 r.
Telewizja Republika

Gmach Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej był jednym z najpilniej strzeżonych przez Niemców budynków podczas powstania warszawskiego. Mimo to żołnierze AK zdobyli go 20 sierpnia 1944 r. Triumf ten po 70 latach upamiętnili weterani walk i władze państwowe.

- Wolność jest największą wartością dla każdego człowieka na całym świecie. Brońmy jej i nie dajmy jej sobie odebrać - podkreśliła podczas uroczystości kpt. Barbara Wilczyńska-Sekulska ps. Penelopa, która służyła w batalionie "Kiliński" jako sanitariuszka; dziś pełni funkcję prezesa Ogólnokrajowego Środowiska Batalionu "Kiliński" Światowego Związku Żołnierzy AK.

- Zdobycie PAST-y było wielkim osiągnięciem powstańców okupionym co najmniej sześćdziesięcioma osobami poległych i siedemdziesięcioma rannych. PAST-a została w naszych rękach do końca powstania - wspominała z dumą. Podkreśliła też, że jej pokolenie z lat 20. XX w. "przeżyło pięć lat strasznego terroru okupacji hitlerowskiej".

- Bardzo pragnęliśmy wtedy niepodległości. Myślę, że tęsknota za wolnością była jednym z wielu powodów wybuchu powstania - zaznaczyła Wilczyńska-Sekulska.

W uroczystości przed tablicą upamiętniającą zdobycie PAST-y wzięli udział m.in. prezes Instytutu Pamięci Narodowej Łukasz Kamiński oraz weterani AK, w tym z batalionu "Kiliński", który 70 lat temu przy wsparciu innych oddziałów powstańczych pokonał silnie uzbrojonych Niemców.

Podczas ceremonii - w asyście honorowej Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego - odegrano hymn narodowy i złożono wieńce m.in. od przedstawicieli stołecznego magistratu, IPN, MON i Wojska Polskiego, Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Kwiaty składali także harcerze i mieszkańcy Warszawy.

Po uroczystości weterani AK i prezydent Warszawy obejrzeli wystawę, którą przygotował Dom Aukcyjny Artissima, znajdujący się w gmachu PAST-y. Ekspozycja pt. "Wierny towarzysz. Motyw konia w sztuce" przedstawia dzieła o tematyce hippicznej i batalistycznej m.in. obrazu Wojciecha i Jerzego Kossaków. Wśród eksponatów była także unikatowa rzeźba z odlewni Braci Łopieńskich przedstawiającą rotmistrza Seweryna Kuleszę skaczącego przez przeszkodę. Wystawę można oglądać do 20 września.

Od początku powstania żołnierze AK podejmowali próby zdobycia gmachu PAST-y, obsadzonego przez niemieckich snajperów. PAST-a była przed wojną drugim po Prudentialu najwyższym budynkiem w Warszawie. Aby pokonać niemiecką załogę, powstańcy podpalali budynek za pomocą miotaczy ognia, zrobionych ze strażackich motopomp. Ostatecznie PAST-ę powstańcy zdobyli 20 sierpnia. Do polskiej niewoli dostało się ponad 110 niemieckich żołnierzy.

Ceremonię przy gmachu PAST-y, w którym obecnie mieszczą się siedziby organizatorów uroczystości m.in. Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego, poprzedziła msza św. w intencji poległych żołnierzy batalionu "Kiliński" oraz ich dowódcy rtm. "Leliwy" - Henryka Leliwy-Roycewicza, która odbyła się w Kościele Wszystkich Świętych przy Pl. Grzybowskim.

Poza zdobyciem PAST-y batalion "Kiliński" wsławił się także zdobyciem Prudentialu i Poczty Głównej. W czasie powstania warszawskiego oddział ten po napływie ochotników osiągnął stan ok. 2 tys. żołnierzy (w godzinie "W" batalion liczył ok. 900 żołnierzy; uzbrojonych było ok. 10 proc. z nich). Batalion "Kiliński" był niepokonany; do końca powstania, do momentu kapitulacji, jego żołnierze utrzymali się na zdobytych pozycjach.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

"Za zbrodnie, mękę i krew!". 70 lat temu Warszawa stanęła do walki

pap

Wiadomości

Nielegalna komisja prześladuje ciężko chorego Zbigniewa Ziobro!

Zajączkowska-Hernik: Trzaskowski jest kompletnie niewiarygodny

Dziś w „Kulisach Manipulacji” prof. Cenckiewicz odkryje prawdę o gen. Stróżyku

Kolejny ruch w stronę likwidacji 800 plus

Na Puchar Świata w skokach trener wyznaczył kadrę

Sędzia z Iustiti Anna Ptaszek w ekspresowym tempie ukarała posła Zbigniewa Ziobrę

Chcesz zobaczyć przelot Starlinków? Musisz się pospieszyć

Bastion demokratów zaczyna się kruszyć. Republikanie sporo zyskali w Kalifornii

Schował zwłoki ojca do zamrażarki. Grozi mu wiele lat więzienia

Paweł Fajdek szykuje się do igrzysk w Los Angeles

Obajtek grzmi w sprawie pseudoekologicznego szaleństwa

Zapewniali, że jak wygra Trump, wyjadą z USA. Czy amerykańscy celebryci spełnią teraz swoje zapowiedzi?

Co było przyczyną zgonu 3-latki? Najnowsze informacje!

Trump rozmawiał już z 70 przywódcami. Na liście nie ma... Tuska!

NBA: Sochan z sześciotygodniową przerwą w grze

Najnowsze

Nielegalna komisja prześladuje ciężko chorego Zbigniewa Ziobro!

Na Puchar Świata w skokach trener wyznaczył kadrę

Sędzia z Iustiti Anna Ptaszek w ekspresowym tempie ukarała posła Zbigniewa Ziobrę

Chcesz zobaczyć przelot Starlinków? Musisz się pospieszyć

Bastion demokratów zaczyna się kruszyć. Republikanie sporo zyskali w Kalifornii

Zajączkowska-Hernik: Trzaskowski jest kompletnie niewiarygodny

Dziś w „Kulisach Manipulacji” prof. Cenckiewicz odkryje prawdę o gen. Stróżyku

Kolejny ruch w stronę likwidacji 800 plus