Rok 2017 to okres wielu skutecznych działań CBA, które z determinacją walczy z korupcją w Polsce oraz zabezpiecza Skarb Państwa przed nadużyciami osób pełniących funkcje publiczne. Co ważne, Biuro coraz skuteczniej zapobiega również wyłudzeniom środków z budżetu państwa. Szereg śledztw podjętych na nowo wskazuje, że Biuro w skuteczniejszy sposób wypełnia swoje obowiązki.

Ostatnie miesiące to również skuteczne działania ABW, która dba o polskie interesy ekonomiczne. ABW swoimi działaniami objęła przestępstwa ekonomiczne dotyczące ogromnej, wielomiliardowej skali. Agencja w sposób skuteczny identyfikuje i ściga polskie wątki wojny z terroryzmem, kilkukrotnie zatrzymując w 2017 roku osoby powiązane z ISIS. ABW prowadziła również działania neutralizujące tzw. elementy wojny hybrydowej wymierzonej w Polskę.

PONIŻEJ ZNAJDUJĄ SIĘ WYBRANE DZIAŁANIA SŁUŻB SPECJALNYCH PODEJMOWANE W 2017 ROKU:

I. Wybrane działania CBA w 2017 roku:

1. Skuteczna walka z grupami wyłudzającymi zwrot podatku VAT. W grudniu Centralne Biuro Antykorupcyjne rozbiło międzynarodową grupę wyłudzająca VAT. Funkcjonariusze zatrzymali członków międzynarodowej zorganizowanej grupy przestępczej specjalizującej się w wyłudzeniach VAT na wielką skalę. Udaremniono wyłudzenie co najmniej 187 milionów zł ze Skarbu Państwa. Grupa przestępcza działała na terenie Polski, Czech i Niemiec.

Od początku 2017 roku CBA prowadziło 23 postępowania przygotowawcze dot. przestępstw podatkowych. Zarzuty usłyszały łącznie 374 osoby. Szacunkowe straty Skarbu Państwa, którymi zajmowało się CBA, wynoszą niemal 170 mln złotych. CBA udało się udaremnić przestępstwa, które mogły skutkować wyrządzeniem szkody Skarbu Państwa na sumę łączną ponad 360 mln złotych.

2. Walka z korupcją w Wojskowej Akademii Technicznej. Funkcjonariusze Delegatury CBA w Białymstoku zatrzymali 7 profesorów i doktorów z Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie (WAT). Sprawa dotyczy zarzutów wyłudzenia pieniędzy na szkodę WAT poprzez m.in. pozorne umowy w latach 2014-2015. Już wcześniej białostoccy agenci CBA zatrzymali w samym tylko wątku śledztwa dotyczącego Wojskowej Akademii Technicznej 16 osób.

3. Zatrzymania w sprawie dzikiej reprywatyzacji. W 2017 roku Centralne Biuro Antykorupcyjne zatrzymało osoby odpowiedzialne na przestępczy proceder tzw. dzikiej reprywatyzacji byli to m.in. adwokaci czy stołeczni urzędnicy. Ustalenia śledczych z CBA wskazują, że zatrzymani urzędnicy warszawskiego ratusza systematycznie, przez lata, przyjmowali wysokie łapówki za swoją pomoc w uzyskaniu decyzji dotyczących reprywatyzacji, zwrotów i odszkodowań.

CBA w sprawie nieprawidłowości przy warszawskiej reprywatyzacji prowadzi 68 śledztw dotyczących blisko 200 adresów - większość z nich to cenne, o wielomilionowej wartości działki, kamienice.

4. Ujawnienie korupcyjnego procederu w spółce zbrojeniowej - PIT-RADWAR. W agenci CBA zatrzymali kolejne podejrzane osoby w śledztwie dotyczącym ujawnionego w spółce PIT-RADWAR, wchodzącej w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, procederu korupcyjnego, w którym uczestniczyło szereg osób, zarówno zatrudnionych w spółce, jak i w podmiotach z nią kooperujących.

Wcześniej funkcjonariusze ustalili, że sprawa dotyczyły procesu zakupów maszyn, urządzeń i części do nich realizowanych przez zatrudnionych w logistyce tej spółki. W sumie zatrzymano osiem osób mogących podejrzanych o przestępstwa korupcyjne.

5. Wykrycie gigantycznej afery korupcyjnej w Sądzie Apelacyjnym w Krakowie. W 2017 roku Centralne Biuro Antykorupcyjne rozpracowało sieć przestępczych powiązań w krakowskim sądzie apelacyjnym. Korupcja, pranie pieniędzy i zorganizowana grupa przestępcza to zarzuty jakie mogą usłyszeć zatrzymani przez CBA dyrektorzy, byli dyrektorzy i pracownicy sądów z apelacji krakowskiej i wrocławskiej.

W sumie lista zatrzymanych w sprawie korupcji w Sądzie Apelacyjnym w Krakowie wydłużyła się do 26 osób. Straty spowodowane przez zorganizowaną grupę przestępczą działającą w Sądzie Apelacyjnym w Krakowie poprzez wyłudzenia za fikcyjne usługi mogą sięgać ponad 35 mln zł.

6. Zatrzymania w związku z ogromnymi stratami SK Banku. Delegatura Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Katowicach prowadzi śledztwo w sprawie nadużycia zaufania przez władze Spółdzielczego Banku Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie (SK Bank). Największym wątkiem śledztwa objęte są okoliczności związane z udzielaniem przez Spółdzielczy Bank Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie kilku dziesiątek kredytów dla powiązanych ze sobą podmiotów gospodarczych z branży deweloperskiej. Kredyty nie zostały spłacone.

Wśród 77 osób zatrzymanych w akcji CBA są byli członkowie zarządu i pracownicy SK Banku oraz biznesmeni i przedstawiciele firm z branży deweloperskiej. Zatrzymanym przez CBA zostanie postawionych w prokuraturze ponad 1000 zarzutów. Straty banku oceniane są na ok. 2,7 mld zł brutto.

7. Ujawnienie milionowych wyłudzeń przy budowie internetu "ostatniej mili". 19 podejrzanych, 12 projektów unijnych na łączną kwotę ponad 90 mln zł, 58 firm i beneficjentów uczestniczących w nielegalnym procederze – wynika z śledztwa katowickiej Delegatury CBA i Prokuratury Okręgowej w Gliwicach dotyczącego wyłudzania dotacji unijnych na budowę sieci szerokopasmowych dostępu do Internetu.

Śląscy agenci CBA zatrzymali także dwóch biznesmenów z Tarnowskich Gór. Jeden z nich jest podejrzany o wyłudzenie dotacji unijnych na kwotę ok. 5 mln zł oraz pomocnictwo do wyłudzenia kolejnych 3 mln zł w ramach realizacji projektów unijnych. Drugi biznesmen usłyszał zarzuty pomocnictwa do wyłudzenia 5 mln zł i prania brudnych pieniędzy.

8. Zatrzymania w zawiązku z korupcją w Grupie Azoty. Agenci z lubelskiej Delegatury CBA w wyniku operacji specjalnej zatrzymali 6 osób w sprawie o charakterze korupcyjnym, żądania 40 mln zł i powoływania się na wpływy w największych spółkach skarbu państwa. Wśród zatrzymanych jest Przewodniczący Rady Nadzorczej Grupy Azoty Marek G. przedstawiciel Grupy Lotos oraz biznesmeni. Wszyscy zostali tymczasowo aresztowani.

9. Ujawnienie procederu korupcyjnego przy zakupie niesprawnego systemu meteo dla wojska. Funkcjonariusze z warszawskiej Delegatury CBA zatrzymali w 5 osób w śledztwie dotyczącym oszustwa, przekroczenia uprawnień, niedopełnienia obowiązków przez przedstawicieli zamawiającego oraz przedstawicieli prywatnych firm w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Śledczy z CBA ujawnili poważne nieprawidłowości przy dostawie w grudniu 2016 roku, za blisko 5 mln zł, dziewięciu mobilnych automatycznych systemów pomiarów meteorologicznych do Składu Materiałowego 2 Regionalnej Bazy Logistycznej w Warszawie. Ekspertyzy powołanych przez CBA biegłych potwierdzają, że sprzęt meteo nie spełnia specjalnych wojskowych wymagań i zupełnie nieprzydatny do celów wojskowych.

10. Zatrzymania w związku z korupcją w Elektrowni Szczecin. Agenci CBA ze Szczecina zatrzymali kilkanaście osób w śledztwie dotyczącym korupcji przy dostawach biomasy do Zespołu Elektrowni Dolna Odra - Elektrownia Szczecin. Ustalono, że pracownicy odpowiedzialni za nadzór nad jakością paliwa, w zamian za korzyści majątkowe, potwierdzali, że ciężarówki wypełnione odpowiednią technicznie biomasą choć w rzeczywistości tak nie było.

Proceder, jak wskazują ustalenia śledczych, mógł spowodować wielomilionowe straty na szkodę spółki Skarbu Państwa - Polskiej Grupy Energetycznej SA.

11. Wykrycie wyłudzenia 40 mln zł na nieistniejącą inwestycje. Funkcjonariusze krakowskiej Delegatury CBA zatrzymali 26 osób w śledztwie dotyczącym działalności zorganizowanej grupy przestępczej, popełniającej przestępstwa gospodarcze na szeroką skalę, wyłudzenia w latach 2013-2015 ok. 40 mln zł dofinansowania unijnego z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Ministerstwa Finansów na nieistniejącą inwestycję, wyłudzenia zwrotu ok. 9 mln zł VAT oraz prania pieniędzy m.in w tzw. rajach podatkowych.

Projekt, na który wyłudzono dotację, dotyczył inwestycji w linię do recyclingu odpadów z tworzyw sztucznych.

12. Zatrzymanie byłego zarządu Zakładów Chemicznych Police SA. Agenci ze szczecińskiej Delegatury CBA zatrzymali byłego prezesa, byłych członków zarządu i byłych dyrektorów Grupy Azoty Zakłady Chemiczne Police S.A. oraz kooperujących biznesmenów. Wielowątkowe śledztwo dotyczyło m.in. przestępstw przeciwko istotnym interesom gospodarczym Polski i wyrządzenia szkody majątkowej wielkich rozmiarów Grupie Azoty Zakładom Chemicznym Police SA w związku z podjęciem szeregu bezpodstawnych decyzji gospodarczych.

Jeden z wątków śledztwa dotyczy podjętych w 2014 r. decyzji o inwestycji - zakupie spółki przez Grupę Azoty, która miała zajmować się eksploatacją kopalni odkrywkowej fosforytów w Senegalu. Umowa ta opiewała na 29 mln dolarów. Inną decyzją kierownictwa Zakładów Chemicznych Police, która doprowadziła do szkody majątkowej w wielkich rozmiarach - na ponad 4,5 mln zł, była decyzja o zakupie tysięcy ton ilmenitu kenijskiego.

13. Zarzuty korupcyjne dla trzech żołnierzy. Funkcjonariusze CBA z Poznania wspólnie z żołnierzami ŻW zatrzymali pułkownika, podpułkownika oraz starszego chorążego. Zatrzymani usłyszą w poznańskiej prokuraturze do spraw wojskowych zarzuty związane z płatną protekcją.

Śledztwo pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Poznaniu toczy się w sprawie przyjmowania w okresie 2015 - styczeń 2016 r. w Powidzu i w Warszawie korzyści majątkowych lub osobistych związanych z powoływaniem do Narodowych Sił Rezerwowych, do zawodowej służby wojskowej lub za przeniesienie na wyższe stanowisko.

14. Ujawnienie korupcji przy nielegalnym załatwieniu dofinansowania z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Funkcjonariusze z wrocławskiej Delegatury CBA zatrzymali pracownika naukowego jednej z warszawskich wyższych uczelni, a jednocześnie kierownika projektu informatycznego w prywatnej spółce. Oferował 900 tys. zł za nielegalne załatwienie 6 mln dofinansowania z NCBR.

15. Zatrzymania w PKP S.A. Agenci warszawskiej Delegatury CBA zatrzymali pięciu podejrzanych w sprawie wyrządzenia znacznej szkody majątkowej spółce PKP S.A. poprzez zawarcie w maju 2016 roku przez spółkę kolejową z jedną z warszawskich spółek niekorzystnej umowy na blisko 2 mln zł. Umowa dotyczyła realizacji profilaktyki w zakresie zagrożeń terroryzmem bombowym w ramach przygotowań do Światowych Dni Młodzieży. Agenci CBA zatrzymali m.in: Dyrektora Biura Bezpieczeństwa PKP S.A., właściciela warszawskiej spółki realizującej kontrakt, majora Biura Ochrony Rządu, prezesa innej spółki z branży ochrony biznesu oraz pracownika PKP S.A.

16. Wykrycie gigantycznej łapówki - 25 mln dolarów za płatną protekcję. Funkcjonariusze lubelskiej Delegatury CBA zatrzymali w Warszawie dwóch biznesmenów - obcokrajowców i polskiego przedsiębiorcę. Sprawa ma związek z przestępstwem korupcyjnym. Mężczyźni powołując się na wpływy w sferach rządowych jednego z afrykańskich państw chcieli doprowadzić do zawarcia kontraktu z polską spółką na dostawę maszyn rolniczych. Cały kontrakt, opiewający na kwotę 100 mln dolarów amerykańskich, był finansowany przez polski Skarb Państwa w ramach międzynarodowych umów i programów pomocowych dla Afryki.

Zatrzymani przez CBA obcokrajowcy chcieli zapewnić polskiej firmie korzystne decyzje przy rozstrzygnięciu przetargu w zamian za przekazanie im 25 mln dolarów. Duża część kwoty miała być przeznaczona na łapówki dla afrykańskich urzędników.

17. Agenci CBA z Delegatury w Krakowie zatrzymali założyciela i prezesa znaczącego inwestora na rynku nieruchomości, członka zarządu developera, prezesa zarządu spółki Małopolskie Dworce Autobusowe, wiceprezesa zarządu małopolskiej fundacji i biznesmena. Śledztwo CBA dotyczy korzyści majątkowych na sumę 1 mln 170... tys. zł. W tej samej sprawie Prokuratura wnosi o aresztowanie senatora Stanisława Koguta, który miał się podejmować załatwiania różnych spraw w zamian za korzyści majątkowe.

18. Funkcjonariusze CBA przeszukali mieszkania posła na Sejm RP z Koszalina S. Gawłowskiego. Czynności mają związek z podejrzeniem przyjęcia przez posła łapówek o wartości co najmniej 200 tysięcy złotych w czasie, kiedy pełnił on funkcję wiceministra środowiska w rządach w latach 2007-2015. Prokuratura chce uchylenia immunitetu Stanisława Gawłowskiego.

19. Śledztwo CBA pozwoliło na złożenie wniosku o uchylenie immunitetu senatora Macieja Grubskiego. Prokuratura chce mu postawić zarzuty dot. ujawnienia informacji niejawnej a także przyjęcia korzyści majątkowej, w sumie ponad 90 tys. zł.

II. Wybrane działania ABW w 2017 roku:

1. Walka z wyłudzeniami podatku VAT. Tylko w pierwszej połowie 2017 roku ABW prowadziła ponad 130 postępowań przygotowawczych dot. przestępstw podatkowych (wyłudzeń VAT, nieopłacenia akcyzy, nieopłacenia ceł), zatrzymano w tych sprawach 154 osoby, przedstawiono zarzuty łącznie 255 osobom. Szacunkowe straty Skarbu Państwa w śledztwach, które prowadziła ABW wynoszą w sumie 3,3 mld zł.

2. Zatrzymania w związku z aferą melioracyjną. Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymali kilkanaście osób w śledztwie dotyczącym nieprawidłowości związanych z inwestycjami prowadzonymi przez Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie.

Zatrzymani to pracownicy oddziałów terenowych Zarządu Melioracji w Szczecinie oraz przedsiębiorcy wykonujący usługi na rzecz tego podmiotu. Usłyszeli oni m.in. zarzuty przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z poświadczeniem nieprawdy w dokumentach przez funkcjonariuszy publicznych w celu uzyskania korzyści majątkowej lub osobistej, a także poświadczenie nieprawdy w dokumentach w celu uzyskania korzyści majątkowej.

Śledztwo prowadzone przez ABW dotyczy działania zorganizowanej grupy przestępczej, która zakłócała przebieg szeregu przetargów prowadzonych przez szczeciński urząd. Chodzi o 105 postępowań przetargowych na sumę łączną około 600 mln złotych. W śledztwie do tej pory postawiono zarzuty ponad 30 osobom.

3. Udaremnienie wwiezienia do Polski działa przeciwlotniczego. W wyniku kontroli celnej na przejściu granicznym w Dorohusku, udaremniono próbę wwiezienia do Polski elementów działa systemu artyleryjskiego AK-630, kal. 30 mm. Działko z zamkiem, produkcji sowieckiej, przewożone było samochodem dostawczym na ukraińskich tablicach rejestracyjnych. Broń została zgłoszona jako element hydrauliczny. Służby zatrzymały dwie obywatelki Ukrainy podróżujące samochodem.

Po ujawnieniu na granicy próby wwiezienia broni do akcji wkroczyła ABW, która zabezpieczyła działo. W sumie zatrzymano czworo obywateli Ukrainy, z których jeden na stałe mieszka w Polsce. AK-630 to zautomatyzowane sześciolufowe szybkostrzelne działko kalibru 30 mm. produkcji sowieckiej.

4. Zatrzymania w związku z oszustwami podatkowymi przy obrocie metalami nieżelaznymi. Funkcjonariusze Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Katowicach rozpracowali grupę dokonująca oszustw podatkowych przy wewnątrzunijnym obrocie metalami nieżelaznymi. Straty skarbu Państwa są szacowane na ponad 53 mln zł. Prokuratura regionalna w Katowicach przedstawiła zatrzymanym przestępcom zarzuty m.in.: wyłudzeń podatku VAT, prania pieniędzy, udziału w zorganizowanej grupie przestępczej oraz poświadczenia nieprawdy w dokumentach.

Grupa brała udział w tzw. karuzeli podatkowej, uczestnicząc w łańcuchu podmiotów gospodarczych prowadzących fikcyjny obrót m.in. katodą niklo