Zdaniem Rzecznika nie powinno być różnic w dostępie do szkolnictwa wyższego dla osób zaszczepionych, osób, które nie mogą poddać się szczepieniu z uwagi na trwałe bądź czasowe przeciwwskazania zdrowotne, osób posiadających przeciwciała, a także tych, którzy mają aktualny negatywny wynik testu.

W piątek na stronie RPO opublikowano dwa wystąpienia Rzecznika — jedno skierowane do szefa MEiN Przemysława Czarnka, drugie — do przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prof. Arkadiusza Mężyka. Rzecznik poprosił ministra edukacji o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, aby zapewnić uczelniom podstawy prawne dla działań prewencyjnych w czasie pandemii. Z kolei do KRASP skierował prośbę o wypracowanie wspólnych zasad prowadzenia zajęć oraz zakwaterowania w akademikach.

Jakie uczelnie robią problemy niezaszczepionym studentom?

- Niektóre uczelnie informują studentów o uzależnieniu możliwości odbywania praktyk i zajęć klinicznych od zaszczepienia się przeciw COVID-19. Przykładami są Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wrocławski Uniwersytet Medyczny, czy Uniwersytet Rzeszowski, gdzie po interwencji RPO zasady udziału w praktykach dla studentów URz zmieniono. Ograniczenia wynikają na ogół z decyzji podmiotów, w których obywają się praktyki i zajęcia kliniczne, a uczelnie mają na nie ograniczony wpływ — czytamy na stronie RPO.

- Do Rzecznika dotarła także wiadomość o działaniach Rektora Uniwersytetu Śląskiego, który kierując się troską o życie i zdrowie studentów, poinformował społeczność akademicką UŚ o planowanym zakazie kwaterowania w akademikach UŚ osób niezaszczepionych. Decyzja ta nie została skonsultowana wcześniej ze studentami- dodano. 

Kolejnym przywołanym przykładem jest Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, która zapowiedziała objęcie osób niezaszczepionych systemem specjalnej ochrony fizycznej i organizacyjnej dla zapewnienia im bezpieczeństwa. - W odpowiedzi na wystąpienie RPO w tej sprawie, rektor AGH wskazał m.in., że działania uczelni podejmowane są w sytuacji, gdy ustawodawca krajowy nie wyposażył uczelni wyższych w przepisy wprost pozwalające na gromadzenie danych o zaszczepieniu — wskazano.

RPO podkreślił, że przyczyną wyżej wymienionych decyzji jest troska o życie i zdrowie społeczności akademickiej oraz chęć zapewnienia bezpiecznych warunków studiowania i zakwaterowania w domach studenckich w czasie pandemii. Jak jednak dodał, przyjęte i planowane rozwiązania mogą bezpodstawnie ograniczać konstytucyjnie chronione prawa.

- Chodzi o prawo do nauki – w zakresie, w jakim dochodzi do uzależnienia kontynuowania studiowania od poddania się szczepieniu przeciw COVID-19, a także prawo do ochrony prywatności – gdy uczelnie przetwarzają dane studentów dotyczące zdrowia – zakończył Marcin Wiącek.