Rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz w liście skierowanym do minister kultury Małgorzaty Omilanowskiej apeluje o dostosowanie systemu pobierania opłat abonamentowych do standardów konstytucyjnych.
Według danych zaprezentowanych przez RPO aż 50,2 proc. wszystkich gospodarstwa korzysta z niezarejestrowanych odbiorników, z czego 45,5 proc. było zwolnionych od wnoszenia opłat. Ponad 3,6 mln. gospodarstw domowych powinna terminowo wnosić opłaty, jednak robi to niepełny milion, a pozostałe 2,7 mln gospodarstw domowych nie wywiązuje się z tego obowiązku.
Jak informuje Lipowicz, otrzymuje ona wiele skarg od obywateli, którzy padli ofiarą czynności podejmowanych przez operatora wyznaczonego jako wierzyciel oraz organów egzekucyjnych, które mają na celu ściąganie zaległego abonamentu.
RPO zwraca uwagę na fakt, że opłaty abonamentowe nie mają charakteru powszechnego, są "daninami publicznymi".
"Ten stan rzeczy, od wielu lat tolerowany przez władzę publiczną, musi być postrzegany przez osoby respektujące obowiązujący porządek prawny jako niesprawiedliwy i naruszający konstytucyjną zasadę powszechności ponoszenia ciężarów publicznych. Z art. 84 Konstytucji RP wynika bowiem, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznoprawnych, w tym podatków, określonych w ustawie. Art. 84 Konstytucji RP należy postrzegać nie tylko w kategorii obowiązków, lecz także w kategorii prawa jednostki do powszechnego, a zwłaszcza równego rozłożenia ciężarów publicznych. Art. 84 Konstytucji RP zawiera w związku z tym skierowany do ustawodawcy nakaz ustanowienia prawa sprawiedliwie rozkładającego na poszczególnych członków społeczeństwa ciężary publiczne" - czytamy w liście do Małgorzaty Omilanowskiej. Zdaniem Rzecznik Praw Obywatelskich przepisy o poborze opłat abonamentowych nie spełniają tego nakazu, ponieważ jedynie niecałe 10 proc. podmiotów potencjalnie zobowiązanych na podstawie tej ustawy płaci daninę publiczną na cel ogólnospołeczny.
"Liczę na to, że zostaną podjęte pilne prace nad dostosowaniem obecnego systemu pobierania opłat abonamentowych do standardów konstytucyjnych" podkreśla w liście prof. Lipowicz.