W studiu Telewizji Polskiej odbyła się debata z przedstawicielami wszystkich zarejestrowanych ogólnokrajowych komitetów wyborczych. Z dziennikarzami rozmawiali premier Ewa Kopacz, kandydatka PiS na stanowisko premiera i wiceprezes PiS Beata Szydło, kandydatka Zjednoczonej Lewicy na stanowisko premiera Barbara Nowacka, prezes PSL i wicepremier Janusz Piechociński, lider .Nowoczesnej Ryszard Petru, lider ruchu Kuki\'15 Paweł Kukiz, lider partii KORWiN Janusz Korwin-Mikke oraz Adrian Zandberg z partii Razem.
Pytania podczas spotkania podzielone były na trzy bloki – w pierwszej części dotyczyły spraw społeczno-gospodarczych, w drugiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, a w części trzeciej problematyki wizji i ustroju państwa.
Z politykami rozmawiali Diana Rudnik z „Wiadomości” TVP, Grzegorz Kajdanowicz z TVN i Jarosław Gugała z Polsatu. Debata zakończyła się o godzinie 21.45.
Pierwsza część - sprawy społeczno-gospodarcze
PYTANIE (Diana Rudnik) Jesteśmy na finiszu kampanii wyborczej, jednym z elementów kampanii był wiek emerytalny, niezależnie od grupy wiekowej jakiej to dotyczy. Co proponujecie Państwo, aby obecny i przyszły emeryt był spokojny o swoją przyszłość?
Nowacka: 25 października mamy szansę skończyć z koalicją PO-PIS i mamy szansę na powrót do normalności, powrót do szacunku do drugiego człowiek. Wiek emerytalny to jeden z tematów zepchniętych z debaty publicznej, trzeba go uzależnić od stażu pracy (..) emerytury są dzisiaj bardzo niskie, często ludzie staja przed wyborem czy kupić chleb czy leki. Zjednoczona Lewica chce podnieść emerytury o 200 złotych.
Korwin-Mikke: Niedawno obrabowano polski emerytów podwyższając wiek emerytalny (...) postaramy się aby ludzie którzy to zrobili stanęli przed sądem. Chcemy, aby Ci, którzy zaczęli pracować kiedy obowiązywała zasada 60 i 65 lat przy niej zostali. Podkreślam, jeśli będzie dalej rządzić PO-PiS to ZUS zbankrutuje pod tymi rządami.
Petru: Żeby emerytury były wysokie, to Polacy muszą dobrze zarabiać. My proponujemy rozwiązanie, które daje sprawiedliwość dla wszystkich. Koniec z przywilejami. Jeśli ktoś zaczął oszczędzać w KRUS-ie to nie odbierzemy mu tego. Ale jeśli rolnik zaczyna pracę w 2016 roku to będzie płacił takie same składki jak pielęgniarka. Górnik będzie miał taką samą emeryturę jak szewc.
Kukiz: Nie potrafię wróżyć, nie wiemy ile pieniędzy jest w budżecie, czy emerytury oprzeć na demografii czy na finansach. Należy uszanować wolę 3 milionów obywateli i należy rozpisać referendum, ale niezależnie od jego wyniku, należy pamiętać, że ustawa nie działa wstecz. Na dzisiaj nikt nie jest pewny swojej emerytury, została złamana umowa społeczna.
Kopacz: Moim celem na najbliższą kadencję jest podwyższenie płac Polaków, to również podwyższenie emerytur. Ale żeby tak było, to potrzebna jest silna gospodarka. Musi być silne finansowo państwo. Z Polską gospodarką jest trochę jak z przedsiębiorstwem, które kiedyś była na skraju bankructwa, a dzisiaj wyszło na prostą (...) powinniśmy mądrze skorzystać z tego, że Polska jest 6 gospodarką w Europie.
Piechociński: W ciągu 25 lat średnia życia Polaków wydłużyła się o siedem lat, dlatego dokonaliśmy korekty systemu emerytalnego, tak żeby po 40 latach można było odejść na emeryturę, przypominając przy tym, że ta emerytura będzie niższa. Chcemy wprowadzenia minimalnej emerytury 1200 złotych.
Zandberg: My niestety w Polsce nie mamy poważnej rozmowy o systemie emerytalnym. Mamy dwie poważne dziury w systemie emerytalnym - pracownicy na "śmieciówkach" i niepotrzebne przywileje dla przedsiębiorców. Kiedy załatwimy te dwie dziury to możemy rozmawiać o tym, czy Polskę stać na taki czy inny wiek emerytalny.
Szydło: PiS słucha obywateli i to obywatele mają prawo decydować o swoim wieku emerytalnym. Ludzie przyszli do parlamentarzystów, ale obecna koalicja rządząca nie chciała tego zrobić, nie wysłuchała. My chcemy powrotu do wieku emerytalnego 60 i 65 lat. Jeżeli ktoś ma zdrowie i siłę to może pracować dłużej, ale ten wiek kiedy się nabywa prawa emerytalne to 60 i 65 lat.
PYTANIE (Jarosław Gugała): Co zrobić, żeby Polska przestała się zadłużać i żebyśmy wszyscy jako Polacy nie zbankrutowali?
Nowacka: Dzisiaj słyszymy jak wiele PiS, PO i PSL obiecują, natomiast mamy świadomość jak wyglądały ostatnie lata rządów, w których pieniądze przejadano. Polska musi dobrze inwestować tak by sprawdzało się to w kapitale ludzkim. Z drugiej strony należy wspomagać małych i średnich przedsiębiorców, którzy dają miejsca pracy Polkom i Polakom.
Korwin-Mikke: 24 lat temu złożyłem wniosek, żeby Polska nie mogła się zadłużać. Niestety ludzie nie rozumieją, że to są długi naszych dzieci i wnuków. Jakim prawem? Nie ma ich przecież jeszcze na świecie, a my już ich zadłużamy? Musimy z tym skończyć.
JKM:Jakim prawem zadłużamy własne dzieci i wnuki?! Nie możemy się więcej zadłużać. Musimy zacząć spłacać dług! #debata
— Partia KORWIN (@partia_korwin) październik 20, 2015
Petru: Każdy polityk powinien sprawdzić, czy ma pokrycie w tym, co proponuje. Polacy są przedsiębiorczy i chcą pracować. Musimy uszczelnić system podatkowy, który powinien być prosty. Koniec z dofinansowaniem nierentownych przemysłów. PiS proponuje dofinansowanie nierentownego górnictwa, za to przyjdzie zapłacić.
Kukiz: Zakaz zadłużania państwa jest potrzebny. Dziecko rodzi się z 80 tys. zł długiem. Korporacje wyprowadzają z Polski pieniądze. Trzeba napisać proste prawo podatkowe i zmienić system.
Kopacz: Moja córka nie zamierza wyjechać, pracuje uczciwie na polskie PKB, tak jak nakazuje nowoczesny patriotyzm. Podatki powinny być niskie i proste, dlatego proponujemy niski podatek CIT, który będzie zachęcał ludzi do pójścia do pracy, a nie pracy "na czarno". Nasze PKB w ciągu ostatnich lat urosło o 24 procent.
Piechociński: Dług publiczny w Polsce jest jednym z najniższych w Europie. Potrzebna jest polityka racjonalności, rozwijanie przedsiębiorczości, tak aby w Polsce było więcej pracy. Bogatsze państwo sobie poradzi. Kredyt jest często inwestycją w przyszłość.
Zanberg: Mamy w Polsce potężny problem ze ściągalnością podatków i to jest odpowiedzieć na nasze zadłużenie. Jeżeli dodamy do tego niepotrzebne podatki i widzimy, gdzie jest przyczyna. Mamy po prostu za niskie dochody budżetu
Kopacz: Trzeba sprawiedliwie rządzić i umiejętnie sięgać po niewykorzystane źródła dochodów. Poprzez opodatkowanie nielegalnych transferów można uzyskać 4 miliardy złotych. Polska musi się rozwijać, w portfelach Polaków musi być więcej pieniędzy i nasi rodacy muszą więcej zarabiać.
PYTANIE (Grzegorz Kajdanowicz): Jakie stawki podatku PIT i CIT państwo proponują?
Nowacka: Podatki w Polsce są niesprawiedliwe. Nie może być tak, że osoby biedne odprowadzają najwięcej. Dlatego Zjednoczona Lewica będzie wnosiła projekty dotyczące kwoty wolnej od podatku. Wielkopowierzchniowe sklepy i banki należy opodatkować tak samo.
Korwin-Mike: Zgadzam się. Musimy wprowadzić podatki sprawiedliwe, zlikwidować PIT i CIT i podatek od sprzedaży, bo one hamują gospodarkę. Im mniej pieniędzy w budżecie tym lepiej, bo urzędnicy gorzej wydają nasze pieniądze niż my sami. Oczywiście chcemy zwiększyć wydatki na wojsko i policje o połowę, ale ogólnie podatki muszą być zliberalizowane.
Petru: Podatki powinny być w Polsce prostsze, 3X16 i zachowanie kwoty wolnej od podatku.
.@RyszardPetru państwo rzuca przedsiębiorcom kłody pod nogi! #debata
— .Nowoczesna (@_Nowoczesna) październik 20, 2015
Kukiz: Wszelkie dyskusje ze strony partii systemów przypominają mi o przelewaniu pustego w próżne. Należy przede wszystkim uprościć prawo podatkowe. Pieniądze powinny zostać w kieszeniach Polaków. Potrzebujemy uszczelnić VAT, zmienić CIT i prowadzić 1 proc. podatek przychodowy. Potrzebna jest także ustawa deregulacyjna.
Kopacz: Platforma Obywatelska idzie w tych wyborach z hasłem o prostych podatkach PIT. Będzie to podatek progresywny ze stawką 10 proc. My dzisiaj proponujemy, żeby podatek był jedną prostą daniną. 10 miliardów złotych zostanie w kieszeniach obywateli. Jeśli jest rodzina z jednym dzieckiem i zarabia 4. tys. to zyskuje 3 tys. przez rok.
Piechociński: My mówimy wprost - prosty, transparentny system podatkowy. CIT do samorządów, aby gminy były zaangażowane w koła przedsiębiorczości. Bardzo dużo ulg na inwestycje i rodzinę. Bez wędki nie będzie więcej przychodów.
Zanberg: Jeżeli chcemy mieć porządne państwo, to potrzebujemy progresywnego systemu podatkowego. My w Polsce mamy potężny problem z podatkiem CIT. Nie mamy klauzuli obejścia prawa podatkowego. Polskie urzędy skarbowe są po prostu bezsilne wymuszając płacenie podatków.
Szydło: PiS proponuje 15 proc. PIT dla małych przedsiębiorstw. Proponujemy też rentę inwestycyjna dla tych przedsiębiorców, którzy będą wprowadzać nowe technologie i likwidację podatku dla KGHM. Chcemy też zwolnić z danin polskie górnictwo.
Część druga - sprawy polityki zagranicznej i bezpieczeństwa
PYTANIE (Grzegorz Kajdanowicz). Pytanie o stosunek do polityki imigracyjnej Unii Europejskiej i polskiego stanowiska wobec przyjmowania uchodźców.
Kopacz: Ja jestem tym premier rządu, którego ministrowie negocjowali ilość imigrantów. To są imigranci, nie uchodźcy. (..) Dzięki solidarnej postawie Polski, nie doprowadziliśmy do momentu kiedy narzucono by wszystkim krajom stałej reguły podziału uchodźców, będąc solidarnymi nie tylko z krajami UE, ale też z tymi ludźmi którzy często uciekaj przed zagrożeniem zdrowia i życia. Będziemy chronić granic Unii Europejskiej.
Szydło: Nasze stanowisko jest jasne, należy skupić się na pomocy humanitarnej. Należy tak przeprowadzić tą pomoc, aby była skierowana do tych państw gdzie jest problem. Aby tam pomagać. To co zaproponowała Unia to nie jest rozwiązanie systemowe. Polacy nie wiedzą do czego zobowiązał się rzad. My mówimy: nadrzędną sprawą jest bezpieczeństwo Polaków. ale też bezwzględnie trzeba pomagać tym którzy są zagrożeni.
Kukiz: Po pierwsze to trudno nazwać tych ludzi uchodźcami. Uchodźcami w myśl Konwencji Genewskich to byli byli w pierwszym kraju bezpiecznym np. w Turcji. To są imigranci ekonomiczni. Przyjmowanie liczby uchodźców to znaczy, że ten rząd prowadzi politykę z ramienia Niemiec. (...) Dlaczego dopiero teraz się mówi o Polakach zamieszkałych na wschodzie?
Kukiz do Ewy Kopacz: Jak wy chcecie terrorystów sprawdzać, jak się dajecie u "Sowy" nagrywać? Tak zniszczyliście służby, że nie możecie swoich "deali" upilnować.
Zandberg: Jeśli ci ludzie uciekają, to uciekają przed wojną, przed głodem i pukają do naszych drzwi. Nie rozumiem ludzi, którzy są dumni z tego, że ograniczyli liczbę uchodźców, jaką możemy przyjąć. Nie wiem jaką moralnością Ci ludzie się kierują.
Piechociński: Skąd się biorą emigracje – z wojny i z biedy. Ze zdziwieniem słucham jak członek komisji budżetowej tak łatwo rozdaje miliardy (...) pamiętajmy, że są nie tylko imigracje z kierunku północ, południe, jeśli nastąpi eskalacja konfliktu, to możemy mieć też duża emigracja z Ukrainy. Proponujemy w pierwszej kolejności wykorzystanie polskiej żywności, polskiej farmaceutyki.
Korwin-Mikke: Pan Zandberg mówi bzdury, to w większości są młodzi mężczyźni. Oni nie płyną w pontonach, oni są z Turcji, tam zostawili swoje rodziny. (...) Teraz pani Merkel żąda abyśmy ich przyjmowali i organizowali obozy koncentracyjne, aby ci ludzie nie wracali do Niemiec. Bo oni nie chcą do Polski, oni chcą do Niemiec. Pan Schulz mówi, że jak się nie zgodzimy to on użyje siły.
Nowacka: Ciężko słuchać takich słów jak używa pan Korwin-Mike, chciałam zaprotestować. Jesteśmy Europejczykami, jesteśmy ludźmi. Powinniśmy przyjąć tyle osób, ile możemy. Doprowadzić do sytuacji, kiedy oni nie będą musieli uciekać. Stoi przed nami wielkie wyzwanie.
Petru: To nie tylko tylko problem Polski, ale tez problem Unii Europejskiej. Teraz jest problem w Niemczech, protesty na Węgrzech. Ile możemy przyjąć, to wie pani premier. My musimy podejść do tego jako do problemy bezpieczeństwa, bo 5,6,9 milionów Europa nie przyjmie.
PYTANIE (Diana Rudnik): Trwa konflikt na Ukrainie. Jak powinna wyglądać nasza polityka wobec Wschodu?
Kopacz: Rosja dzisiaj walczy przede wszystkim z przeciwnikami Asada. Pani Szydło mówi o uchwale ws. Nord Stream, no i co z tego? Ukrainie pomagamy nie tylko humanitarnie, ale również stoimy po stronie utrzymania sankcji wobec Rosji.
Szydło: PO sprawia dziś wrażenie jakby startowali z białą kartą. Powiedzcie, co zrobiliście poprzez 8 lat i wytłumaczcie się z tego. Natomiast ws. polityka wobec Rosji musi budować silną pozycję Polski w UE i w regionie po to, by wzmacniać swoją pozycję w regionie.
Kukiz: Nie możemy wychodzić przed szereg. Dostawy broni na Ukrainę to samobójstwo. Na konflikcie z Rosją traci przede wszystkim polski rolnik. Powiedziałem, najpierw Grupa Wyszehradzka, która została wystawiona przez PiS do wiatru. Najpierw interes Polski, potem grupa Wyszehradzka, potem Unia.
Zanberg: Nasza polityka musi być wspólna i solidarna. Nadzieje, że możemy pomachać szabelką są bez sensu i nie prowadzą do rozwiązania konfliktu na Ukrainie. Jeżeli chcemy, żeby UE była z nami solidarna, to działa to w dwie strony. Nasza polityka musi być solidarna wobec tych państw, które borykają się z problemami np. uchodźców.
Piechociński: PSL zawsze mówił o głosie rozsądku i pilnowaniu naszych interesów. Dzisiaj strzegąc wartości europejskich wykonaliśmy olbrzymią robotę. Uniezależniliśmy się od rosyjskiego Gazpromu i wzmocniliśmy możliwości renegocjowania ceny gazu. Nie ma dziś klimatu do rozmów z Putinem, bez rozwiązania konfliktu na Ukrainie.
Korwin-Mikke: Chciałem przypomnieć, że mamy w Polsce pół miliona uchodźców z Ukrainy. Państwo mówią, że UE coś ma załatwić, ale UE nie ma żołnierzy. Gdyby istniała silna armia UE, to już by niosła bratnią pomoc faszystom Orbanowi i Fico (Viktor Orbán premier Węgier i premier Słowacji Robert Fico - red.).
Nowacka: Polska musi dbać przede wszystkim o interesy obywateli i tych, którzy mieszkają przy granicy wschodniej. Chcemy być solidarni z UE, by być pomostem pomiędzy Niemcami, Ukrainą i Rosją. Należy pamiętać też o dobrej współpracy handlowej. Nie obronimy się szabelkami, tylko gospodarką, która musi być sprawna.
Petru: Ważne jest wspólne stanowisko ponad podziałami w kwestii Rosji. Polska ma interes w tym, żeby Ukraina była niezależna. Jednak za dużo było tych wyjazdów naszych polityków na Majdan i robienia tam "sweetfoci". Chcieliśmy bardzo Kijowowi pomóc, ale efekt jest taki, że nie ma nas przy główny