– Dla mnie czas świąt, to był czas analizy, też tego co działo się w parlamencie i tego co zostało przyjęte (...) po tej analizie podjąłem dzisiaj decyzje o podpisaniu nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym – mówił prezydent.

Nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym została uchwalona przez Sejm w ubiegły wtorek, a w noc poprzedzającą Wigilię bez poprawek przyjęli ją senatorowie. Następnie trafiła do prezydenta, który mógł ją podpisać, zawetować, skierować do TK. Skorzystał jednak z pierwszego rozwiązania.

Znaczenie nowelizacji ustawy o TK

– Uważam, że ta nowelizacja przyczyni się wzmocnienia pozycji i sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, sytuacji w znaczeniu odbioru społecznego – dodał Andrzej Duda.

Jak tłumaczył prezydent, zasadnicze znaczenie ma m.in. kwestia orzekania w pełnym składzie.  – Trybunał powinien orzekać w pełnym składzie, są tam prawnicy, którzy mają różne poglądy prawne, ideologiczne (..) podwyższona większość gwarantuje, że ci prawnicy w zdecydowanej większości zgadzają się ze sobą – stwierdził.

– Trudno zrozumieć, że trzech sędziów może decydować o losie ustawy wybranej przez parlament, który wybrało społeczeństwo (...) Biorąc pod uwagę fakt, że były to często ustawy dotyczące praw obywatelskich, to taka zmiana wzmacnia pozycję trybunału – dodał prezydent.

Ludzie w Polsce oczekują dobrej zmiany

Andrzej Duda podkreślił, że jego zdaniem wprowadzane zmiany przyczynią się też do uspokojenia sytuacji, w momencie kiedy nie tylko w Sejmie, ale też w przestrzeni publicznej, medialnej trwają kłótnie. – Polacy oczekują spokoju i tego, że skoro podjęli decyzje wyborach prezydenckich i parlamentarnych to programy tych polityków którzy wybrali będą realizowane – tłumaczył.

– Ludzie w Polsce mądrze podejmują decyzje i oczekują dobrej zmiany. Oczekują, że przyszły rok, 2016, będzie rokiem obniżenia wieku emerytalnego (...) żeby każdy mógł zdecydować, czy chce czy nie chce dłużej pracować, będzie rokiem podwyższenia kwoty wolnej od podatku, tak by ludziom więcej zostawało w portfelu – mówił prezydent.

Jak dodał, kolejnym elementem, który powinien pojawić się w przyszłym roku jest "słynne 500 złotych na dziecko", czyli ustawa wspomagająca rodziny. – To są ważne sprawy i dlatego ważne jest, aby zakończyć jałowe spory, które zniechęcają ludzi do tego, aby interesowali się tym co dzieje się dzieje w życiu politycznym – stwierdził.

– Apeluje jako prezydent o rozwagę w dyskusji, w słowach(...) apeluje do wszystkich, nie tylko do polityków, ale też do ekspertów o rzetelną dyskusję na ważne tematy, na temat tego co dzieje się teraz w kraju – podkreślił prezydent.

– Ta ustawa przyczyni się do zakończenia sporu wokół trybunału – dodał. Andrzej Duda odniósł się także do rozwiązania wprowadzanego w nowelizacji, zgodnie z którym TK będzie orzekał w sprawach zgodnie z datą ich wpłynięcia, oceniając, że w ten sposób zwykły obywatel nie będzie musiał czekać na rozwiązanie swojej sprawy latami. – Uważam, że to jest uczciwe rozwiązanie – dodał.

Najważniejsze zmiany w ustawie o TK

Zgodnie z przyjętym przez parlament i podpisanym przez prezydenta projektem PiS, orzekanie w pełnym składzie ma wymagać udziału co najmniej 13 sędziów Trybunału. Projekt zakłada, że orzeczenia TK wydawane w pełnym składzie mają zapadać większością 2/3 głosów, co ma zwiększyć ich powagę i znaczenie. Zgodnie z projektem także Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK ma podejmować uchwały większością 2/3 głosów. Projekt dopuszcza orzekanie w mniejszym składzie, ale tylko w ściśle określonych przypadkach. 

W składzie 7 sędziów ma być oceniana zgodność ustaw z umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała zgody ustawowej. Z kolei w składzie 3 sędziów będą zapadały decyzje o nadawaniu biegu skargom konstytucyjnym oraz wnioskom o stwierdzenie konstytucyjności, z którymi wystąpił organ samorządu terytorialnego, związek zawodowy, organizacja pracodawców, kościół lub inny związek wyznaniowy. Skład trzyosobowy będzie podejmował też decyzje w sprawach wyłączenia sędziego. Wnioskodawcy proponują, by na wniosek uczestnika postępowania Trybunał rozpoznawał sprawy na rozprawie, co powinno wzmocnić realizację zasady jawności postępowania.

Projekt doprecyzowuje, że kandydatów na prezesa Trybunału może zgłosić co najmniej 3 członków Zgromadzenia, a każda osoba może zgłosić tylko jednego kandydata. Sędziowie TK mają składać ślubowanie wobec Marszałka Sejmu.