Wczoraj ukazał się komunikat Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW), z którego wynika, że deficyt sektora finansów publicznych na koniec 2018 roku w Polsce nie przekroczy 0,3% PKB, a w konsekwencji dług publiczny spadnie poniżej 50% PKB - pisze Zbigniew Kuźmiuk.
Oznacza to, że deficyt ten zostanie obniżony w tym roku o ponad 1 pkt. procentowy w stosunku do rekordowego roku 2017 kiedy to wyniósł 1,4% PKB i także był najniższy od wielu lat.
Jednocześnie MFW przewiduje znaczne ograniczenie tzw. deficytu strukturalnego tj. deficytu uwzględniającego wpływ cyklu koniunkturalnego do najniższego w historii poziomu wynoszącego 1,25% PKB.
Okazuje się, że tak znacząca poprawa sytuacji w sektorze finansów publicznych jest możliwa mimo znaczącego wzrostu wydatków budżetowych w 2018 roku na cele społeczne w tym przeznaczenie blisko 24 mld zł na program Rodzina 500 plus i około 10 mld zł w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
2. Z kolei według ministerstwa finansów realizacja budżetu państwa za 2018 rok potwierdza, że możliwe jest, aby deficyt sektora finansów publicznych za ten rok był niższy od 1% PKB, a to oznaczałoby, że Polska zbliży się do tzw. średniookresowego celu budżetowego 1% PKB w ujęciu strukturalnym wynikającego z unijnego paktu fiskalnego.
Jak podał, bowiem ostatnio wiceminister Leszek Skiba w odpowiedzi na interpelację poselską, dochody podatkowe w roku 2018 znacząco przekroczą kwotę zaplanowaną w budżecie, niższe będą także wydatki od tych planowanych, w konsekwencji deficyt budżetu państwa na koniec roku będzie stanowił zaledwie 40-50% planowanego, czyli najprawdopodobniej będzie niższy niż 20 mld zł (deficyt budżetowy zaplanowano na poziomie 41,5 mld zł).
Niższe jest także wykonanie wydatków na przykład w zakresie dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS zrezygnował do września z 8 mld zł dotacji do FUS), wyraźnie niższe są także koszty obsługi długu publicznego, do września o 7,5 mld zł (na skutek spadku oprocentowania polskich obligacji, spowodowanego coraz lepszymi ocenami polskiej gospodarki i finansów publicznych przez agencje ratingowe).
W konsekwencji wyraźnie niższe będzie wykonanie deficytu budżetowego (wg ministra będzie on ostatecznie niższy niż 20 mld zł), co przełoży się także na niższy niż planowano deficyt sektora finansów publicznych i dług publiczny w relacji do PKB.
Jeżeli okaże się także na koniec 2018 roku, że finanse sektora samorządowego będą zrównoważone, to prognoza MFW dotycząca deficytu całego sektora finansów publicznych, może okazać się trafna.
3. Nie ma jeszcze danych ministerstwa finansów związanych z wykonaniem budżetu państwa za 9 miesięcy (zostaną opublikowane najprawdopodobniej dzisiaj), ale już wykonanie za 8 miesięcy, potwierdza, że sytuacja w budżecie jest znacznie lepsza niż planowano.
Przypomnijmy, że pod koniec września ministerstwo finansów opublikowało komunikat dotyczący realizacji budżetu państwa za 8 miesięcy 2018 roku (styczeń - sierpień), z którego wynikało, że znowu pojawiła się w nim nadwyżka w wysokości 1,1 mld zł (po 7 miesiącach w budżecie był deficyt w wysokości 0,9 mld zł).
W okresie styczeń - sierpień tego roku zrealizowano 243,5 mld zł planowanych dochodów (tj. 68,4%), 242,4 mld zł tj. 61,0 % planowanych wydatków, co oznacza, że w budżecie znów pojawiła się nadwyżka w wysokości 1,1 mld zł (przypomnijmy, że całoroczny deficyt został zaplanowany w 2018 roku w wysokości 41,5 mld zł).
Na szczególne podkreślenie zasługiwał fakt, że od stycznia do sierpnia odnotowano wzrost dochodów z 5 głównych podatków (VAT, PIT, CIT, podatek akcyzowy i od gier oraz podatek od instytucji finansowych) w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.
4. W okresie 8 miesięcy tego roku dochody budżetu państwa były wyższe o 8,5 mld zł w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego, przy czym dochody podatkowe były wyższe o aż ponad 15,7 mld zł (o ok. 7,5%).
Po 8 miesiącach widać wzrost wpływów z podatku VAT w stosunku do roku ubiegłego, choć dochody z tego tytułu w 2017 roku były bardzo wyśrubowane (wzrosły one o 4,7%, tj. o ok. 5,0 mld zł).
Z kolei dochody z podatku PIT były wyższe o 14,4 % w ujęciu rok do roku (tj. o ok. 4,7 mld zł), z podatku CIT były wyższe także o 16,5 % r/r (tj. ok. 3,3 mld zł), z podatku akcyzowego i od gier były wyższe o 5,6% r/r (tj. o ok. 2,6 mld zł), a z podatku od niektórych instytucji finansowych były wyższe o 3,9 % w ujęciu r/r.
