Jarosław Gowin przedstawił na konferencji plan zmian dla nauki oraz szkolnictwa wyższego. - Przez ostatnie ćwierćwiecze polska nauka dreptała powoli do przodu. Teraz proponuję państwu dekadę naprawdę szybkiego marszu – powiedział wicepremier, diagnozując obecny stan nauki w Polsce.
Nauka i szkolnictwo w Polsce są niedofinansowane
- Polska nauka jest dramatycznie niedofinansowana. Nakłady, jakie poświęcamy na naukę sytuują nas na 37. miejscu na świecie. Można by oczekiwać, że polscy naukowcy również sytuują się w końcu czwartej dziesiątki światowej – tymczasem polska nauka w rankingach zajmuje miejsce 20., a czasem nawet miejsce w końcu drugiej dziesiątki. Mamy duży potencjał naukowy, ale za mało środków na naukę i także kłopot z polskimi uczelniami, które muszą przejść głębsze reformy – mówił podczas zwołanej dziś konferencji Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Jarosław Gowin.
Wicepremier zaproponował dla nauki i szkolnictwa wyższego trzy najważniejsze filary reform. - Pierwszy to zmiany systemowe w szkolnictwie wyższym, stworzenie nowej ustawy, niejako nowej konstytucji polskiej nauki. Drugi to twórcze partnerstwo między nauką a biznesem. Po trzecie, nauka nie może zamykać się w wieży z kości słoniowej, musi wyjść z murów i trafić do społeczeństwa – wymieniał Gowin.
Trzy filary wsparcia dla nauki i szkolnictwa wyższego
Jarosław Gowin zapowiedział, że projekt głębokich zmian w polskiej nauce chciałby zaprezentować podczas Narodowego Kongresu Nauki we wrześniu 2017 r. - Mamy rok na przeprowadzenie reform i czeka nas szeroka debata, która – wierzę – doprowadzi do powstania w Polsce uczelni badawczych, kładących nacisk na wysoką jakość kształcenia i badania naukowe. Chcemy też przyspieszyć awans akademicki młodym naukowcom. Powołana zostanie Narodowa Agencja Współpracy Akademickiej, która będzie odpowiedzialna m.in. za akcję powrotów do Polski młodych polskich uczonych, pracujących na uczelniach na całym świecie. Polskę stać również na to, aby z zagranicy ściągać również naukowców francuskich, hiszpańskich czy włoskich – zapowiadał minister.
Gowin stawia również na wzrost kompetencji Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, który będzie miał decydujący wpływ na rozwój innowacyjności nauki w Polsce. Wicepremier zaznaczył, ze do wykorzystania w tym celu na najbliższe lata są przeznaczone środki rzędu 50 mld złotych. - Szczególnie ważne będą dwa instrumenty finansowe, które badania będą transferowały do start-upów. Pierwszy to program BRIdge, który otrzyma wsparcie 2 mld złotych, a drugi to program Vitelo tworzony przez NCBiR oraz PZU i na jego działalność przeznaczamy 0,5 mld zł – wyliczał minister nauki i szkolnictwa wyższego. Zapowiedziałrównież stworzenie Narodowego Instytutu Technologicznego, który będzie rozwijał określone przez rząd branże priorytetowe dla gospodarki kraju.
- Chcemy skupić się na nauce dla najmłodszych. Powołany został program Uniwersytet Młodego Odkrywcy, a na początku przyszłego roku ruszą w trasę naukobusy – specjalne autobusy wyposażone w mobilne laboratoria, obsługiwane przez specjalnie przeszkolonych animatorów nauki. Do 2018 r. prowadzić będziemy pilotażowy program wsparcia Uniwersytetów Trzeciego Wieku, który potem przyjmie kształt systemowy – mówił minister nauki i szkolnictwa wyższego.
