Film pt. „Emigranci '81” w reżyserii Niny Makowieckiej oraz Barbary Rogalskiej to kolejna propozycja Telewizji Republika w ramach sobotniego pasma filmowego, emitowanego niezmiennie w każdą sobotę o godzinie 21:30. Dokument opowiada o ludziach, którzy po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce świadomie lub przypadkowo pozostali poza granicami kraju. O ich dalszym losie zadecydowała sytuacja polityczna w Polsce.
Wśród bohaterów filmu znaleźli się byli działacze opozycji, dla których wyjazd za granicę w czasach PRL-u graniczył z cudem. Jedyna sytuacja sprzyjająca tymczasowemu opuszczeniu Polski miała miejsce w latach 1980-1981 podczas legalnego istnienia Solidarności. Niektóre z tych osób wyemigrowały po to, by studiować za granicą, celem innych były odwiedziny przyjaciół lub rodziny. Jeszcze inną grupę emigrantów, o których opowiada dokument, stanowili Polacy, którzy po 13 grudnia 1981 r. świadomie opuścili ojczyznę, decydując się na trudy uchodźczego życia. Często bez pracy i znajomości języka obcego, lecz z ogromnym wsparciem ze strony środowisk intelektualnych i związkowych np. w Niemczech, Wielkiej Brytanii, czy w Niemczech, walczyli o godne warunki do życia na emigracji.
Liczne manifestacje i protesty pod ambasadami Polski i w mediach za granicą pozwoliły nagłośnić sytuację Polski ogarniętą stanem wojennym. Organizowano zbiórki żywności, ubrań, pomoc medyczną i finansową dla poszkodowanych, transporty, wspierano polski przemysł, próbowano ratować upadającą Solidarność. Po pewnym czasie uchylono granice dla internowanych, wraz z nimi pojawił się dylemat emigrantów: czy pozostać na miejscu i z oddali pomagać Polakom, czy wrócić do ojczyzny i walczyć o lepszą przyszłość kraju. Bohaterowie filmu opowiadają o przyczynach swoich wyjazdów za granicę, swoim życiu na obczyźnie, działalności politycznej oraz o decyzji powrotu do Polski.
EMIGRANCI '81– reżyseria – Nina Makowiecka, Barbara Rogalska, czas trwania – 52'; Rok produkcji – 2015; Zdjęcia – Mirosław Basaj, Mateusz Szlachtycz, Dźwięk – Marcin Kijo, Montaż – Beata Barciś, Kierownictwo produkcji – Iwona Siwińska, Jerzy Jakutowicz, Produkcja: Telewizja Polska S.A.
