Przejdź do treści
9:55 Watykan: W kaplicy Domu Świętej Marty wystawiono otwartą trumnę z ciałem papieża Franciszka. Przybyli tam na modlitwę najbliżsi współpracownicy papieża. Przy trumnie pełni straż Gwardia Szwajcarska
9:02 Gniezno: Policjanci zatrzymali prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu, który kierował pojazdem pod wpływem alkoholu i spowodował kolizję. We wtorek jego sprawą zajmie się Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej w Warszawie
8:11 Tatry: Ratownicy TOPR przy pomocy śmigłowca ewakuowali we wtorek o świcie turystę, który utknął na szczycie Rysów. Mężczyzna, który samotnie zdobył najwyższy szczyt Polski, nie był w stanie samodzielnie zejść i spędził noc na wierzchołku
07:17 Straż Pożarna: nie zmieniła się w nocy z poniedziałku na wtorek powierzchnia pożaru w Biebrzańskim Parku Narodowym; sytuacja trochę się ustabilizowała, ale jest za wcześnie by powiedzieć, że pożar jest dogaszany
07:03 IMGW: ostrzeżenie I stopnia przed burzami dla terenów wschodniej Polski. W prognozie silne opady deszczu i porywy wiatru
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Wydarzenie 27 kwietnia 2024 r. (niedziela) o godz. 12:00, w hali EXPO Łódź, Aleje Politechniki 4 w Łodzi, odbędzie się konwencja kandydata na Prezydenta RP Karola Nawrockiego
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Ciągle żywy chachłacki mikrojęzyk

Źródło: Pixabay

Kiedy zamieszkałem na pograniczu Podlasia i Polesia, zadziwiło mnie to, że język chachłacki (zwany też tutejszym, swoim, prawosławnym lub zachodniopoleskim) jest tu ciągle żywy a dla niektórych jest wręcz językiem ojczystym. – pisze Klaudiusz Wesołek w kolejnym felietonie dla portalu telewizjarepublika.pl

 

 

Kiedy jako malec jeździłem do swojej rodziny pod Hrubieszowem, czasem słyszałem starszych ludzi, mówiących "po chachłacku". Do dziś pamiętam ostrzeżenie starszej pani -"niuniu, ni liź dó bajóry bo chliupnisz", co oznaczało by dziecinka (czyli ja) nie wchodziła do kałuży, bo się skąpie. Dziś tamci staruszkowie, gdyby żyli, mieliby grubo ponad 120 lat.  Obecnie chachłackie gwary są tam już w zaniku. Wielu ludzi mówi z charakterystycznym wschodnim akcentem, ale to już nie chachłacka mowa.

 

Kiedy zamieszkałem na pograniczu Podlasia i Polesia, zadziwiło mnieto, że język chachłacki (zwany też tutejszym, swoim, prawosławnym lub zachodniopoleskim) jest tu ciągle żywy a dla niektórych jest

 

wręcz językiem ojczystym. Różni się od tego, który słyszałem kilkadziesiąt lat temu, kilkaset kilometrów na południe od Czeremchy. Gwara, którą słyszałem niegdyś w okolicach Hrubieszowa była opartaednak na języku polskim, tylko ze znacznymi naleciałościami ukraińskimi i lokalnymi. W Czeremsze i okolicach to jest coś bardziej przypominającego język ukraiński, z licznymi naleciałościami białoruskimi, polskimi, rosyjskimi i lokalnymi. Na północ od Czeremchy tutejsze gwary zbliżają się do białoruskiego, ale i od ego języka (w wersji standardowej) pozostają dalekie.

 

Językoznawcy, etnolodzy itp. lubią rysować mapki, pokazujące granice pomiędzy gwarami polskimi, ukraińskimi i białoruskimi i toczą ostre spory o to, gdzie te granice przebiegają. Przeważnie w tle tych sporów są spory polityczne ...

 

Myślę, że to rysowanie granic nie ma sensu. Języki to twory żywe, stale rozwijające się. Tym bardziej gwary, które nie zostały nigdy skodyfikowane, które "samokodyfikują się" w codziennych rozmowach na wiejskich ławeczkach. Dlatego nie przekonują mnie mapki, przedstawiające sztywne linie podziału na gwary, należące do tego anie innego języka. Przekonują mnie raczej mapki, przedstawiające krąg gwar etnicznego pogranicza, które są czymś pośrednim,pomiędzy poszczególnymi "skodyfikowanymi" językami. Niektórzy językoznawcy wyodrębnili na tej bazie mikrojęzyk zachodniopoleski (zwany popularnie chachłackim lub tutejszym) jako mikrojęzyk (grupa podobnych gwar) etnicznego pogranicza. Próbowano nawet stworzyć standardowy "język chachłacki" ale były to raczej nieudane próby.

 

 

 

 

 

MAPKA PRZEDSTAWIAJĄCA ZASIĘG MIKROJĘZYKA ZACHODNIOPOLESKIEGO:

 

 

Usunięto obraz.

portal TelewizjaRepublika.pl

Wiadomości

Chińskie władze blokują informacje na temat śmierci Franciszka

Trzaskowskiemu spada, Tusk maskuje strach, Pawlak klaszcze, a Miller go punktuje

W ratowaniu Biebrzańskiego Parku Narodowego biorą udział śmigłowce, które wcześniej krytykowała NIK

Prokurator, który uciekał będąc pod wpływem alkoholu, został zatrzymany przez policję

Daniel Martyniuk o ślubie z Eweliną - „To był najgorszy dzień w moim życiu”

Silne opady deszczu i porywy wiatru. IMGW ostrzega przed burzami w tej części Polski

Polak nie wystąpi w walce wieczoru. Znamy nowy main event gali we Francji

Papieskie rekordy! Najstarszy zmarł mając 93 lata

Ci kardynałowie z listy następców sami się skreślają

Taki pogrzeb papieża odbył się ostatnio niemal pół wieku temu

Tak Donald Tusk sprawdza się w sytuacjach kryzysowych

Damięcka znów uderza w Kościół? W dniu śmierci papieża opublikowała wymowną grafikę

O której godzinie najlepiej pić kawę? Dietetyk wyjaśnia, kiedy filiżanka działa na naszą korzyść

Mówią, że ktoś z nich zostanie papieżem...

Siostra papieża nie przyjedzie na jego pogrzeb

Najnowsze

Chińskie władze blokują informacje na temat śmierci Franciszka

Daniel Martyniuk o ślubie z Eweliną - „To był najgorszy dzień w moim życiu”

Silne opady deszczu i porywy wiatru. IMGW ostrzega przed burzami w tej części Polski

Polak nie wystąpi w walce wieczoru. Znamy nowy main event gali we Francji

Papieskie rekordy! Najstarszy zmarł mając 93 lata

Trzaskowskiemu spada, Tusk maskuje strach, Pawlak klaszcze, a Miller go punktuje

W ratowaniu Biebrzańskiego Parku Narodowego biorą udział śmigłowce, które wcześniej krytykowała NIK

Prokurator, który uciekał będąc pod wpływem alkoholu, został zatrzymany przez policję