W czwartek, 2 listopada, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk weźmie udział w uroczystym apelu połączonym ze złożeniem wieńców i wiązanek kwiatów z okazji 98. rocznicy powstania Grobu Nieznanego Żołnierza. W trakcie uroczystości przewidziano przemówienie ministra.
Po ceremonii przed Grobem Nieznanego Żołnierza szef UdSKiOR złoży wiązankę kwiatów pod tablicą znajdującą się na ścianie budynku Dowództwa Garnizonu Warszawa, poświęconą pamięci Jadwigi Zarugiewiczowej – symbolicznej matki Nieznanego Żołnierza. To ona 29 października 1925 r. dokonała wyboru ciała jednego z trzech bezimiennych obrońców Lwowa celem pochowania go w grobowcu pod arkadami Pałacu Saskiego w Warszawie.
Uroczystość organizowana jest przez Dowództwo Garnizonu Warszawa.
2 listopada 2023 r., Warszawa, godz. 13:00 – Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
29 października 1925 r. w obecności Komisji Ekshumacyjnej Jadwiga Zarugiewiczowa dokonała wyboru trumny z wydobytymi na Cmentarzu Orląt we Lwowie zwłokami Nieznanego Obrońcy Lwowa. Po otwarciu trumny okazało się, że wybór padł na żołnierza bez szarży, z maciejówką (w pozostałych dwóch trumnach znajdowały się zwłoki sierżanta i kaprala). Był to znak, że wybrano ochotnika, bowiem żołnierze regularnego wojska nosili rogatywki. Lekarz dokonujący oględzin orzekł, że pochowany miał przestrzeloną głowę oraz nogę. Były to przesłanki pozwalające uznać, iż poległ na polu chwały, oddając życie za Ojczyznę. Ustalono, iż był w wieku około 14 lat.
Wybrane zwłoki Bohatera przewieziono ze Lwowa do Warszawy 1 listopada 1925 r. Następnego dnia trumna została złożona na lawecie armatniej zaprzężonej w szóstkę koni. Kondukt żałobny prowadziła orkiestra oraz 30. Pułk Piechoty. Za trumną szli przedstawiciele rządu i wojska. Trasa z dworca kolejowego wiodła Alejami Jerozolimskimi, Nowym Światem i Krakowskim Przedmieściem przez Plac Zamkowy do Katedry św. Jana. Tam odprawiono uroczyste nabożeństwo, podczas którego przy katafalku stanęła warta honorowa – cztery posterunki oficerskie.
Podczas uroczystego pogrzebu i złożenia prochów pod arkadami Pałacu Saskiego, zgodnie z programem uroczystości, kondukt żałobny, oprócz wojskowej asysty honorowej, stanowiły pary: dwójka dzieci żołnierzy poległych w obronie Lwowa, dwie wdowy oraz dwie matki, których synowie zginęli w walkach o Lwów w czasie wojny polsko-bolszewickiej (Jadwiga Zarugiewiczowa i Bronisława Widt).
W grudniu 1944 r. Niemcy wysadzili w powietrze Pałac Saski, jednak arkady z Grobem Nieznanego Żołnierza nie uległy zniszczeniu. W 1989 r. złożono w grobowcu ziemię z mogił katyńskich. W rok później powróciły na filary arkad przedwojenne tablice upamiętniające chwałę polskiego oręża. Obecnie Grób Nieznanego Żołnierza otaczają 22 tablice, na których wypisane są miejsca najważniejszych bitew w polskiej historii, począwszy od Cedynii (972 r.) aż po walki podziemia antykomunistycznego w latach 1945-1963. Całodobową wartę honorową przy Grobie pełnią żołnierze Batalionu Reprezentacyjnego Wojska Polskiego.
Jadwiga Zarugiewiczowa z domu Karczewska urodziła się w 1878 r. w rodzinie polskich Ormian. Jej najstarszy syn Konstanty zginął w 1920 r. podczas wojny polsko-bolszewickiej w bitwie pod Zadwórzem, nazywanej „Polskimi Termopilami". Pięć lat później matkę bohaterskiego obrońcy Lwowa poproszono o wskazanie trumny z bezimienną ofiarą walk, która miała zostać złożona w warszawskim Grobie Nieznanego Żołnierza. Jadwiga Zarugiewicz zmarła w Suwałkach w 1968 r. W roku 2016 decyzją prezydenta RP Andrzeja Dudy została pośmiertnie odznaczona Orderem Odrodzenia Polski i spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
