Dziś weszła w życie nowelizacja Prawa o ruchu drogowym zaostrzająca kary dla sprawców wykroczeń drogowych. Regulacja m.in. podwyższa maksymalną wysokość grzywny, którą może nałożyć sąd - z 5 do 30 tys. zł oraz zwiększa wysokość mandatów, jakie nałożyć może policjant - z 500 zł do 5 tys. zł. Nowe stawki mandatów, które obowiązują od 1 stycznia zostały określone w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów.

To nie jedyne zmiany. We wrześniu 2022 r., po 9 miesiącach od rozpoczęcia obowiązywania ustawy, wejdzie w życie nowy taryfikator punktów karnych. Wykaz naruszeń przepisów i liczby punktów karnych odpowiadające tym naruszeniom znajduje się w projekcie rozporządzenia MSWiA ws. postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego.

W nowym taryfikatorze punktów karnych wyszczególniono 12 wykroczeń, za które kierowca może otrzymać jednorazowo 15 punktów karnych. Wśród nich znalazło się nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach lub na nie wchodzącemu.

15 punktów karnych otrzyma na swoje konto również kierowca, który: nie zatrzyma się do kontroli i ucieknie; spowoduje wypadek drogowy; sprowadzi katastrofę w ruchu lądowym; kieruje pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub środka podobnie działającego do alkoholu; kieruje pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego; ominie pojazd, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszym; wyprzedzi na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nimi.

Taką samą liczbę punktów otrzyma kierowca, który skręcając w drogę poprzeczną nie ustąpi pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża pojazd; nie zatrzyma pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia; nie zastosuje się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującej zatrzymanie pojazdu; przekroczy dopuszczalną prędkość powyżej 50 km/h poza obszarem zabudowanym; przekroczy dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym; czy naruszy zakaz wyprzedzania na przejazdach rowerowych i bezpośrednio przed nimi.

Natomiast 10 punktów karnych policjant będzie mógł przyznać za: nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku; naruszenie zakazu zawracania na autostradzie albo na drodze ekspresowej; przekroczenie dopuszczalnej prędkości od 31 do 40 km/h; naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone; naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy; a także za przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi 10 osób lub więcej. Liczba punktów będzie w tym wypadku się zmniejszać proporcjonalnie do liczby przewożonych osób.

Z kolei 8 punktów można będzie otrzymać za: zatrzymanie pojazdu na przejściu dla pieszych lub na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejściem lub przejazdem, albo w odległości 10 m za tym przejściem lub przejazdem na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu; naruszenie zakazu cofania na drodze ekspresowej lub autostradzie; naruszenie zakazu wyprzedzania przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia, a także na zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi, na skrzyżowaniach, na przejazdach kolejowych i bezpośrednio przed nimi; na przejazdach tramwajowych i bezpośrednio przed nimi; niestosowanie się do znaku "zakaz wyprzedzania"; nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu: na skrzyżowaniu w sytuacji równorzędnej; na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu, pojazdom szynowym, rowerzystom; niezastosowanie się do: sygnałów świetlnych, sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego; nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas cofania; używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osoby znajdującej się w pojeździe lub poza nim.

Zmiany w punktach karnych to efekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym i niektórych innych ustaw. Po zmianach za naruszenie przepisów ruchu drogowego kierowca będzie mógł dostać nawet 15 punktów karnych, obecnie maksymalna liczba punktów za niektóre wykroczenia to 10. Zmianą jest również zniesienie szkoleń, po odbyciu których liczba punktów otrzymanych przez kierowcę ulegała zmniejszeniu.

Wprowadzony zostanie również mechanizm uzależniający usunięcie punktów karnych za naruszenie przepisów ruchu drogowego od uregulowania mandatu. Dodatkowo punkty będą kasowane dopiero po upływie 2 lat od dnia zapłaty grzywny.

Nowelizację ustawy Prawo o ruchu drogowym i niektórych innych ustaw Sejm uchwalił na posiedzeniu 29 października, a 2 grudnia rozpatrzył wniesione do niej poprawki Senatu. 10 grudnia ustawę podpisał Andrzej Duda.

Regulacja podwyższa maksymalną wysokość grzywny z 5 do 30 tys. zł oraz zwiększa wysokości grzywny, którą nałożyć można w postępowaniu mandatowym. Usprawnia także uzyskiwanie renty, która jest wypłacana osobom najbliższym ofiary wypadku drogowego przez sprawcę umyślnego przestępstwa ze skutkiem śmiertelnym.

Karze grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł będzie podlegać osoba kierująca pojazdem mechanicznym, niestosująca się do zakazu wyprzedzania określonego ustawą bądź znakiem drogowym. Inny z artykułów przewiduje karę aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł dla sprawcy, który prowadził pojazd na drodze publicznej, strefie zamieszkania i strefie ruchu bez wymaganego uprawnienia. Taka sama kara będzie groziła za prowadzenie pojazdu bez dopuszczenia go do ruchu. W toku prac legislacyjnych do katalogu wykroczeń zagrożonych grzywną do 30 tys. zł dodano takie polegające na niewskazaniu na żądanie uprawnionego organu, komu powierzono pojazd do kierowania w określonym czasie.

Grzywna nie niższa niż 3 tys. zł będzie na przykład przewidziana za niezachowanie należytej ostrożności lub spowodowanie zagrożenia przez sprawcę znajdującego się w stanie po użyciu alkoholu.

Taka sama grzywna będzie groziła za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej, wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany lub bezpośrednio przed tym przejściem, ominięcie pojazdu jadącego w tym samym kierunku, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu oraz naruszenie zakazu jazdy po chodniku lub przejściu dla pieszych przez sprawcę, który w ciągu dwóch lat przed dniem popełnienia czynu był już prawomocnie skazany za określone wykroczenia.

Regulacja ustanawia również minimalną wysokość kary grzywny na poziomie 800 zł wobec sprawcy kierującego pojazdem mechanicznym, który przekracza dopuszczalną prędkość jazdy o ponad 30 km/h, niezależnie od tego, czy naruszenie zostało stwierdzone w obszarze zabudowanym, czy poza nim.