Przejdź do treści
Polska 9 lipca – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia w katedrze wawelskiej zawieszono dzwon, któremu nadano imię „Zygmunt”; utworzono Wolne Miasto Gdańsk; żołnierze Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na „wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami”; rząd polski na polecenie władz sowieckich odrzucił propozycję udziału w „Planie Marshalla”; początek wizyty prezydenta USA Georga Busha; tygodnik „Wprost” opublikował tzw. taśmy Rydzyka; w Warszawie zakończył się dwudniowy szczyt państw NATO. Urodzili się m. in. Henryk Rodakowski, Stanisław Pagaczewski, Zdzisław Maklakiewicz, Tadeusz Borowski, Jerzy Skoczylas, Mieczysław Szcześniak. Zmarli natomiast: Wacław Potocki, Julian Fałat, Paweł Bader, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Lucjan Żeligowski oraz Stefan Wilkanowicz.

1339 – Na zjeździe w Wyszehradzie król Kazimierz Wielki zawarł układ z królem Węgier Karolem Robertem dotyczący sukcesji tronu polskiego i sojuszu przeciw krzyżakom.

1410 - Król Władysław II Jagiełło wraz z całym wojskiem przekroczył granicę z państwem krzyżackim koło Lidzbarka.

1455 - Król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał Gdańskowi tzw. przywilej piotrkowski, który upoważniał miasto do samodzielnego wydawania wilkierzy i nakładania podatków, oddawał na wyłączne użytkowanie mennicę oraz prawo kontroli wybrzeża pruskiego od Księstwa Słupskiego do posiadłości Elbląga.

1521 - W katedrze wawelskiej zawieszono dzwon, któremu nadano imię „Zygmunt”; dzwon został odlany z dział zdobytych na wojnie z Zakonem Krzyżackim, jego wykonawcą był krakowski ludwisarz Hans Behem.

1677 - We Wrocławiu zmarł Johannes Scheffler zwany Angelusem Silesiusem, śląski poeta okresu baroku piszący po niemiecku, lekarz, duchowny katolicki.

1696 - W Łużnej zmarł Wacław Potocki, jeden z głównych twórców barokowych w Polsce, poeta, epik, satyryk i moralista, autor „Transakcji wojny chocimskiej...”.

1734 – Wojna o sukcesję polską: wojska rosyjskie wkroczyły do Gdańska, który skapitulował 30 czerwca, po trwającym cztery miesiące oblężeniu.

1736 - Zakończenie obrad Sejmu pacyfikacyjnego: uznanie Augusta III za króla, dla stronników Stanisława Leszczyńskiego amnestia; był to jedyny sejm w czasie panowania Augusta III, który nie został zerwany.

1762 - W Rosji w wyniku przewrotu władzę objęła caryca Katarzyna II, nazywana „Katarzyną Wielką”; zainicjowała rozbiory Polski w 1772 r.

1807 – Utworzono Wolne Miasto Gdańsk.

1823 - We Lwowie urodził się Henryk Rodakowski, malarz, portrecista.

1916 - W Krakowie urodził się Stanisław Pagaczewski - pisarz, głównie twórca utworów dla dzieci; autor trylogii poświęconej przygodom Baltazara Gąbki.

1917 - W odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I. i III. Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na „wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami”; wydarzenie to przeszło do historii, jako tzw. kryzys przysięgowy. Skutkiem tego Piłsudski został osadzony w twierdzy w Magdeburgu, oficerowie w obozie w Beniaminowie pod Warszawą, a szeregowi w Szczypiornie koło Kalisza.

1927 - W Warszawie urodził się Zdzisław Maklakiewicz, aktor, żołnierz Armii Krajowej; stworzył niezapomnianą kreację w „RejsieMarka Piwowskiego, znany również z filmów „Wniebowzięci” i „Jak to się robi”.

1929 - W Bystrej zmarł Julian Fałat, malarz, jeden z najwybitniejszych polskich akwarelistów; w latach 1895-1909 rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

1930 – Zmarł kanonik fromborski Paweł Bader, który kanonie warmińską otrzymał 25.01.1927 r. Był wikariuszem we Fromborku.

1937 - W Krakowie zakończono prace nad Kopcem Piłsudskiego.

1938 - W krakowskim kościele dominikanów odnaleziono szczątki Leszka Czarnego, brata Władysława I Łokietka.

1941 - W Warszawie urodził się Tadeusz Borowski, aktor; wystąpił w filmach „Zaraza”, „Zapamiętaj imię swoje”, a także w serialach „Tajemnica Enigmy”, „Blisko, coraz bliżej”, „Rycerze i rabusie”, „Znaki szczególne” i „Znak orła”.

1945 - W Manchesterze zmarła Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, poetka i dramatopisarka; córka znanego malarza Wojciecha Kossaka i siostra satyryczki Magdaleny Samozwaniec; autorka zbiorów poezji „Niebieskie migdały”, „Różowa magia”, „Pocałunki”, „Dancing” i „Surowy jedwab”, „Śpiąca załoga”, „Róże i lasy płonące”, „Gołąb ofiarny”, a także dramatów: „Szofer Archibald”, „Egipska pszenica” czy „Zalotnicy niebiescy”. Jej osobiste notatki z czasów wojny opublikowano w tomie „Wojnę szatan spłodził”.

1946 - W Poznaniu Najwyższy Trybunał Narodowy skazał Artura Greisera, namiestnika III Rzeszy w tzw. Kraju Warty, na karę śmierci. Greiser był odpowiedzialny m.in. za masowe deportacje ludności żydowskiej i polskiej oraz udział w zabójstwach osób cywilnych i jeńców wojennych. Wyrok wykonano 21 lipca 1946 r.

1947 - Rząd polski na polecenie władz sowieckich odrzucił propozycję udziału w „Planie Marshalla”.

1948 - W Olkuszu urodził się Jerzy Skoczylas, satyryk, aktor kabaretowy, jeden z założycieli Kabaretu „Elita”.

1947 - W Londynie zmarł gen. Lucjan Żeligowski, w czasie I wojny światowej m.in. dowódca dywizji w I. Korpusie Polskim; podczas wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, później Grupy Operacyjnej; w październiku 1920 r. mianowany dowódcą 1. DP Litewsko-Białoruskiej, na czele której, z rozkazu Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i Wileńszczyznę, proklamując utworzenie Litwy Środkowej; w latach 1921-1925 Inspektor Armii w Warszawie; minister Spraw Wojskowych (1925-1926); w czasie zamachu majowego poparł marszałka Piłsudskiego.

1964 - W Kaliszu urodził się Mieczysław Szcześniak, piosenkarz; jego debiutancki album „Niby nowy” ukazał się w 1990 roku; laureat wielu nagród, m.in. Bursztynowego Słowika na Festiwalu w Sopocie i trzykrotnie Fryderyków.

1974 – Do nowego Portu Północnego w Gdańsku przybił pierwszy statek handlowy „Uniwersytet Gdański” po ładunek 12 tys. ton węgla.

1980 - Czesław Lang wygrał 37. Tour de Pologne.

1989 - Początek wizyty w Polsce prezydenta USA Georga Busha.

1990 - Polska nawiązała stosunki dyplomatyczne z Kawalerami Maltańskimi.

1997 – Oddano do użytku zaporę na Dunajcu.

2001 - W wyniku silnej ulewy przerwany został wał kanału Raduni na Oruni w Gdańsku. Zalana została też część Wrzeszcza.

2007 – Tygodnik „Wprost” opublikował na swej stronie internetowej tzw. taśmy Rydzyka z obraźliwymi wypowiedziami dyrektora Radia Maryja pod adresem prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego żony.

2007 - Po ujawnieniu tzw. afery gruntowej Andrzej Lepper został zdymisjonowany z funkcji wicepremiera oraz ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

2016 – W Warszawie zakończył się dwudniowy szczyt państw NATO. Podjęto decyzję o powołaniu czterech batalionowych grup bojowych w państwach bałtyckich i w Polsce.

2022 – W Krakowie zmarł Stefan Wilkanowicz, publicysta „Tygodnika Powszechnego”, w latach 1978-1994 redaktor naczelny miesięcznika „Znak”, współautor preambuły do Konstytucji z 1997 r., założyciel Fundacji Kultury Chrześcijańskiej „Znak”.

PAP

Wiadomości

Na Bałkanach najgorętsze lato od ponad 130 lat!

5 ofiar śmiertelnych rosyjskich ataków na Konstantyniwkę i Toreck

Powstrzymamy korporacje i Chiny. Trump zapowiada walkę o zdrowie

Jaki o Tusku: To opętany człowiek

Niedźwiedź zaatakował mężczyznę w parku!

Maliszewski: zamiast reformy sądownictwa, mamy chaos

Co będzie z subwencją dla Prawa i Sprawiedliwości?

Dyplomacja kulinarna na 16. Edycji Europejskiego Festiwalu Smaku

Dymisja Macrona? Demonstrowało 150 miast!

Ryba: nasz rząd zajmuje się wojną domową, a nie zewnętrzną

Bagiński: niewybudowanie CPK to zdrada gospodarcza

Co ciekawego można robić na Lubelszczyźnie?

85 lat temu skapitulowała polska załoga Westerplatte...

Express Republiki | 07.09.2024

Ratował syna, sam utonął! Co z dzieckiem?

Najnowsze

Na Bałkanach najgorętsze lato od ponad 130 lat!

Niedźwiedź zaatakował mężczyznę w parku!

Maliszewski: zamiast reformy sądownictwa, mamy chaos

Co będzie z subwencją dla Prawa i Sprawiedliwości?

Dyplomacja kulinarna na 16. Edycji Europejskiego Festiwalu Smaku

5 ofiar śmiertelnych rosyjskich ataków na Konstantyniwkę i Toreck

Powstrzymamy korporacje i Chiny. Trump zapowiada walkę o zdrowie

Jaki o Tusku: To opętany człowiek