Polska 6 czerwca – co wydarzyło się tego dnia

Portal TV Republika, kk 06-06-2024, 09:00
Artykuł
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia rozpoczęło działalność Krakowskie Ochotnicze Towarzystwo Ratunkowe; w Sopocie otwarto pierwsze kasyno na terenie Polski; w Warszawie otwarto „Supersam”; w FSM w Bielsku-Białej rozpoczęto produkcję Fiata 126p; rozwiązano Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk; w Warszawie odbyła się msza beatyfikacyjna ks. Jerzego Popiełuszki. Urodzili się m. in. Eliza Orzeszkowa, Wincenty Rapacki, Mieczysław Kotlarczyk, Bogusław Schaeffer, Roman Wilhelmi, Jan Kaczmarek, Jerzy Rybicki, Magdalena Łazarkiewicz, Władysław Żmuda. Zmarli natomiast: Bartosz Głowacki, Jan Henryk Dąbrowski, Władysław Raczkiewicz, Karol Popiel, Kazimierz Opaliński, Zygmunt Molik oraz Stefan Kuryłowicz.

1610 - W Annecy we Francji powstał Zakon Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny; do Polski pierwsze siostry zakonne, nazywane wizytkami, przybyły w 1654 r. na zaproszenie królowej Ludwiki Marii Gonzagi i osiedliły się w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu.

1700 - W Krakowie zmarł Wespazjan Kochanowski, poeta, historyk, przedstawiciel tzw. sarmackiego baroku.

1794 - Pod Szczekocinami wojska dowodzone przez Tadeusza Kościuszkę zostały pokonane przez połączone siły armii rosyjskiej i pruskiej; w bitwie zginął m.in. Bartosz Głowacki.

1818 - W Winnej Górze w Wielkopolsce zmarł gen. Jan Henryk Dąbrowski, twórca Legionów Polskich, generał armii Księstwa Warszawskiego.

1841 - W Miłkowszczyźnie koło Grodna urodziła się Eliza Orzeszkowa, pisarka, publicystka, autorka powieści „Nad Niemnem”, „Meir Ezofowicz”, „Marta”; jedna z pierwszych polskich kobiet, które publicznie zabierały głos w sprawie emancypacji.

1865 - W Krakowie urodził się Wincenty Rapacki, śpiewak, aktor.

1867 - W Paryżu Antoni Berezowski, powstaniec styczniowy i emigrant, dokonał nieudanego zamachu na cara Rosji Aleksandra II Romanowa.

1880 - W Sieciechowie urodził się Norbert Barlicki, działacz socjalistyczny, członek Rady Naczelnej PPS (1919-1939) i przewodniczący CKW PPS (1926-1931); w 1920 r. wicepremier i członek Rady Obrony Państwa; parlamentarzysta, współorganizator Centrolewu; więzień brzeski, skazany w procesie brzeskim na 2,5 roku więzienia; w 1940 r. aresztowany przez gestapo, zginął w 1941 r. w KL Auschwitz.

1891 - Rozpoczęło działalność Krakowskie Ochotnicze Towarzystwo Ratunkowe, pierwsze pogotowie ratunkowe w Polsce i drugie w Europie (po wiedeńskim).

1892 - W Rembieszycach (pow. jędrzejowski) urodził się Leon Kozłowski, archeolog, działacz BBWR, parlamentarzysta, minister reform rolnych, premier w latach 1934-1935; po wybuchu wojny w 1939 r. więziony przez NKWD; od 1941 r. w armii gen. Władysława Andersa, z której zbiegł na stronę niemiecką, zgłaszając chęć kolaboracji.

1895 - Na Krymie urodził się Bolesław Cybis, malarz, grafik, rzeźbiarz.

1908 - W Wadowicach urodził się Mieczysław Kotlarczyk, aktor, reżyser, pedagog, krytyk literacki i teatralny, twórca Teatru Rapsodycznego.

1920 – W Sopocie otwarto pierwsze kasyno na terenie obecnej Polski.

1928 - W brytyjskiej stoczni zwodowano masowiec SS Wisła.

1929 - We Lwowie urodził się Bogusław Schaeffer, kompozytor, muzykolog, dramaturg, pedagog; należał do awangardy muzycznej; twórca dzieł m.in. „Scenariusz dla nieistniejącego, acz możliwego aktora instrumentalnego”, „Kaczo”, „Tutam”, „Zorza” oraz autor książek z zakresu teorii i historii muzyki, m.in. „Wstępu do kompozycji”, „Klasyków dodekafonii” i „Kompozytów XX wieku”.

1936 - W Poznaniu urodził się Roman Wilhelmi, aktor przez wiele lat związany z warszawskim Teatrem Ateneum, a następnie z Teatrem Nowym; znany z ról w serialach „Czterej pancerni i pies”, „Alternatywy 4” oraz „Kariera Nikodema Dyzmy”, a także z kreacji w filmach „Zaklęte rewiry”, „Dzieje grzechu”, „Aria dla atlety” i „Ćma”.

1939 – Wybuchł pożar niedokończonego Dworca Głównego w Warszawie. Spłonęła wielka sala dworca, będąca w końcowym etapie wykończenia i mająca być niebawem oddana do użytku.

1944 - Siły zbrojne alianckich państw zachodnich rozpoczęły największą w czasie II wojny światowej operację desantową - lądowanie w Normandii, była ona częścią operacji „Overlord”, otwierającej drugi front w Europie.

1945 – Około 190. ukraińskich mieszkańców wsi Wierzchowiny na Lubelszczyźnie zostało zamordowanych przez zgrupowanie PAS NSZ pod dowództwem mjr. Mieczysława Pazderskiego ps. „Szary”.

1945 - W Lwówku w Wielkopolsce urodził się Jan Kaczmarek, satyryk, autor piosenek, felietonista.

1947 - W Ruthin w Walii zmarł Władysław Raczkiewicz, prezydent RP na Uchodźstwie w latach 1939-1947, następca internowanego we wrześniu 1939 r. w Rumunii prezydenta Ignacego Mościckiego.

1948 - Zainaugurowano rozgrywki o drużynowe mistrzostwo Polski w jeździe na żużlu.

1953 - Ukazało się pierwsze wydanie „Tygodnika Demokratycznego”.

1953 - W Warszawie urodził się Jerzy Rybicki, bokser, mistrz olimpijski z Montrealu (1976), brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Moskwie (1980).

1954 - W Warszawie urodziła się Magdalena Łazarkiewicz, reżyserka, scenarzystka.

1954 - W Lublinie urodził się Władysław Żmuda, piłkarz, reprezentant Polski, czterokrotny uczestnik mistrzostw świata w piłce nożnej: w 1974 r. w RFN - trzecie miejsce, w 1978 r. w Argentynie, w 1982 r. w Hiszpanii - ponownie trzecie miejsce oraz w 1986 r. w Meksyku; srebrny medalista igrzysk olimpijskich w Montrealu (1976); trener piłkarski.

1962 - W Warszawie przy pl. Unii Lubelskiej otwarto „Supersam” - największy i najnowocześniejszy w ówczesnej Polsce punkt handlowy.

1970 – Wydział do Spraw Wyznań w Olsztynie w piśmie do przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej w Braniewie zapytał, kiedy kościół św. Mikołaja we Fromborku zostanie zagospodarowany i przeznaczony na kotłownię centralnego ogrzewania.

1973 - W Chorzowie w eliminacjach do piłkarskich mistrzostw świata Polska pokonała Anglię 2:0.

1973 - W Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej rozpoczęto produkcję Fiata 126p. W Polsce wyprodukowano łącznie 3 318 674 sztuk Fiatów 126p, z czego w Bielsku-Białej – 1 152 325, a w Tychach – 2 166 349 sztuk.

1977 - W Rzymie zmarł Karol Popiel, polityk, publicysta; współtwórca Polskich Drużyn Strzeleckich, żołnierz Legionów Polskich; współzałożyciel i przywódca Narodowej Partii Robotniczej, poseł na Sejm; działacz Centrolewu, więzień brzeski; współzałożyciel i przywódca Stronnictwa Pracy (1937); minister sprawiedliwości w rządzie RP na uchodźstwie; po wojnie poseł do KRN; w 1947 r. wyemigrował do USA.

1979 - W Warszawie zmarł Kazimierz Opaliński, aktor, reżyser teatralny.

1980 - W Jarocinie rozpoczął się I Ogólnopolski Przegląd Muzyki Młodej Generacji.

1988 - Premiera filmu „Zabij mnie glino” w reżyserii Jacka Bromskiego.

1990 - W życie weszła ustawa z 11 kwietnia 1990 r. rozwiązująca Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk, który działał od 5 lipca 1946 r.

1997 - Sejm przyjął nowy Kodeks karny, w którym kara śmierci została zastąpiona karą dożywotniego pozbawienia wolności.

1999 - Podczas rozgrywanych na polskich parkietach XXVII Mistrzostw Europy w Koszykówce Kobiet reprezentacja Polski zdobyła swój jedyny dotychczas tytuł mistrzowski, pokonując w finale w Katowicach Francję 59:56.

2000 – Unia Wolności wycofała się z koalicji z AWS; AWS zdecydowała o utworzeniu rządu mniejszościowego, na którego czele pozostał Jerzy Buzek.

2008 - Sławomir Mrożek ponownie wyjechał z Polski i osiedlił się we francuskiej Nicei.

2010 - Anita Włodarczyk ustanowiła w Bydgoszczy rekord świata w rzucie młotem (78,30 m).

2010 - W Warszawie na pl. Piłsudskiego odbyła się msza beatyfikacyjna ks. Jerzego Popiełuszki.

2010 – Zmarł Zygmunt Molik, polski aktor teatralny i filmowy, teoretyk teatru, pedagog i aktor Teatru Laboratorium, twórca metody treningu głosowego „Głos i Ciało”.

2011 - W wypadku lotniczym w Hiszpanii zginął prof. Stefan Kuryłowicz, architekt, autor gmachu Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu.

2012 - Urna z prochami Kazimierza Deyny spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Legendarny piłkarz zginął w 1989 roku w wypadku samochodowym w USA.



Źródło: PAP

Komentarze
Zobacz także
Nasze programy