Polska 25 listopada – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia Stanisław II August został koronowany na króla Polski, abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego, założony został Cmentarz Powstańców Warszawskich, premiera filmu „Szatan z siódmej klasy”, w Teatrze Narodowym odbyła się premiera „Dziadów”, premiera serialu „07 zgłoś się”, w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa rozpoczęto strajk okupacyjny, pierwsza tura wyborów prezydenckich, pierwsze posiedzenie Sejmu I kadencji. Urodzili się m.in. Grzegorz Piramowicz, Tadeusz Białoszczyński, Helena Grossówna, Władysław Frasyniuk. Zmarli natomiast: Jan Chrystian Kamsetzer, Fryderyk Skarbek, Cyprian Godebski i Marcin Król.
1735 - We Lwowie urodził się Grzegorz Piramowicz, jezuita, pedagog, sekretarz Komisji Edukacji Narodowej i Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, autor wielu publikacji dotyczących oświaty.
1764 - W kolegiacie św. Jana w Warszawie Stanisław Poniatowski został koronowany jako król polski i wielki książę litewski Stanisław II August.
1795 - Abdykacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
1795 - W Warszawie zmarł Jan Chrystian Kamsetzer, architekt, działający od 1773 r. na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego; współautor projektu przebudowy Zamku Królewskiego w Warszawie i pałacu w Łazienkach Królewskich.
1862 - W Warszawie władze carskie pod nazwą Szkoły Głównej reaktywowały uniwersytet.
1866 - W Warszawie zmarł hrabia Fryderyk Skarbek, ekonomista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i publicysta.
1899 - W Tamanowicach koło Mościsk urodził się Tadeusz Białoszczyński, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Kościuszko pod Racławicami", "Krzyżacy", "Panny z Wilka", "Ziemia obiecana" oraz w serialu "Stawka większa niż życie".
1904 - W Toruniu urodziła się Helena Grossówna, aktorka, tancerka; uczestniczka Powstania Warszawskiego.
1909 - W Paryżu zmarł Cyprian Godebski, rzeźbiarz, autor pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie.
1914 - W Warszawie powstał Komitet Narodowy Polski; w jego skład weszli przedstawiciele Narodowej Demokracji, Stronnictwa Polityki Realnej oraz bezpartyjni.
1937 - Odbyło się uroczyste podniesienie polskiej bandery na niszczycielu "Błyskawica".
1945 - W Warszawie ukazał się pierwszy numer katolickiego tygodnika "Dziś i jutro".
1945 - Na Woli założony został Cmentarz Powstańców Warszawskich; spoczywają na nim szczątki ponad 100 tys. osób - powstańców i ludności cywilnej stolicy.
1954 - We Wrocławiu urodził się Władysław Frasyniuk, działacz opozycji demokratycznej, członek MKZ NSZZ "S", przewodniczący Zarządu Regionu Dolny Śląsk (1981), członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej, a następnie Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "S"; w czasie stanu wojennego w TKK, aresztowany i więziony przez władze komunistyczne; od 1986 r. w Tymczasowej Radzie NSZZ "S"; od 1987 r. w Krajowej Komisji Wykonawczej; uczestnik Okrągłego Stołu; współzałożyciel ROAD (1990); wiceprzewodniczący UD (1991-1994); przewodniczący UD (2002-2005); przewodniczący PD (2005-2006), poseł na Sejm (1991-2001); przedsiębiorca.
1960 - Premiera filmu "Szatan z siódmej klasy" w reżyserii Marii Kaniewskiej.
1967 - W Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się premiera "Dziadów" w inscenizacji Kazimierza Dejmka; zdjęcie tego przedstawienia przez władze PRL stało się to początkiem tzw. wydarzeń marcowych, czyli kryzysu politycznego związanego z falą studenckich protestów oraz walką polityczną wewnątrz PZPR, rozgrywaną w atmosferze antysemickiej i antyinteligenckiej propagandy.
1976 - Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek serialu kryminalnego "07 zgłoś się" w reżyserii Krzysztofa Szmagiera.
1981 - W Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa w Warszawie rozpoczął się strajk okupacyjny.
1985 - Sąd Wojewódzki w Słupsku skazał za współpracę z podziemną Solidarnością dwóch oficerów SB: Adama Hodysza (na 3 lata) i Piotra Siedlińskiego (na 1,5 roku).
1990 - W Polsce odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich; największe poparcie uzyskali w niej Lech Wałęsa - 39,96 proc. i Stanisław Tymiński - 23,1 proc.
1991 - Pierwsze posiedzenie Sejmu I kadencji.
2005 – Minister obrony narodowej Radosław Sikorski ogłosił ujawnienie archiwaliów Układu Warszawskiego.
2008 – Na wniosek śledczych z Instytutu Pamięci Narodowej w krypcie katedry wawelskiej dokonano ekshumacji zwłok gen. Władysława Sikorskiego, której celem miało być wyjaśnienie okoliczności śmierci premiera RP w katastrofie gibraltarskiej.
2020 – W Białej Podlaskiej zmarł Marcin Król, historyk idei, wieloletni wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, w PRL-u działacz opozycji antykomunistycznej.
Polecamy Sejm. Wybór Marszałka
Wiadomości
Europoseł Jacek Ozdoba domaga się ujawnienia danych lekarza, który miał opiniować stan zdrowia Zbigniewa Ziobry
Rząd Tuska nie ma na leczenie onkologiczne Polaków. Znalazły się miliony na pomoc wojskową dla Ukrainy
Najnowsze
Czarnek ostro o rządzie Tuska: "To jest zdrada"
Marianna Schreiber i Piotr Korczarowski rozstali się. „Nasze światy nie schodzą się w jeden”
Europoseł Jacek Ozdoba domaga się ujawnienia danych lekarza, który miał opiniować stan zdrowia Zbigniewa Ziobry