Polska 18 czerwca – co wydarzyło się tego dnia

Tego dnia król Stanisław August Poniatowski ustanowił Order Virtuti Militari; prezydent Ignacy Mościcki otworzył gmach Muzeum Narodowego; rozpoczął się proces przywódców Państwa Podziemnego aresztowanych przez NKWD; odbyła się druga tura wyborów parlamentarnych, w których kandydaci KO „Solidarność” zdobyli 161 mandatów w Sejmie oraz 99 mandatów w Senacie; rozpoczęła działalność pierwsza sieć telefonii komórkowej PTK Centertel. Urodzili się m. in. Władysław Langner, Stanisław Marusarz, Szymon Szurmiej, Henryk Machalica, Leszek Długosz, Lech Kaczyński, Jarosław Kaczyński, Jan Rokita. Zmarli natomiast: Stanisław Car, Aleksander Zelwerowicz, Jerzy Zawieyski, Henryk Leliwa-Roycewicz, Janusz Kruk, Halina Gryglaszewska oraz Kazimierz Draczyński.
1260 – Tczew uzyskał prawa miejskie.
1291 – Grudziądz uzyskał prawa miejskie.
1574 - Król Henryk Walezy na wieść o śmierci brata - Karola IX, króla Francji - potajemnie opuścił Polskę, aby objąć tron francuski.
1792 - Pod Zieleńcami wojska polskie dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego pokonały wojska rosyjskie; dla uczczenia zwycięstwa król Stanisław August Poniatowski ustanowił Order Wojenny Virtuti Militari - najwyższe polskie odznaczenie wojskowe.
1861 – Car Aleksander II wydał ukaz ustanawiający w Królestwie Polskim Radę Stanu oraz samorząd gubernialny i powiatowy.
1896 - W Jaworowie w województwie lwowskim urodził się Władysław Langner, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowodził odcinkiem „Węgry” w Armii „Karpaty”, a następnie obroną Lwowa.
1905 - Początek kilkudniowych walk robotników z rosyjskim wojskiem i kozakami w Łodzi; łącznie w wyniku starć trwających do 23 czerwca w mieście zginęło około 160 osób, a kilkakrotnie więcej zostało rannych.
1913 - W Zakopanem urodził się Stanisław Marusarz, wszechstronny narciarz, czterokrotny uczestnik igrzysk olimpijskich, wicemistrz świata w skokach narciarskich w 1938 r.; w czasie II wojny światowej kurier tatrzański, aresztowany przez gestapo w 1940 r., uciekł z więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie i przedostał się na Węgry.
1923 - W Łucku urodził się Szymon Szurmiej, aktor, reżyser, scenarzysta, działacz organizacji żydowskich; dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Żydowskiego w Warszawie (1969-2014).
1930 - W Chybiu koło Cieszyna urodził się Henryk Machalica, aktor, występował w Teatrze Narodowym, a także na innych warszawskich scenach: w Teatrze Dramatycznym, Powszechnym, Polskim, Ochoty i Ateneum; znany m.in. z serialu „Złotopolscy”, zagrał również w filmach „Pensja pani Latter”, „Wilczyca”, „Wierna rzeka”.
1938 - W Warszawie zmarł Stanisław Car, prawnik, polityk obozu piłsudczykowskiego, jeden z przywódców BBWR, współtwórca konstytucji kwietniowej, marszałek Sejmu (1935-1938).
1938 - W Warszawie prezydent Ignacy Mościcki otworzył nowy gmach Muzeum Narodowego, zaprojektowany przez Tadeusza Tołwińskiego i Antoniego Dygata.
1940 – Generalny gubernator Hans Frank wydał rozporządzenie o wznowieniu działalności szkół podstawowych i zawodowych z bardzo ograniczonym programem nauczania.
1940 – W wyniku niemieckiego bombardowania stacji kolejowej w Thouars we francuskiej Akwitanii zginęło i zmarło z ran 36 polskich żołnierzy, w tym 28 oficerów.
1941 - W Zaklikowie na Lubelszczyźnie urodził się Leszek Długosz, aktor, literat, kompozytor.
1943 – Oddziały Kadry Polski Niepodległej podporządkowały się Armii Krajowej.
1945 - W Moskwie rozpoczął się proces przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, podstępnie aresztowanych przez NKWD.
1949 - W Warszawie urodził się Lech Kaczyński, prawnik, działacz opozycji demokratycznej, I wiceprzewodniczący NSZZ „Solidarność” (1990-1991), parlamentarzysta, minister stanu ds. bezpieczeństwa narodowego w Kancelarii Prezydenta RP (1991), prezes NIK (1992-1995), minister sprawiedliwości (2000-2001); współzałożyciel i prezes partii Prawo i Sprawiedliwość (2001-2003); prezydent Warszawy (2002-2005), współtwórca Muzeum Powstania Warszawskiego; w 2005 r. wybrany na urząd Prezydenta RP. Zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem, którym udawał się na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej; wraz z nim zginęła jego żona i 94 pasażerów, w tym wielu przedstawicieli polskich elit politycznych, wojskowych i kościelnych oraz środowisk pielęgnujących pamięć o zbrodni katyńskiej.
1949 - W Warszawie urodził się Jarosław Kaczyński, prawnik, działacz opozycji antykomunistycznej, redaktor naczelny „Tygodnika Solidarność” (1989-1991), parlamentarzysta, szef Kancelarii Prezydenta RP (1990-1991), premier RP w latach 2006-2007; prezes Porozumienia Centrum (1990-1998); współzałożyciel i od 2003 r. prezes partii Prawo i Sprawiedliwość, która w 2015 r. zwyciężyła w wyborach parlamentarnych.
1951 - Premier Józef Cyrankiewicz ogłosił zasady Narodowej Pożyczki Rozwoju Sił Polski.
1955 - W Warszawie zmarł Aleksander Zelwerowicz, aktor, reżyser teatralny, pedagog; związany przez wiele lat z Teatrem Polskim w Warszawie; zagrał m.in. w filmach „Rok 1863”, „Księżna Łowicka”, „Serce matki”; dyrektor teatrów w Łodzi, Warszawie i w Wilnie.
1959 - W Krakowie urodził się Jan Rokita, działacz opozycji antykomunistycznej, przewodniczący NZS na UJ (1980-1982), członek NSZZ „S”; w stanie wojennym internowany; uczestnik Ruchu „Wolność i Pokój”; od 1988 r. w Komitecie Obywatelskim; uczestnik obrad Okrągłego Stołu; poseł na Sejm w latach 1989-2007; wiceprzewodniczący OKP (1989-1991) i przewodniczący sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do Zbadania Działalności MSW; w rządzie Hanny Suchockiej minister szef Urzędu Rady Ministrów; członek Unii Demokratycznej i Unii Wolności, następnie Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego (prezes SKL 2000-2001) i Platformy Obywatelskiej; przewodniczący klubu parlamentarnego PO (2003-2005).
1969 - W Warszawie tragiczną śmiercią zmarł Jerzy Zawieyski, pisarz, dramaturg, publicysta i działacz katolicki związany ze środowiskiem „Tygodnika Powszechnego”, współzałożyciel i prezes Klubu Inteligencji Katolickiej, poseł na Sejm oraz wieloletni członek Rady Państwa.
1978 - Na Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej rozgrywanych w Argentynie Polska pokonała Peru 1:0.
1984 – W Gdańsku uruchomiono Latarnię Morską Gdańsk Port.
1989 - Odbyła się druga tura wyborów parlamentarnych; do urn wyborczych udało się 25 proc. uprawnionych do głosowania; ostatecznie kandydaci Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” zdobyli w czerwcowych wyborach wszystkie spośród 161 mandatów, które mogli uzyskać w Sejmie oraz 99 mandatów na 100 w Senacie; łącznie 260 miejsc w 560 osobowym Zgromadzeniu Narodowym.
1990 - W Warszawie zmarł Henryk Leliwa-Roycewicz, pułkownik WP, jeździec, wicemistrz olimpijski w WKKW z Berlina (1936); uczestnik kampanii 1939 r.; żołnierz Armii Krajowej, w czasie Powstania Warszawskiego dowódca batalionu „Kiliński”.
1992 – Rozpoczęła działalność pierwsza polska sieć analogowej telefonii komórkowej PTK Centertel.
1992 - W Warszawie zmarł Janusz Kruk, muzyk, wokalista, kompozytor, lider zespołu 2 plus 1.
1997 - Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał ustawę lustracyjną uchwaloną przez Sejm w kwietniu 1997 roku; ustawa weszła w życie 1 sierpnia 1997 roku.
1998 - Sejm RP przyjął uchwałę potępiającą totalitarny system komunistyczny.
1999 - Premiera komediodramatu filmowego Ajlawju w reżyserii Marka Koterskiego.
2010 - W Krakowie zmarła Halina Gryglaszewska, aktorka teatralna i filmowa, reżyser teatralny, profesor PWST w Krakowie.
2012 – W Londynie zmarł gen. Kazimierz Draczyński, oficer kawalerii w wojnie obronnej 1939 r., oficer Armii Krajowej, walczył w Powstaniu Warszawskim. Po 1945 r. działał w szeregach środowisk kombatanckich w Londynie. W 2007 r. prezydent Lech Kaczyński nadał mu stopień generała brygady.
Polecamy Hity w sieci
Wiadomości
Bp Mering na Jasnej Górze: znów tak, jak w komunistycznych czasach, Polską rządzą dziś polityczni gangsterzy
Hiszpańskie media: Świątek koronowała się na Wimbledonie po brutalnym zwycięstwie, które przejdzie do historii tenisa
Najnowsze

Papież wraca do tradycji noszenia eleganckich butów

Badania potwierdzają, że radio cały czas ma się dobrze. Rośnie też Radio Republika

Hiszpańskie media: Świątek koronowała się na Wimbledonie po brutalnym zwycięstwie, które przejdzie do historii tenisa
