Gościem Telewizji Republika w programie „Wolne Głosy po południu” był Michał Ostapiuk, Delegatura IPN w Olsztynie. Razem z red. Marcinem Bąkiem rozmawiał o Romualdzie Adamie Rajsie „Burym”. Warto wspomnieć, że Michał Ostapiuk jest autorem książki biograficznej „Komendant Bury”.
– „Bury" to jeden z najwybitniejszych dowódców, który brał udział w powstaniu antykomunistycznym. To człowiek ukształtowany w odradzonej Rzeczpospolitej. Jego emocjonalny rozwój przypadał na lata 30’ – mówił na antenie Telewizji republika Michał Ostapiuk.
W rozmowie autor opowiadał o życiorysie „Burego” i jego działaniach.
Biografia kpt. Romualda Adama Rajsa „Burego”, dzięki szerokiej kwerendzie źródeł i rzetelnej analizie archiwaliów przeprowadzonej przez autora, prezentuje nowe fakty, które są niezwykle istotne m.in. dla odtworzenia przebiegu pacyfikacji pięciu wsi białoruskich, przeprowadzonej przez plutony 3. Wileńskiej Brygady NZW. Autor rekonstruuje rozkazodawstwo „Burego” dotyczące tych działań, analizuje zakres jego odpowiedzialności za ich przebieg. Wiele miejsca poświęca powodom pozbawienia życia 30 białoruskich furmanów pod Puchałami Starymi 31 stycznia 1946 r. Michał Ostapiuk odtwarza mechanizm, który doprowadził do aresztowania „Burego”. Ponadto analizuje zachowanie kpt. Rajsa w czasie śledztwa i procesu. Stawia nowe pytania oraz hipotezy badawcze dotyczące okoliczności przebiegu akcji pacyfikacyjnej, podjętej przez pododdziały 3. Wileńskiej Brygady NZW w Zaleszanach, Wólce Wygonowskiej, Szpakach, Zaniach i Końcowiźnie. W książce zaprezentowano kulisy aresztowania przez UB ukrywającego się „Burego”. Autor przeprowadził wnikliwą analizę przebiegu śledztwa dotyczycącego sprawy „Burego”. Warto podkreślić, że autor w bezwzględny sposób rozprawia się ze stereotypem: Białorusin – komunista. Wykazuje, że linia konfliktu między podziemiem niepodległościowym a częścią ludności białoruskiej nie przebiegała na gruncie wyznania czy też narodowości. Osią konfliktu był stosunek do idei niepodległego bytu państwa polskiego. Michał Ostapiuk nie ograniczył się do drobiazgowej analizy najbardziej „kontrowersyjnych” wątków biografii kpt. Rajsa. Szczegółowo odtworzył całość życia „Burego”, poczynając od młodzieńczych czasów, aż do chwili, w której jego życie przerwała kula wystrzelona w tył głowy przez komunistycznego oprawcę w białostockim więzieniu.
PONIEŻEJ MOŻECIE PAŃSTWO WYCŁUCHAĆ ROZMOWY:
