Obraz „Święty Stanisław karcący Bolesława Śmiałego” pochodzi z 1877 r. Co prawda został odnaleziony już 12 lat temu, ale do tej pory znajdował się w prywatnych zbiorach.

- Pojawienie się na aukcji olejnej pracy Jana Matejki to niewątpliwa sensacja i wydarzenie na rynku sztuki - powiedział Jan Szarek, ekspert rynku sztuki.

- O ile zdarza się, że idą pod młotek ołówkowe szkice tworzone przez artystę podczas pracy nad wielkoformatowymi kompozycjami, to ukończony, olejny obraz stanowi dla kolekcjonerów obiekt, który bezsprzecznie określić można mianem białego kruka - dodał.

Ekspert rynku sztuki Jan Szarek przypomina, że autor obrazu, Jan Matejko, jak przystało na mistrza malarstwa historycznego, ukazał na obrazie wydarzenia z pradawnych dziejów Polski, inspirowane oczywiście faktami. Warto zaznaczyć, że postać św. Stanisława ze Szczepanowa nie pojawia się w twórczości Matejki jednorazowo.

- Dokładnie w czasie powstania obrazu „Św. Stanisław karcący Bolesława Śmiałego", czyli w 1877 r., Matejko kończył prace nad jednym z najważniejszych dzieł w swoim dorobku, czyli „Bitwą pod Grunwaldem". Na owym płótnie święty Stanisław unosi się w oparach dymu i pyłu ponad polem bitwy, niczym boży orędownik albo wysłannik - przyznał Jan Szarek.

#JanMatejko
1838-1893, malarz, #MAESTRO

ŚWIĘTY STANISŁAW KARCĄCY BOLESŁAWA ŚMIAŁEGO (Szczodrego), olej, deska, 1877, własność prywatna na aukcji...@MKDNiS kupisz?!

Święty Stanisław, biskup - patron Krakowa, Polski.

Czerwień krwi męczenników... #realizm #historia#PolishArt pic.twitter.com/hknk5aVgmN

— Wake Up...dM⛔ (@AllMagnasco) June 4, 2021

Praca prezentowana jest w DESA Unicum w Warszawie. W odróżnieniu od kompozycji „Bitwy pod Grunwaldem" wpisuje się ona w grupę obrazów niewielkich formatów, na których Matejko przedstawiał anegdoty związane z życiem polskich władców.

Scena, która została przedstawiona na obrazie, to wycinek z historii zasługujący na miano skandalu obyczajowego.

- Król Bolesław Śmiały nakryty zostaje bowiem w alkowie podczas miłosnej schadzki z piękną Krystyną z Bużenina - zaznaczył Szarek.

- Para kochanków w namiętnym uścisku zdaje się nie zważać na napomnienia grzmiącego biskupa - dodał.

Jan Matejko zadbał o historyczne detale. Widać na nim mnogość barw, wzorów i faktur na odtwarzanych przez malarza meblach i tkaninach. Istotę tej kompozycji oddaje fragment komentarza zamieszczonego na łamach „Biesiady Literackiej" z 1878 r.: „Wszystko tu wre i płonie! Rozkosz zaskoczona na gorącym uczynku przez śmiałego pasterza i gniew, który w postaci Bolesława wybuchać zaczyna… Wszystko tu kipi, grzmi i grozi: grzmi Św. Stanisław, grozi król zaskoczony znienacka, wre przerażoną rozkoszą kochanka królewska, Krystyna z Bużenina w objęciu królewskim. Nawet obszyta gronostajami szkarłatna kotara rzuca dokoła ognisto-krwawe odblaski… W tym małym obrazku jest wielka siła".

Aukcja odbędzie się 10 czerwca 2021 o 19:00 w Domu Aukcyjnym DESA Unicum w Warszawie.