Nowelizacja ustawy o prawie autorskim. Duże zmiany od nowego roku
Sejm uchwalił w czwartek nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych, dzięki której pisarze otrzymują wynagrodzenie za wypożyczenia biblioteczne. Nowela jest konieczna, ponieważ kończy się 10-letni okres, na jaki zostały określone limity wydatków na ten cel.
Za uchwaleniem ustawy głosowało 421 posłów, 20 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Sejm odrzucił poprawki zgłoszone przez koło poselskie Razem. Teraz ustawa trafi pod obrady Senatu.
Pisarze otrzymują wynagrodzenie za to, że czytelnicy, zamiast kupować książkę, wypożyczają ją z biblioteki – to konsekwencja noweli prawa autorskiego z 2015 r., która doprecyzowuje też m.in. zakres tzw. dozwolonego użytku.
Nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych przewiduje wypłatę wynagrodzeń twórcom i wydawcom z tytułu użyczania egzemplarzy utworów wyrażonych słowem przez biblioteki publiczne (tzw. public lending right).
Wypłata wynagrodzeń jest realizowana przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi z dofinansowania przekazywanego jej przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego ze środków Funduszu Promocji Kultury.
W związku ze zbliżającym się upływem 10-letniego okresu, na jaki zostały określone limity wydatków ze środków Funduszu Promocji Kultury, konieczna jest nowelizacja art. 5 ustawy w celu zapewnienia środków finansowych na dalsze wypełnianie przez Fundusz Promocji Kultury obowiązków związanych z wypłatą wynagrodzeń z tytułu public lending right.
Podczas debaty w Sejmie poprawki do noweli ustawy zgłosiła Paulina Matysiak z koło poselskiego Razem.
"System rekompensat i wypożyczeń musi zostać rozszerzony o kolejne rodzaje bibliotek i uwzględniać książki w wersji elektronicznej. Jego funkcjonowanie powinno wkroczyć w XXI wiek i zapewniać wynagrodzenia na godnym poziomie, tylko wtedy będziemy mówić o pełnym wsparciu dla polskich autorów, tłumaczy i dla wydawców, składamy poprawkę, żeby w tym projekcie uwzględnić wypożyczenia w bibliotekach publicznych także w formie ebooków i audiobooków" - poinformowała.
Sejm RP uchwalił nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, dostosowując polskie prawo do dwóch dyrektyw Unii Europejskiej z 2019 roku: dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym oraz dyrektywy dotyczącej niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne.
Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2025 r.
