Powstanie Warszawskie, oprócz doniosłego znaczenia historycznego, wywarło również silny wpływ na polską mentalność i kulturę. 63 dni jednej z najbardziej zaciekłych bitew miejskich w historii ludzkości do dziś rozpalają wyobraźnię, co zaowocowało szeregiem produkcji filmowych poświęconych temu dramatycznemu momentowi naszej historii. Przedstawiamy te najbardziej warte uwagi.
Kanał (1957)
Film w reżyserii Andrzeja Wajdy był pierwszą polską produkcją poświęconą bezpośrednio powstaniu. Oparty na opowiadaniu Jerzego Stefana Stawińskiego pod tym samym tytułem, film przedstawia historię ewakuację oddziału porucznika „Zadry” podziemnymi kanałami ściekowymi. Choć początkowo „Kanał” spotkał się z chłodnym przyjęciem, zwycięstwo na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes zmieniło jego postrzeganie w kraju. Dziś jest to dzieło kultowe, a krytycy zwracają uwagę na jego egzystencjalne przesłanie.
Kanal (Andrzej Wajda, 1957) pic.twitter.com/FU8p5dQSq3
— Jessica Lira (@Jessyinchains) April 6, 2020
Kamienne niebo (1959)
Film w reżyserii Czesława i Ewy Petelskich na podstawie Jerzego Krzysztonia pod tym samym tytułem opowiada historię ludzi zasypanych w piwnicy warszawskiej kamienicy. Uwięzieni pod ziemią, nie zdają sobie sprawy z piekła, jakie toczy się w ogarniętym powstaniem mieście. Zrozpaczeni, próbują wydostać się na zewnątrz.
16.11.1959 r. - premiera filmu „Kamienne niebo” w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich. pic.twitter.com/Yih2Cv4XiE
— Historia Fotografią Pisana (@Jan34733995) November 16, 2020
Godzina „W” (1979)
Dramat wojenny w reżyserii Jerzego Morgensterna opowiada o pierwszym dniu Powstania i gorączkowych ostatnich godzinach przed jego wybuchem. Pluton Armii Krajowej pod dowództwem „Czarnego” szykuje się do ataku na hitlerowskie koszary, dowiaduje się, że nie otrzyma jednak wsparcia. Pomimo samobójczej wręcz trudności zadania, rozkaz pozostaje rozkazem.
????16 I 1980 roku miał premierę film Godzina "W",
— Krzysztof Bednarczyk (@zibi20201) January 16, 2018
wyreżyserowany przez Janusza Morgensterna, a opłaty na motywach opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego. Był to pierwszy film w polskiej kinematogfrafii, w którym użyto nazwy Armia Krajowa, została nawet pokazana legitymacja AK. pic.twitter.com/TJAS7aEdut
Pierścionek z orłem w koronie (1992)
Ponownie film Andrzeja Wajdy, tym razem będący adaptacja powieści „Pierścionek z końskiego włosia” autorstwa Aleksandra Ścibora-Rylskiego traktowany jest jako ostatni rozrachunek reżysera z etosem Armii Krajowej. Powstanie dobiega końca, a zaledwie dwudziestoletni Marcin przejmuje dowództwo nad całym oddziałem i opowiada teraz za życie wszystkich żołnierzy. Na domiar złego, traci miłość swojego życia.
Małe wspomnienie z Euro 2016 i La Baule - drzewo Andrzeja Wajdy. Uhonorowano go w ten sposób za Pierścionek z orłem w koronie". pic.twitter.com/XdroIUmxpA
— Janek Kałucki (@J_Kalucki) October 10, 2016
Miasto 44 (2014)
Film jednego z najbardziej cenionych polskich reżyserów młodszego pokolenia - Jana Komasy. Stefan Zawadzki, młody chłopak, traci ojca. Pod wpływem tragedii, przyłącza się do Powstania. Bojowemu szlakowi zgrupowania „Radosław” towarzyszy burzliwa miłosna relacja między Stefanem a łączniczką Kamą i sanitariuszką Biedronką.
#Miasto #44 (2014-09-19)
— Nowości Kinowe (@Wkinach) September 18, 2014
Film "Miasto 44" to opowieść o młodych ...
Więcej: http://t.co/rkOkdp7ZXw pic.twitter.com/rO0K9uhSIe
Powstanie Warszawskie (2014)
Film zmontowany w całości z ręcznie i komputerowo koloryzowanych kronik z sierpnia 1944 roku. Produkcją zajęło się Muzeum Powstania Warszawskiego. Jego bohaterami są bracia, operatorzy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej, których zadaniem jest udokumentowanie zrywu w mieście. W miarę zaostrzania się walk i postępującego zniszczenia stolicy, bracia rozumieją, że muszą udokumentować koszmar apokalipsy Warszawy i za wszelką cenę ocalić taśmy z materiałem.
RT @PLinToronto: wyświetlimy "Powstanie Warszawskie", unikalny film zmontowany z kronik'44 http://t.co/Ic82CRxyU2 pic.twitter.com/kxyxUs8BDO
— PoloniaTube (@PoloniaTube) May 13, 2015