Badania potwierdziły najlepsze. Czy młodzi się przełamią?

Młodzi ludzie śpiący dłużej i chodzący spać wcześniej mają wyższe zdolności poznawcze i lepsze wyniki w testach kognitywnych, wynika z najnowszych badań. Opublikowane 22 kwietnia 2025 r. wyniki analiz, w których udział wzięło ponad 3000 nastolatków, rzucają nowe światło na związek między jakością snu a rozwojem mózgu w okresie dojrzewania.
Badanie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie "Cell Reports", wykazało, że nastolatki, które kładły się spać najwcześniej, spały najdłużej i wykazywały najniższe tętno podczas snu, osiągały lepsze wyniki w testach sprawdzających umiejętności czytania, słownictwo, rozwiązywanie problemów oraz inne zdolności kognitywne. Naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge i Uniwersytetu Fudan w Szanghaju, analizując dane zebrane w ramach rozległych, długoterminowych badań nad rozwojem mózgu i zdrowiem dzieci, byli zaskoczeni, jak nawet niewielkie różnice w długości snu miały wpływ na wyniki.
„Uważamy, że sen prowadzi do lepszych zdolności poznawczych częściowo dlatego, że podczas snu utrwalamy wspomnienia” – wyjaśnia profesor Barbara Sahakian, specjalistka w dziedzinie neuropsychologii klinicznej z Uniwersytetu w Cambridge.
W badaniu wzięło udział 3222 młodych ludzi, którzy regularnie poddawani byli skanom mózgu, testom kognitywnym oraz monitorowali swój sen za pomocą urządzeń Fitbit. Analiza danych ujawniła, że nawet nastolatki z najlepszymi nawykami snu spały krócej, niż zalecają eksperci. Amerykańska Akademia Medycyny Snu rekomenduje młodzieży w wieku od 13 do 18 lat od 8 do 10 godzin snu na dobę.
Uczestników badania podzielono na trzy grupy. Około 39% nastolatków kładło się spać najpóźniej i budziło najwcześniej, śpiąc średnio 7 godzin i 10 minut na dobę. Kolejna grupa, licząca 24%, spała od 21 do 30 minut dłużej. Ostatnia grupa (37%) kładła się spać najwcześniej, spała najdłużej i wykazywała najniższe tętno podczas snu, osiągając średni czas snu wynoszący 7 godzin i 25 minut.
Choć nie zaobserwowano znaczących różnic w osiągnięciach edukacyjnych między grupami, osoby z trzeciej grupy osiągały najwyższe wyniki w testach kognitywnych, za nimi plasowała się grupa druga, a najsłabsze wyniki odnotowano w grupie pierwszej. Skanowanie mózgu wykazało, że osoby z grupy trzeciej charakteryzowały się największą objętością mózgu i najlepszą funkcjonalnością tego organu.
Profesor Sahakian podkreśla, że zaskakujący jest fakt, iż nawet niewielkie różnice w czasie snu miały tak duży wpływ na wyniki. Dodaje, że „badanie sugeruje, że małe różnice w czasie snu kumulują się z czasem i prowadzą do dużej różnicy w wynikach”.
Dla nastolatków, którzy chcą poprawić jakość snu i rozwinąć swoje zdolności umysłowe, profesor Sahakian zaleca regularne ćwiczenia fizyczne oraz unikanie korzystania z telefonów komórkowych i komputerów późnym wieczorem.
Profesor Colin Espie z Uniwersytetu w Oxfordzie, który nie brał udziału w badaniu, podkreśla:
Jedną z konsekwencji wyewoluowanego mózgu, zdolnego do wykonywania złożonych zadań, jest to, że my, ludzie, jesteśmy szczególnie zależni od snu, zwłaszcza w latach rozwoju. Jak pokazują te badania, chodzenie spać późno i spanie krócej jest problematyczne. Bez wątpienia jest to spotęgowane w dni szkolne, kiedy młodzi ludzie muszą wstawać stosunkowo wcześnie do szkoły.
Profesor Espie postuluje większy nacisk na edukację dotyczącą zdrowego snu w szkołach średnich.
Projekt Teensleep z Oxfordu proponuje metody poprawy jakości snu u nastolatków. Profesor Gareth Gaskell z Uniwersytetu w Yorku, z zadowoleniem przyjmuje nacisk na wczesny okres dojrzewania i dodaje:
Chciałbym zobaczyć więcej badań interwencyjnych w okresie dorastania, abyśmy mogli dowiedzieć się, jak pomóc nastolatkom, którzy mogą mieć nieoptymalne wzorce snu. Często można wprowadzić dość proste zmiany w rutynie snu, na przykład w zakresie korzystania z ekranu, aby poprawić czas i długość snu.
Źródło: Republika/Cell Reports
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube
Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB
Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X
Polecamy Hity w sieci
Wiadomości
NASZ NEWS: dziennikarze Republiki omawiają kulisy nacisków Tuska na Hołownię ws. zaprzysiężenia Nawrockiego
Były członek PKW składa zawiadomienie do prokuratury ws. próby opóźnienia zaprzysiężenia Nawrockiego przez Tuska
Najnowsze

Polacy ocenili Hołownię. Wynik może zaskoczyć Tuska

Tusk traci kontrolę nad koalicjantami

Były członek PKW składa zawiadomienie do prokuratury ws. próby opóźnienia zaprzysiężenia Nawrockiego przez Tuska
