Gwałtowne "przebudzenie" czarnej dziury w galaktyce Panny
Astronomowie zaobserwowali niezwykłą aktywność masywnej czarnej dziury w centrum galaktyki SDSS1335+0728, znajdującej się w konstelacji Panny, około 300 milionów lat świetlnych od Ziemi. Galaktyka ta, wcześniej mało znana, nagle zaczęła jaśnieć pod koniec 2019 roku.
W lutym 2024 roku zespół pod kierownictwem Loreny Hernandez-Garcia z Uniwersytetu Valparaiso w Chile odkrył, że czarna dziura emituje regularne strumienie promieniowania X. Te "quasi-periodyczne erupcje" (QPE) są znacznie dłuższe i jaśniejsze niż typowe QPE obserwowane w innych miejscach Wszechświata.
Obecnie rozważane są różne hipotezy wyjaśniające te zjawiska. Jedna z nich zakłada, że QPE są związane z dyskami akrecyjnymi powstałymi w wyniku rozerwania gwiazdy przez pływy grawitacyjne czarnej dziury. Jednak w tym przypadku nie zaobserwowano żadnych oznak takiego rozerwania. Inna hipoteza sugeruje, że dysk akrecyjny mógł powstać z gazu przechwyconego przez czarną dziurę z jej otoczenia. W takim scenariuszu promieniowanie X pochodziłoby z bardzo energetycznych wstrząsów w dysku, spowodowanych przez mały obiekt niebieski wielokrotnie przez niego przechodzący.
Odkrycie to oferuje rzadką okazję do obserwacji zachowania czarnej dziury w czasie rzeczywistym, z wykorzystaniem teleskopów kosmicznych, takich jak XMM-Newton (ESA) oraz NICER, Chandra i Swift (NASA). Naukowcy podkreślają potrzebę dalszych obserwacji, aby lepiej zrozumieć mechanizmy generujące te niezwykłe strumienie promieniowania X.
Źródło: Republika
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube
Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB
Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X
![](/sites/default/files/styles/responsive_16_9_800w/public/2025-12/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%80_%D0%A0%D0%94%D0%9A_2024.jpg?h=95e8b8da&itok=M1pKKht0 "Denis "White Rex" Kapustin")
