Przejdź do treści
10:34 Podkarpackie: W Dębicy agresywny pacjent zaatakował ratownika medycznego i zaczął go dusić. Sprawą zajmuje się policja
10:01 PSP: ostatniej doby doszło do ponad 500 pożarów traw. Jedna osoba ranna
09:17 Ukraina: Rosja przeprowadziła jeden z największych ataków z użyciem dronów
08:02 Polska: Kolejne zatrzymania członków gangu, który mógł przemycić 200 kg narkotyków
NBP Mamy 480 ton złota! – poinformował prof. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego
Republika Wspierajcie Republikę! Dzięki Państwa pomocy wciąż będziemy pokazywać prawdę. Wejdż na www.republika1klik.pl
Szczecin: Stop Patowładzy, protest odbędzie się w piątek 21.03 na pl. Solidarności o godz. 17:00
Spotkanie 21 marca w godzinach 18:00-20:10 odbędzie się spotkanie otwarte Karola Nawrockiego z mieszkańcami Iławy. Miejsce: Miejska Hala Widowiskowo-Sportowa, ul. Niepodległości 11B, 14-200 Iława
Protest Klub "Gazety Polskiej" Tychy zaprasza na protest przeciwko nielegalnej imigracji i likwidacji Państwa Polskiego. 22 marca, godzina 16.00, Katowice, Plac Kwiatowy (Rynek)
Protest Ryszard Majdzik zaprasza na protest przeciw likwidacji Państwa Polskiego. Sobota 22.03, godz. 16.00 Plac Matejki. Zaprasza Ryszard Majdzik
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Białystok-Centrum zaprasza na spotkanie z posłem PiS Przemysławem Czarnkiem oraz Adamem Borowskim. 25 MARCA (wtorek) | GODZINA 18:00, Wyższa Szkoła Ekonomiczna ul. Zwycięstwa 14/3
Wydarzenie 12.04 o 12.00 w Warszawie odbędzie się Marsz z okazji 1000-lecia Królestwa Polskiego oraz bicie rekordu w liczbie par tańczących jednocześnie poloneza

"Światło Pamięci" w 85. rocznicę pierwszej deportacji na Sybir

Źródło: Facebook/Muzeum Pamięci Sybiru

Postawieniem zapalonych zniczy na torach kolejowych przy Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku uczczono w niedzielę wieczorem pamięć ofiar masowych deportacji Polaków przez sowietów na Sybir z 1940 r. Pierwsza wywózka miała miejsce 85 lat temu, w nocy z 9 na 10 lutego.

Znicze zapalili Sybiracy, wiceprezydenci Białegostoku Rafał Rudnicki i Tomasz Klim, wojewoda podlaski Jacek Brzozowski, białostoccy radni z przewodniczącą Rady Miasta Katarzyną Jamróz, mieszkańcy.

Odczytywano fragmenty relacji deportowanych z wywózki i pobytu na zsyłce.

Już od kilku lat

Akcja "Światło Pamięci" jest organizowana przez to muzeum od kilku lat jako jeden z elementów obchodów w Białymstoku kolejnych rocznic deportacji. Znicze ustawiono na torach, które znajdują się są bezpośrednio koło muzeum, a prowadzą w kierunku dawnego dworca Białystok Fabryczny, skąd ruszały na wschód transporty z deportowanymi na Sybir mieszkańcami Białegostoku.

Dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński powiedział, że te tory jak i budynek po dawnych magazynach wojskowych, na bazie którego powstał obiekt Muzeum Pamięci Sybiru, były świadkami tamtych wydarzeń.

"Po tych torach, 10 lutego miały ruszyć (na wschód) pociągi z naszymi obywatelami" - dodał.

 

Ponad 100 tysięcy osób

Historycy i badacze podają, że w pierwszej wywózce, największej z czterech, które miały miejsce w latach 1940-41, deportowano ok. 140 tys. osób. Władze Białegostoku wielokrotnie podkreślały wcześniej, że w pierwszej deportacji sowieci wywieźli jedną piątą ówczesnych mieszkańców miasta i okolic, a prześladowaniami była dotknięta niemal każda rodzina. Prof. Śleszyński dodał, że konkretnych danych nie ma.

"Bez pamięci nie możemy funkcjonować" - podkreślił Śleszyński nawiązując także do współcześnie trudnej sytuacji geopolitycznej na wschodzie.

"Niech ta pamięć o tych, którzy tam pozostali i tych, co już nie żyją - bo zostało już najmłodsze pokolenie - trwa. Dziękujemy, że jeszcze ktoś o nas pamięta" - powiedziała wiceprezes Związku Sybiraków w Białymstoku Teresa Borowska, która urodziła się na zsyłce. W chwili deportacji w czerwcu 1941 r. jej mama była z nią w ciąży, miała już dwoje dzieci. Wywieziono ich na Syberię.

Cztery wywózki

Od 10 lutego 1940 r. do czerwca 1941 r. sowieci okupujący wschodnie ziemie II Rzeczypospolitej sowieci zorganizowali cztery wywózki na Wschód obywateli polskich różnych narodowości. Pierwsza z nich objęła głównie rodziny urzędników państwowych, m.in. sędziów, prokuratorów, policjantów, leśników, a także wojskowych, w tym uczestników wojny polsko-bolszewickiej, właścicieli ziemskich. Wywożeni trafiali do północnych regionów ZSRS, w okolice Archangielska oraz do Irkucka, Kraju Krasnojarskiego i Republiki Komi. Deportowano ich, bo sowiecka władza uważała, że stanowią dla niej potencjalne zagrożenie.

Nie wiadomo dokładnie ile osób zostało deportowanych. Historycy IPN, m.in. na podstawie źródeł archiwalnych NKWD, szacują tę liczbę na kilkaset tysięcy obywateli polskich - głównie Polaków, ale wśród wywożonych byli też Żydzi, Ukraińcy, Białorusini i Litwini. Badacz tematyki prof. Albin Głowacki podaje, że łącznie w czterech wywózkach deportowano ok. 330 tys. ludzi. Związek Sybiraków mówi o 1,3 mln osób, z których zginęła co trzecia.

"Skala tej formy represji jest porażająca. Chodziło o pozbycie się ludzi (z ich rodzinami), którzy wydawali się niebezpieczni dla reżimu stalinowskiego, którzy potencjalnie mogli tworzyć bazę dla ruchu oporu i realną przeszkodę w instalowaniu systemu bolszewickiego na zaanektowanych obszarach II Rzeczypospolitej" - podaje prof. Głowacki w wydanej w 2023 r. przez Muzeum Pamięci Sybiru książce o deportacjach pt. "W tajdze i w stepie".

 

Tajna akcja

Cała akcja deportacyjna była przez sowietów zaplanowana logistycznie, była tajna. 

"Znamienne było to, że oprawcy działali z zaskoczenia. Po swoje ofiary przychodzili o świcie" - napisał prof. Głowacki. 

 

Do wywózek używano kolei. Zesłańców wywożono do odległych miejsc, słabo zaludnionych, musieli przymusowo pracować, aby mieć jakiekolwiek środki do życia. Cierpieli z głodu i zimna, wielu zmarło.

W sobotę w ramach obchodów odbył się w Białymstoku VII Bieg Pamięci Sybiru. Główne uroczystości w Białymstoku zaplanowano w poniedziałek w południe przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka.

Źródło: Facebook/Muzeum Pamięci Sybiru

Źródło: Facebook, PAP

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google. 

Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube

Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X

Wiadomości

Agnieszka Kaczorowska ma nowego partnera?!

Przemycili 200 kg narkotyków. Są już kolejne zatrzymania

Prof. Cenckiewicz: Mariuszowi Błaszczakowi należy się szacunek!

Linia Wisły. Błaszczak: miałem prawo i obowiązek odtajnić te plany

Terror w USA. Demokraci milczą w trzynastu językach

TYLKO U NAS

Smith grozi secesją Alberty. Kimkolwiek będzie premier Kanady

Kaczyński: stawianie zarzutów Błaszczakowi jest działaniem antypaństwowym

Mariusz Błaszczak ma usłyszeć bezzasadne zarzuty. Oglądaj protest NA ŻYWO

Linia Wisły. Błaszczak: Polacy znają prawdę o tym jaki los szykowaliście mieszkańcom wschodniej Polski

Trump o lewicowych sędziach federalnych: Ci ludzie to szaleńcy!

Ogromna eksplozja w rosyjskim składzie ropy. Płonie 10 tysięcy metrów kwadratowych [WIDEO]

PLL LOT: odwołane loty na londyńskie Heathrow. Poważna przyczyna

Początek kalendarzowej wiosny. Sprawdź prognozę na dziś!

OpenAI pod lupą za fałszywe oskarżenia ChatGPT

Jakie jeszcze kompetencje przejmie Unia Europejska?

Najnowsze

Agnieszka Kaczorowska ma nowego partnera?!

Terror w USA. Demokraci milczą w trzynastu językach

Smith grozi secesją Alberty. Kimkolwiek będzie premier Kanady

TYLKO U NAS

Kaczyński: stawianie zarzutów Błaszczakowi jest działaniem antypaństwowym

Mariusz Błaszczak ma usłyszeć bezzasadne zarzuty. Oglądaj protest NA ŻYWO

Przemycili 200 kg narkotyków. Są już kolejne zatrzymania

Prof. Cenckiewicz: Mariuszowi Błaszczakowi należy się szacunek!

Linia Wisły. Błaszczak: miałem prawo i obowiązek odtajnić te plany