Przejdź do treści
10:01 Śląskie: Areszt dla mężczyzny podejrzanego o znęcanie się nad żoną
09:12 Karol Nawrocki w Gorlicach: nie oddajmy Polski w ręce radykalnych liberałów
08:23 Ukraina: Rosjanie atakowali w nocy 90 dronami i dwoma rakietami balistycznymi
07:59 Minister finansów USA Scott Bessent ocenił w wywiadzie dla stacji Fox News, że negocjacje handlowe USA z Chinami znalazły się "w pewnym impasie"
07:37 Włochy: Odkryto pięciu żyjących potomków Leonarda da Vinci
06:35 Kenia: Szef AFRICOM - afrykańska grupa terrorystyczna jest w stanie przeprowadzić ataki w USA
06:04 USA: 20 osób aresztowano w Nowym Jorku po starciach protestujących imigrantów z policją
03:17 ONZ: USA w RB - propozycja zawieszenia broni na Ukrainie jest najlepszym rozwiązaniem dla Rosji
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Zgorzelec zaprasza - Nie Trzaskaj - Przyjdź na Wrotki, 30 maja (piątek), g. 18:00, Skwer im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Zgorzelcu
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej we Wrocławiu zaprasza 30 maja, o godz. 17.30 na uroczystą Mszę św. w intencji Ojczyzny, w kościele NMP na Piasku, ul. Katedralna 4. Po mszy przemarsz pod pomnik papieża Jana XXIII, gdzie odbędzie się łączenie z TV Republika
Wydarzenie Finał kampanii wyborczej Karola Nawrockiego: 30 maja (piątek) godz. 22:00, plac przy Miejskim Ośrodku Kultury w Wysokiem Mazowieckiem
Spotkanie Europoseł Patryk Jaki weźmie udział w spotkaniu w Ostrowi Mazowieckiej 30 maja godz. 18.00 (Stara Elektrownia ul. 11 Listopada 7)
Protest Stowarzyszenie Rolnicy Południowej Wielkopolski organizuje protest rolników. 30 maja, od godz. 10:00. Miejsce: Droga krajowa 11, powiat kępiński, Krążkowy, rondo im. Kornela Morawieckiego
Wydarzenie "Warsaw Boxing Cup" - Pamięci Żołnierzy Walczących w Bitwie Pod Monte Cassino. 31 maja godz. 16:00. "107 Granda na pięści". 1 czerwca godz. 11:00. Ul. Łazienkowska 6a, Warszawa
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Nysie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem oraz Michałem Dworczykiem, 5 czerwca (czwartek), g. 19:00, Nyski Dom Kultury ul. Wałowa 7
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Bełchatowie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem, 30 maja (piątek), g. 17.00, Oratorium Jana Pawła II w Bełchatowie
Wydarzenie Maków Maz. zaprasza na wspólne czuwanie modlitewne w intencji Karola Nawrockiego. 30 maja 2025 roku, godz. 20:00 w Parafii św. Józefa w Makowie Mazowieckim

"Światło Pamięci" w 85. rocznicę pierwszej deportacji na Sybir

Źródło: Facebook/Muzeum Pamięci Sybiru

Postawieniem zapalonych zniczy na torach kolejowych przy Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku uczczono w niedzielę wieczorem pamięć ofiar masowych deportacji Polaków przez sowietów na Sybir z 1940 r. Pierwsza wywózka miała miejsce 85 lat temu, w nocy z 9 na 10 lutego.

Znicze zapalili Sybiracy, wiceprezydenci Białegostoku Rafał Rudnicki i Tomasz Klim, wojewoda podlaski Jacek Brzozowski, białostoccy radni z przewodniczącą Rady Miasta Katarzyną Jamróz, mieszkańcy.

Odczytywano fragmenty relacji deportowanych z wywózki i pobytu na zsyłce.

Już od kilku lat

Akcja "Światło Pamięci" jest organizowana przez to muzeum od kilku lat jako jeden z elementów obchodów w Białymstoku kolejnych rocznic deportacji. Znicze ustawiono na torach, które znajdują się są bezpośrednio koło muzeum, a prowadzą w kierunku dawnego dworca Białystok Fabryczny, skąd ruszały na wschód transporty z deportowanymi na Sybir mieszkańcami Białegostoku.

Dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński powiedział, że te tory jak i budynek po dawnych magazynach wojskowych, na bazie którego powstał obiekt Muzeum Pamięci Sybiru, były świadkami tamtych wydarzeń.

"Po tych torach, 10 lutego miały ruszyć (na wschód) pociągi z naszymi obywatelami" - dodał.

 

Ponad 100 tysięcy osób

Historycy i badacze podają, że w pierwszej wywózce, największej z czterech, które miały miejsce w latach 1940-41, deportowano ok. 140 tys. osób. Władze Białegostoku wielokrotnie podkreślały wcześniej, że w pierwszej deportacji sowieci wywieźli jedną piątą ówczesnych mieszkańców miasta i okolic, a prześladowaniami była dotknięta niemal każda rodzina. Prof. Śleszyński dodał, że konkretnych danych nie ma.

"Bez pamięci nie możemy funkcjonować" - podkreślił Śleszyński nawiązując także do współcześnie trudnej sytuacji geopolitycznej na wschodzie.

"Niech ta pamięć o tych, którzy tam pozostali i tych, co już nie żyją - bo zostało już najmłodsze pokolenie - trwa. Dziękujemy, że jeszcze ktoś o nas pamięta" - powiedziała wiceprezes Związku Sybiraków w Białymstoku Teresa Borowska, która urodziła się na zsyłce. W chwili deportacji w czerwcu 1941 r. jej mama była z nią w ciąży, miała już dwoje dzieci. Wywieziono ich na Syberię.

Cztery wywózki

Od 10 lutego 1940 r. do czerwca 1941 r. sowieci okupujący wschodnie ziemie II Rzeczypospolitej sowieci zorganizowali cztery wywózki na Wschód obywateli polskich różnych narodowości. Pierwsza z nich objęła głównie rodziny urzędników państwowych, m.in. sędziów, prokuratorów, policjantów, leśników, a także wojskowych, w tym uczestników wojny polsko-bolszewickiej, właścicieli ziemskich. Wywożeni trafiali do północnych regionów ZSRS, w okolice Archangielska oraz do Irkucka, Kraju Krasnojarskiego i Republiki Komi. Deportowano ich, bo sowiecka władza uważała, że stanowią dla niej potencjalne zagrożenie.

Nie wiadomo dokładnie ile osób zostało deportowanych. Historycy IPN, m.in. na podstawie źródeł archiwalnych NKWD, szacują tę liczbę na kilkaset tysięcy obywateli polskich - głównie Polaków, ale wśród wywożonych byli też Żydzi, Ukraińcy, Białorusini i Litwini. Badacz tematyki prof. Albin Głowacki podaje, że łącznie w czterech wywózkach deportowano ok. 330 tys. ludzi. Związek Sybiraków mówi o 1,3 mln osób, z których zginęła co trzecia.

"Skala tej formy represji jest porażająca. Chodziło o pozbycie się ludzi (z ich rodzinami), którzy wydawali się niebezpieczni dla reżimu stalinowskiego, którzy potencjalnie mogli tworzyć bazę dla ruchu oporu i realną przeszkodę w instalowaniu systemu bolszewickiego na zaanektowanych obszarach II Rzeczypospolitej" - podaje prof. Głowacki w wydanej w 2023 r. przez Muzeum Pamięci Sybiru książce o deportacjach pt. "W tajdze i w stepie".

 

Tajna akcja

Cała akcja deportacyjna była przez sowietów zaplanowana logistycznie, była tajna. 

"Znamienne było to, że oprawcy działali z zaskoczenia. Po swoje ofiary przychodzili o świcie" - napisał prof. Głowacki. 

 

Do wywózek używano kolei. Zesłańców wywożono do odległych miejsc, słabo zaludnionych, musieli przymusowo pracować, aby mieć jakiekolwiek środki do życia. Cierpieli z głodu i zimna, wielu zmarło.

W sobotę w ramach obchodów odbył się w Białymstoku VII Bieg Pamięci Sybiru. Główne uroczystości w Białymstoku zaplanowano w poniedziałek w południe przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka.

Źródło: Facebook/Muzeum Pamięci Sybiru

Źródło: Facebook, PAP

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google. 

Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube

Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X

Wiadomości

Liverpool: Kierowca oskarżony o celowe potrącenie kibiców

Pożary lasów w Kanadzie zagrażają amerykańskim miastom!

HIT DNIA

Tusk "wykolegował" sojuszników. Trzecia Droga nie weszłaby dziś do Sejmu!

FIT Lovers wywołali burzę w sieci. Fani czują się oszukani: "OBRZYDLIWE granie na emocjach!"

Brytyjska armia wypowiada cyberwojnę Putinowi

Gozdyra potępia kibicowskie ustawki, Jabłoński pyta o Tuska. Tę minę trzeba po prostu zobaczyć [WIDEO]

Massimiliano Allegri wraca do AC Milanu! Kontrakt na trzy lata podpisany

Za garść ziemniaków. Wychodzą nowe informacje o akcji Gajewskiej, jest jeszcze gorzej niż myśleliśmy [WIDEO]

Wisła Kraków po dramatycznym meczu odpada z walki o powrót do Ekstraklasy!

Druga tura wyborów. Kogo wybiorą Polacy? [SONDAŻ]

Finał kampanii wyborczej. Kandydaci mają sprecyzowane plany

Zorro i Spiderman za Nawrockim, a kto za Trzaskowskim?

Atak terrorystyczny na USA może przyjść z innej strony

Rosja wypowiada wojnę Shrekowi. A ten czym zawinił?

Neutralny autorytet wskazuje na kogo zagłosuje w II turze

Najnowsze

Liverpool: Kierowca oskarżony o celowe potrącenie kibiców

Brytyjska armia wypowiada cyberwojnę Putinowi

Gozdyra potępia kibicowskie ustawki, Jabłoński pyta o Tuska. Tę minę trzeba po prostu zobaczyć [WIDEO]

Massimiliano Allegri wraca do AC Milanu! Kontrakt na trzy lata podpisany

Za garść ziemniaków. Wychodzą nowe informacje o akcji Gajewskiej, jest jeszcze gorzej niż myśleliśmy [WIDEO]

Pożary lasów w Kanadzie zagrażają amerykańskim miastom!

HIT DNIA

Tusk "wykolegował" sojuszników. Trzecia Droga nie weszłaby dziś do Sejmu!

FIT Lovers wywołali burzę w sieci. Fani czują się oszukani: "OBRZYDLIWE granie na emocjach!"