Przejdź do treści
19:37 Zachodniopomorskie: Zakończyły się utrudnienia na DK26 w rejonie Chojny
18:29 Sport: Iga Świątek wygrała z amerykańską tenisistką Danielle Collins 6:2, 6:3 w trzeciej rundzie wielkoszlemowego Wimbledonu
17:43 Śląskie: Woda w Bestwinie nadal nie nadaje się do spożycia
16:47 Mazowieckie: Prokuratura poinformowała o rozpoczęciu oględzin budynku po pożarze w Ząbkach
16:13 Gdańsk: Zakończyły się działania służb związane z uszkodzonym gazociągiem na Westerplatte
15:45 UE: Grupa europosłów apeluje o czasowe zawieszenia wjazdu obywateli z wybranych państw trzecich
14:51 Policja po pożarze w Ząbkach: mieszkańcy dolnych kondygnacji będą mogli wejść do swoich mieszkań
14:19 Egipt anulował umowę z Rosją na dostawę myśliwców Su-35 z powodu przestarzałego radaru, podatnego na ataki elektronicznego zestawu bojowego i nieefektywnych silników, w które wyposażono samoloty
Wydarzenie Od poniedziałku 7.07 do piątku 11.07 od godz. 11.00 do 19.00 w Piotrkowie Trybunalskim przed Galerią Handlową przy ul. Słowackiego zbiórka podpisów poparcia referendum w sprawie odwołania Prezydenta i Rady Miasta i sprzeciwu wobec nielegalnej migracji!
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Piotrkowie Trybunalskim Zaprasza 6.07 (niedziela) o godz. 19.00 na Rynek Trybunalski na plenerowe spotkanie z europosłem Dominikiem Tarczynskim! 
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

"Światło Pamięci" w 85. rocznicę pierwszej deportacji na Sybir

Źródło: Facebook/Muzeum Pamięci Sybiru

Postawieniem zapalonych zniczy na torach kolejowych przy Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku uczczono w niedzielę wieczorem pamięć ofiar masowych deportacji Polaków przez sowietów na Sybir z 1940 r. Pierwsza wywózka miała miejsce 85 lat temu, w nocy z 9 na 10 lutego.

Znicze zapalili Sybiracy, wiceprezydenci Białegostoku Rafał Rudnicki i Tomasz Klim, wojewoda podlaski Jacek Brzozowski, białostoccy radni z przewodniczącą Rady Miasta Katarzyną Jamróz, mieszkańcy.

Odczytywano fragmenty relacji deportowanych z wywózki i pobytu na zsyłce.

Już od kilku lat

Akcja "Światło Pamięci" jest organizowana przez to muzeum od kilku lat jako jeden z elementów obchodów w Białymstoku kolejnych rocznic deportacji. Znicze ustawiono na torach, które znajdują się są bezpośrednio koło muzeum, a prowadzą w kierunku dawnego dworca Białystok Fabryczny, skąd ruszały na wschód transporty z deportowanymi na Sybir mieszkańcami Białegostoku.

Dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński powiedział, że te tory jak i budynek po dawnych magazynach wojskowych, na bazie którego powstał obiekt Muzeum Pamięci Sybiru, były świadkami tamtych wydarzeń.

"Po tych torach, 10 lutego miały ruszyć (na wschód) pociągi z naszymi obywatelami" - dodał.

 

Ponad 100 tysięcy osób

Historycy i badacze podają, że w pierwszej wywózce, największej z czterech, które miały miejsce w latach 1940-41, deportowano ok. 140 tys. osób. Władze Białegostoku wielokrotnie podkreślały wcześniej, że w pierwszej deportacji sowieci wywieźli jedną piątą ówczesnych mieszkańców miasta i okolic, a prześladowaniami była dotknięta niemal każda rodzina. Prof. Śleszyński dodał, że konkretnych danych nie ma.

"Bez pamięci nie możemy funkcjonować" - podkreślił Śleszyński nawiązując także do współcześnie trudnej sytuacji geopolitycznej na wschodzie.

"Niech ta pamięć o tych, którzy tam pozostali i tych, co już nie żyją - bo zostało już najmłodsze pokolenie - trwa. Dziękujemy, że jeszcze ktoś o nas pamięta" - powiedziała wiceprezes Związku Sybiraków w Białymstoku Teresa Borowska, która urodziła się na zsyłce. W chwili deportacji w czerwcu 1941 r. jej mama była z nią w ciąży, miała już dwoje dzieci. Wywieziono ich na Syberię.

Cztery wywózki

Od 10 lutego 1940 r. do czerwca 1941 r. sowieci okupujący wschodnie ziemie II Rzeczypospolitej sowieci zorganizowali cztery wywózki na Wschód obywateli polskich różnych narodowości. Pierwsza z nich objęła głównie rodziny urzędników państwowych, m.in. sędziów, prokuratorów, policjantów, leśników, a także wojskowych, w tym uczestników wojny polsko-bolszewickiej, właścicieli ziemskich. Wywożeni trafiali do północnych regionów ZSRS, w okolice Archangielska oraz do Irkucka, Kraju Krasnojarskiego i Republiki Komi. Deportowano ich, bo sowiecka władza uważała, że stanowią dla niej potencjalne zagrożenie.

Nie wiadomo dokładnie ile osób zostało deportowanych. Historycy IPN, m.in. na podstawie źródeł archiwalnych NKWD, szacują tę liczbę na kilkaset tysięcy obywateli polskich - głównie Polaków, ale wśród wywożonych byli też Żydzi, Ukraińcy, Białorusini i Litwini. Badacz tematyki prof. Albin Głowacki podaje, że łącznie w czterech wywózkach deportowano ok. 330 tys. ludzi. Związek Sybiraków mówi o 1,3 mln osób, z których zginęła co trzecia.

"Skala tej formy represji jest porażająca. Chodziło o pozbycie się ludzi (z ich rodzinami), którzy wydawali się niebezpieczni dla reżimu stalinowskiego, którzy potencjalnie mogli tworzyć bazę dla ruchu oporu i realną przeszkodę w instalowaniu systemu bolszewickiego na zaanektowanych obszarach II Rzeczypospolitej" - podaje prof. Głowacki w wydanej w 2023 r. przez Muzeum Pamięci Sybiru książce o deportacjach pt. "W tajdze i w stepie".

 

Tajna akcja

Cała akcja deportacyjna była przez sowietów zaplanowana logistycznie, była tajna. 

"Znamienne było to, że oprawcy działali z zaskoczenia. Po swoje ofiary przychodzili o świcie" - napisał prof. Głowacki. 

 

Do wywózek używano kolei. Zesłańców wywożono do odległych miejsc, słabo zaludnionych, musieli przymusowo pracować, aby mieć jakiekolwiek środki do życia. Cierpieli z głodu i zimna, wielu zmarło.

W sobotę w ramach obchodów odbył się w Białymstoku VII Bieg Pamięci Sybiru. Główne uroczystości w Białymstoku zaplanowano w poniedziałek w południe przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka.

Źródło: Facebook/Muzeum Pamięci Sybiru

Źródło: Facebook, PAP

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google. 

Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube

Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X

Wiadomości

Wzrosła liczba ofiar powodzi w Teksasie!

Lis znów pisze o Hołowni. Ale teraz - zaskoczył wszystkich!

Lisiecki: Donald Tusk jest okłamywany przez swoje środowisko!

PILNE: Wydano zakaz korzystania z odcinka rzeki Kłodnicy

SPRAWDŹ TO!

Ząbki: Gorąco przed spalonym budynkiem. Mieszkańcy nie mogą dostać się do mieszkań

Gajcy: Tusk traktuje Ruch Obrony Granic jako atak na jego osobę!

Brudziński: Państwo Tuska abdykowało. Obywatele muszą bronić Polskich granic

Jaka przyszłość czeka Tuska? Ten sondaż mówi jasno: DYMISJA!

Trzy medale Polek w Caorle w kategorii U20

TRZEBA ZOBACZYĆ!

HIT! Obrońcy granic używają dronów. Policja informuje o... ograniczeniach!

Mazurek i Rokita ostro o Tusku. Stanowski zgasił Lisa. Odlot Wcisło i Sikorskiego

David Beckham napisał do żony poruszające słowa. Wszystko z okazji ich 26 rocznicy ślubu.

Kair anulował umowę z Rosją na Su-35. Co było powodem?

HIT DNIA

Lis wciąż bije w Hołownię. Tylko wczoraj opublikował kilkadziesiąt wpisów!

Mrowińska: Wielu polityków Koalicji jest rozczarowanych, widząc katastrofę naszego państwa.

Najnowsze

Wzrosła liczba ofiar powodzi w Teksasie!

SPRAWDŹ TO!

Ząbki: Gorąco przed spalonym budynkiem. Mieszkańcy nie mogą dostać się do mieszkań

Gajcy: Tusk traktuje Ruch Obrony Granic jako atak na jego osobę!

Brudziński: Państwo Tuska abdykowało. Obywatele muszą bronić Polskich granic

Jaka przyszłość czeka Tuska? Ten sondaż mówi jasno: DYMISJA!

Lis znów pisze o Hołowni. Ale teraz - zaskoczył wszystkich!

Lisiecki: Donald Tusk jest okłamywany przez swoje środowisko!

PILNE: Wydano zakaz korzystania z odcinka rzeki Kłodnicy