Przejdź do treści
22:08 Polska: Od poniedziałku do piątku utrudnienia w dostępie do Morskiego Oka z powodu remontu drogi
20:39 Minister finansów USA: Stany Zjednoczone i Chiny poczyniły "znaczny postęp" w rozmowach handlowych
19:50 El. ME piłkarzy ręcznych: Polska pokonała Rumunię 30:29 i zapewniła sobie awans
18:59 MSZ: Grupa kilkunastu Polaków, którzy chcą wydostać się z Pakistanu, jest bezpieczna
18:09 Jarosław Kaczyński: te wybory są walką o utrzymanie demokracji w Polsce
CPAC Polska 2025 Największe wydarzenie konserwatywne w Polsce! 27 Maja 2025, Rzeszów-Jasionka. Bilety można kupić już dziś na stronie: cpacpolska.pl
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Gdańsk II i Banino zapraszają na spotkanie z prof. Andrzejem Nowakiem pt."Tysiąc lat i co dalej? Polska historia i współczesne wyzwania", 12 maja (poniedziałek), g. 18, Sala Akwen, ul. Wały Piastowskie 24, Gdańsk
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Lębork zaprasza na koncert barda Strefy Wolnego Słowa Pawłem Piekarczykiem, 12 maja (poniedziałek), g. 17.00, ul. Krzywoustego 1, świetlica, były budynek ABB, Lębork
Spotkanie Mateusz Morawiecki, Waldemar Buda, Michał Dworczyk, Piotr Müller zapraszają we wtorek, 13 maja, o godz. 18, do Miejskiego Centrum Kultury w Bełchatowie (pl. Narutowicza 1A) na "Konwencję prawdziwego Rafała Trzaskowskiego"
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Rawa Mazowiecka II zaprasza na spotkanie z dziennikarzem śledczym TV Republika Piotrem Nisztorem, 13 maja (wtorek), g. 17.30, Miejski Dom Kultury im. Danuty Siedzikówny "Inki", ul. Krakowska 6C, Rawa Mazowiecka
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Częstochowa zaprasza na spotkanie otwarte z dziennikarzem TV Republika Karolem Gnatem, 15 maja (czwartek), g. 18, Aula Tygodnika „Niedziela” ul. 3 maja 12, Częstochowa
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” w Ciechocinku zaprasza na spotkanie z redaktorem Tomaszem Sakiewiczem oraz Pawłem Piekarczykiem 15 maja o godz. 18.00 w Restauracji Teatralna (ulica Mikołaja Kopernika 2, Ciechocinek)
Protest 14 maja w środę o godz. 17:00 na Placu Matejki w Krakowie odbędzie się Protest Przeciwko Likwidacji Państwa Polskiego i Nielegalnej Migracji
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Piotrkowie Trybunalskim zaprasza 15.05. (czwartek) o godz.18.30 w Piotrkowie Trybunalskim na Rynku Trybunalskim na Marsz przeciw CIC i nielegalnym imigrantom
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Kielce-Centrum zaprasza na spotkanie otwarte z prof. Janem Majchrowskim. 16 maja (piątek), g. 18. Wojewódzka Biblioteka Publiczna ul. Ściegiennego 13, Kielce
Spotkanie Klub Gazety Polskiej Poznań zaprasza na spotkanie z Robertem Bąkiewiczem, szefem Ruchu Obrony Granic 16 maja br. o 18:00 Hotel Mercure ul. Roosevelta 20 Poznań
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Środa Wielkopolska zaprasza na spotkanie z red. nacz. ”GP”, ”GPC”, prezesem Republiki Tomaszem Sakiewiczem, oraz Pawłem Piekarczykiem. 21 maja (środa), g. 17, Biblioteka Publiczna Plac Zamkowy 7, Środa Wielkopolska
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"

Rodzinne wspomnienia z III Powstania Śląskiego. Październiak: Mój tata bez wahania wyruszył, by walczyć o Polskę

Źródło: Fot. twitter/WBH_2016

W nocy z 2 na 3 maja rozpoczęło się III Powstanie Śląskie. Ważyły się wtedy losy przynależności państwowej części Śląska, należącego wcześniej do państwa niemieckiego. Walki trwały dwa miesiące.

Historii III Powstania Śląskiego nie można zaliczyć do epizodów, które dałoby się opowiedzieć w kilku słowach. W powstaniu brało udział około 60 tys. Polaków. Co najmniej tyle indywidualnych historii świat mógłby usłyszeć. Jednak wiele z nich już na zawsze pozostanie nieodkrytych.  

Niezapisane wspomnienia zastępowane są tymi bardziej optymistycznymi, a potomków Powstańców, którzy pamiętają opowieści swoich przodków i którzy mogliby przedstawić nam historię Polski z tamtego okresu, jest coraz mniej.

We wspomnieniach naszych przodków można doszukać się wielu niezwykle ważnych świadectw czynów niepodległościowych. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, jak dużo mówią o nas i o naszym kraju korzenie, z których się wywodzimy. A przecież historia naszych rodzin, to historia Polski.

Jedną z opowieści, do której udało mi się dotrzeć, są wspomnienia mojego wujka – Mariana Październiaka. Okazało się, że korzenie mojej rodziny są niesamowicie interesujące i wzruszające. 

Ojciec mojego wujka, cioci i babci – Piotr Październiak brał udział w III Powstaniu Śląskim.

Mój pradziadek walczył o granice Rzeczypospolitej. Po tym, jak odnalazłam dokumenty potwierdzające jego udział w walkach, postanowiłam porozmawiać z wujkiem na temat wspomnień i historii z tamtego okresu, jakie opowiadał mu tata. Niewątpliwą, charakterystyczną cechą wspomnień jest ich bardzo emocjonalny ton. Marian Październiak nie krył wzruszenia. Przemawiały do mnie jego wilgotne oczy. Jednak mimo tego, że to nie była łatwa rozmowa, chciał opowiadać dalej. Jak przyznał, zależy mu na tym, by Polacy poznali historię człowieka, który wykazał się odwagą i siłą. Chce, by ludzie usłyszeli kim był jego ojciec.

Piotr Październiak, z miłością do Ojczyzny w sercu, bez wahania, wyruszył, by walczyć o polskość ziem śląskich. 

Nie bez znaczenia były przyjaźnie młodzieży. Piotr Październiak był mieszkańcem kolonii Kamyce należącej do Bobrownik. Jednak miał wielu kolegów mieszkających w miejscowości Kamień. Były to miejscowości położone po różnych stronach rzeki Brynica. Z przekazów rodzinnych wynika, że koledzy zapytali ,,Pyjter, idziesz z nami do powstanio?”. On miał odpowiedzieć ,,Ida”.

Strach o siebie i swoją rodzinę

Odnalezione dokumenty to zaledwie dwie ,,kartki”, które potwierdzają udział mojego pradziadka w III Powstaniu Śląskim.  Postanowiłam zapytać, czy istnieje prawdopodobieństwo tego, że zachowało się więcej pamiątek i dokumentów z tamtego okresu. Syn mojego pradziadka przyznał, że jest to mało prawdopodobne. Z opowiadań rodzinnych pamięta, że jego ojciec, Piotr Październiak, zniszczył niemal wszystkie dokumenty.

- Tata, krótko przed wybuchem II Wojny Światowej, starał się zniszczyć i spalić wszystko, co mogło wskazywać na jego udział w walkach. Chciał pozbyć się wszystkich dokumentów. Moja mama pomagała w ich paleniu. Przypuszczali, że niemieccy żołnierze dowiedzą się o tym, że ojciec walczył i po niego przyjdą – powiedział Marian Październiak.

- On się bał. Nie chciał opowiadać historii z tamtego okresu, ponieważ był przesiąknięty strachem o swoją rodzinę. Nie mówił zbyt wiele na ten temat, a jeśli już, to byłem zbyt młody, żeby pamiętać – przyznał ze wzruszeniem.

Piotr Październiak, po wybuchu II Wojny Światowej we wrześniu w 1939 r. nie został zmobilizowany do udziału w wojnie obronnej ze względu na zły stan zdrowia (widoczna, postępująca przepuklina). Jednak zdawał sobie sprawę z tego, że Niemcy posiadają listy osób, które brały udział w Powstaniach Śląskich po stronie polskiej. Agentura niemiecka, wśród ludności cywilnej, była bardzo rozwinięta. Było wielu takich którzy udzielali informacji. Pradziadek był świadomy tego, że w każdej chwili może zostać aresztowany. 

- Mój tata, Piotr Październiak, zdawał sobie sprawę z tego, że znajduje się na liście patriotów, na której byli m.in. powstańcy śląscy i harcerze. Co za tym idzie, w 1939 r. wiedział, że mogą przyjść również po niego. Pamiętam jego zachowanie z tamtego okresu. Bardzo się wtedy bał. Istniało przecież ogromne prawdopodobieństwo tego, że zostanie aresztowany i wywieziony do obozu – dodał.

- Jednak tak się nie stało. Tata miał wtedy postępującą przepuklinę. Było ją widać na pierwszy rzut oka. Kiedy już Niemcy zapukali do naszych drzwi i zobaczyli jak wygląda stwierdzili, że ,,z niego już i tak nic nie będzie”. Oni doszli wtedy do wniosku, że ojciec, ze względu na stan swojego zdrowia, najprawdopodobniej niedługo umrze. Do niczego już by im się nie przydał. Dla nich był wtedy bezużyteczny – powiedział wzruszony Marian Październiak.

Życie po III Powstaniu Śląskim i II Wojnie Światowej

Piotr Październiak, w czasie wojny przeszedł operację i przeżył jeszcze 47 lat. W tym czasie zdążył wychować trójkę dzieci – Mariana Październiaka, Jadwigę Krawczyk z domu Październiak oraz moją śp. babcię Marię Mościńską z domu Październiak.

- On potem przecież jeszcze tyle przeżył! Pamiętam go bardzo dobrze. Ten mężczyzna, po tym jak oni stwierdzili, że do niczego się nie nadaje, zdążył jeszcze wychować mnie, twoją ciocię i babcię – przypomniał Marian Październiak.

Piotr Październiak po wojnie wykonywał ciężką pracę w górnictwie węgla kamiennego. Pracował przy głębieniu szybów górniczych. 

Życie rodzin powstańców

Marian Październiak, wspominając ojca i opowiadając historię rodziny z czasów po III Powstaniu Śląskim oraz II Wojnie Światowej, ze wzruszeniem przywoływał to, co działo się po później. Powiązał ze sobą dwie kwestie - fakt, że jego ojciec był powstańcem, ale nie chciał przystąpić do PZPR, czyli tym samym nie popierał ówczesnego systemu. Z tego powodu przez wiele lat po tych historycznych wydarzeniach rodzinę spotykały nieprzyjemne sytuacje.

- Ta historia nie kończy się na wyzwoleniu. To, że tata walczył w III Powstaniu Śląskim ciągnęło się za naszą rodziną przez lata. Wszyscy, ja, twoja babcia i ciocia, zostaliśmy nieprzepuszczeni do kolejnej klasy przynajmniej raz. Nie wiem na czym to polegało. Wcale nie byliśmy złymi uczniami, którzy nie przykładali się do nauki. Tak, jakby ktoś zaplanował to, że dzieci powstańców, których poglądy nie są zgodne z linią partii i ustroju będą miał ciężej. Spotykaliśmy się z nierównym traktowaniem i pewnego rodzaju dyskryminacją - powiedział Marian Październiak.

- Znam też inne przykłady podobnych działań na rodzinach powstańczych nie popierających ówczesnego ustroju  – przyznał.

W 1949 r. został utworzony Związek Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD). Była to organizacja kombatancka, utworzona w wyniku narzuconego zjednoczenia, działających od 1945, 11 organizacji kombatanckich.

Marian Październiak przyznał, że ojciec ociągał się z przystąpieniem do tej organizacji. Z opowiadań wynika, że powstaniec, który zapisał się do ZBoWiD’u, mógł liczyć na więcej niż ten, który tego nie zrobił, bo np. wyznawał inne wartości.

- Pamiętam, że ze względu na poglądy ojca były też problemy z budową domu, w którym wychowywał się m.in. twój tata i ty. Same początkowe prace ciągnęły się ponad siedem lat, mimo że wszystko było już przygotowane. Łącznie z planem budowy. Dopiero jak moja mama pojechała do wojewody śląskiego Jerzego Ziętka (polski polityk, uczestnik Powstań Śląskich, urzędnik i samorządowiec) dostaliśmy pozwolenie na dalsze prace i przydziały na materiał. On interweniował i pomógł. Przypuszczam, że z powodu powstańczej przeszłości swojej i mojego ojca - przyznał.

Władze komunistyczne chciały, żeby powstańcy zapisywali się do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację i by wstępowali do partii. Jednak nie wszystkim było z tym po drodze, bo wyznawali inne wartości. Piotr Październiak do PZPR-u nie wstąpił. Być może, gdyby to zrobił, to miałby  łatwiejsze życie. Jednak ze względu na tę decyzję pojawiły się problemy i różne uciążliwości dotykające rodzinę – zdradził.

Dokumenty, do których udało się dotrzeć to m. in. datowane na 15.02.1938 r. zaświadczenie potwierdzające czynny udział Piotra Październiaka z bronią w ręku w III Powstaniu Śląskim.

 Usunięto obraz.

Kolejny dokument potwierdza przyznanie Piotrowi Październiakowi pamiątkowego medalu wydanego, by uczcić 50. rocznicę III Powstania Śląskiego. Niestety medal najprawdopodobniej się nie zachował.

 Usunięto obraz.

wspomnienia rodzinne

Wiadomości

Przełom w przechowywaniu danych

Sekrety wyboru Papieża Leona XIV

Wiemy, kto wygrał Taniec z Gwiazdami! Finał pełen łez i niespodzianek.

Gdzie był Ryszard Cyba? Szokujące ustalenia Piotra Nisztora! [WIDEO]

Pobicie mężczyzny w Piszu. Sprawcy doprowadzili do jego śmierci

HIT DNIA

Nieprawdopodobne, a... jednak! "Szczęście" Trzaskowskiego w losowaniu kolejności wypowiedzi

Zalewska: Donald Tusk nie chce być liderem – pozwala, by stawiano go do kąta

PILNE: Mieszkańcy Zabrza zdecydowali ws. władz miasta! [WYNIKI REFERENDUM]

Rafał Ziemkiewicz gościem Poranka Radia Republika już w poniedziałek!

Eurowizja ruszyła! Justyna Steczkowska już zrobiła show na otwarciu

Dojdzie do rozmowy Zełenski-Putin? Prezydent Ukrainy wzywa

Giro d'Italia - wygrał etap i został liderem

Marco Rubio spotka się z szefami dyplomacji NATO w Turcji

HIT DNIA

Kibice Legii znów "pozdrawiają" Trzaskowskiego. Zobacz ten TRANSPARENT

Marszałek Hołownia chwali się napisaniem książki kucharskiej

Najnowsze

Przełom w przechowywaniu danych

Pobicie mężczyzny w Piszu. Sprawcy doprowadzili do jego śmierci

HIT DNIA

Nieprawdopodobne, a... jednak! "Szczęście" Trzaskowskiego w losowaniu kolejności wypowiedzi

Zalewska: Donald Tusk nie chce być liderem – pozwala, by stawiano go do kąta

PILNE: Mieszkańcy Zabrza zdecydowali ws. władz miasta! [WYNIKI REFERENDUM]

Sekrety wyboru Papieża Leona XIV

Wiemy, kto wygrał Taniec z Gwiazdami! Finał pełen łez i niespodzianek.

Gdzie był Ryszard Cyba? Szokujące ustalenia Piotra Nisztora! [WIDEO]