Przejdź do treści
Polska 8 stycznia – co wydarzyło się tego dnia
facebook.com

Tego dnia prezydent Woodrow Wilson wygłosił orędzie pokojowe, w którym powiedział o utworzeniu niepodległej Polski; dokonano oblotu polskiego samolotu pasażerskiego PZL.4; odbyła się premiera filmu „Zakazane piosenki”; biskup Czesław Kaczmarek został aresztowany przez funkcjonariuszy MBP pod zarzutem szpiegostwa na rzecz USA oraz Watykanu; Sejm RP przyjął ustawę o podatku VAT. Urodzili się m. in. Michał Józef Krüger, Kornel Makuszyński, Rajmund Kolbe, Bronisław Pawlik, Mieczysław Milecki, Alicja Bobrowska, Małgorzata Foremniak. Zmarli natomiast: Jan Łaski, Tomasz Zamoyski, Jan Andrzej Morsztyn, Tadeusz Kutrzeba, Zbigniew Cybulski, Adam Wysocki oraz Stanisław Szwarc-Bronikowski.

1445 – We Fromborku kanonik warmiński Arnold Huxer spisał testament, w którym zapisał darowiznę na rzecz fromborskich szpitali Św. Ducha i Św. Jerzego. Pochodził z Elbląga. Sporządził pierwszy znany nam inwentarz biblioteki kapitulnej. Zmarł 10 maja 1446r.

1549 - Kozienice otrzymały prawa miejskie.

1560 - W Pińczowie zmarł Jan Łaski, działacz reformacyjny, kalwiński teolog, humanista.

1638 - Zmarł Tomasz Zamoyski, kanclerz wielki koronny.

1693 - W Paryżu zmarł Jan Andrzej Morsztyn, poeta epoki baroku; podskarbi wielki koronny (1668-1683) i przywódca stronnictwa profrancuskiego; w opozycji wobec Jana III Sobieskiego; oskarżony o zdradę stanu, emigrował do Francji.

1816 – We Fromborku urodził się Michał Józef Krüger, późniejszy (od października 1863r.) kanonik warmiński, który pod koniec swego życia ustanowił Stipendium Krügerianum, którego celem było wspieranie studentów i pobożnych celów.

1884 - W Stryju urodził się Kornel Makuszyński, pisarz, felietonista, autor popularnych książek dla dzieci i młodzieży: „120 przygód Koziołka Matołka”, „O dwóch takich, co ukradli księżyc”, „Szatan z siódmej klasy”, „Awantura o Basię” i „Szaleństwa panny Ewy”.

1894 - W Zduńskiej Woli urodził się Rajmund Kolbe, imię zakonne Maksymilian Maria, franciszkanin, misjonarz, założyciel klasztorów w Niepokalanowie i Nagasaki, redaktor katolickich pism; zamordowany w 1941 r. w KL Auschwitz; w 1982 r. kanonizowany przez papieża Jana Pawła II.

1914 - W Jarosławiu urodził się Władysław Koba, harcerz, oficer Legionów, uczestnik kampanii polskiej 1939 r., członek AK i WiN; zamordowany przez władze komunistyczne na zamku w Rzeszowie w styczniu 1949 r.

1914 - W Łodzi urodził się Henryk Chmielewski, bokser, złoty medalista mistrzostw Europy w Mediolanie (1937); olimpijczyk z Berlina.

1915 - W Lozannie utworzono Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, którego prezesem został Henryk Sienkiewicz.

1918 - Prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson w orędziu do Kongresu przedstawił program pokojowy, znany jako 14 punktów Wilsona. „13” dotyczył kwestii powstania niepodległej Polski.

1919 - Naczelna Rada Ludowa objęła władzę na terenach odbitych Niemcom podczas powstania wielkopolskiego.

1922 - Wybory do Sejmu Orzekającego na Wileńszczyźnie - tzw. Sejmu Wileńskiego.

1923 - W Krakowie urodził się Emanuel Rostworowski, historyk dziejów nowożytnych, autor m.in. podręcznika akademickiego „Historia powszechna - wiek XVIII”.

1924 - Inflacja w Polsce osiągnęła apogeum, kurs dolara: 10 mld 250 mln marek polskich.

1926 - W Krakowie urodził się Bronisław Pawlik, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów, niezapomniany Rzecki z serialu „Lalka”, znany również z ról w filmach „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”, „Miś”, a także seriali „Stawka większa niż życie”, „Chłopi”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Zmiennicy” i „Alternatywy 4”.

1927 - W Warszawie urodziła się Małgorzata Lorentowicz, (właśc. Jadwiga Lorentowicz), aktorka teatralna i filmowa, Radczyni w „Weselu” Andrzeja Wajdy (1972).

1928 - W Młocku-Kopaczach urodził się Ryszard Bacciarelli, aktor teatralny i filmowy.

1928 - W Krakowie urodził się Jan Szancenbach, malarz, pedagog, przedstawiciel koloryzmu.

1929 - Rolą Adolfa we „Włamaniu” Adama Grzymały-Siedleckiego w warszawskim teatrze Polskim zadebiutował Mieczysław Milecki.

1932 - Dokonano oblotu polskiego samolotu pasażerskiego PZL.4.

1936 - We Włodzimierzu Wołyńskim urodziła się Alicja Bobrowska, aktorka, pierwsza powojenna Miss Polonia (1957).

1939 - W Warszawie na Zamku Królewskim minister spraw zagranicznych Józef Beck spotkał się z prezydentem Ignacym Mościckim i marszałkiem Edwardem Śmigłym-Rydzem, których ostrzegł przed wojną z Niemcami; politycy zdecydowali nie ustępować niemieckim żądaniom terytorialnym.

1944 - Oddział Kedywu KG AK dokonał w Aninie nieudanego zamachu na gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera. W czasie akcji rannych zostało 9 członków jego konwoju.

1947 - W Londynie zmarł gen. Tadeusz Kutrzeba, w latach 1928-1939 komendant Wyższej Szkoły Wojennej; w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii „Poznań”, stojący na czele wojsk polskich w bitwie nad Bzurą.

1947 - W warszawskim kinie „Palladium” odbyła się premiera filmu „Zakazane piosenki” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

1951 - Sejm uchwalił ustawę o zniesieniu izb aptekarskich i upaństwowieniu aptek.

1951 - W Warszawie biskup Czesław Kaczmarek został aresztowany przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego pod zarzutem szpiegostwa na rzecz USA oraz Watykanu, „faszyzacji życia społecznego”, nielegalnego handlu walutami oraz kolaboracji; po sfingowanym procesie trafił do więzienia na 13 lat; niektóre źródła określają datę aresztowania na 20 stycznia.

1958 - W Nysie urodził się Roman Wójcicki, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, brązowy medalista Mistrzostw Świata w Hiszpanii w 1982 r.

1962 - Instytut Literacki w Paryżu rozpoczął wydawanie „Zeszytów Historycznych”.

1965 - Melchior Wańkowicz, mający do odbycia 1,5 roczną karę pozbawienia wolności za współpracę z Radiem Wolna Europa, spotkał się z Władysławem Gomułką.

1967 - We Wrocławiu w tragicznym wypadku zginął Zbigniew Cybulski, wybitny aktor, w historii polskiego kina zapisał się rolami w filmach „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, „Salto” Tadeusza Konwickiego, „Do widzenia, do jutra” i „Jowita” Janusza Morgensterna, „Rękopis znaleziony w Saragossie” i „Jak być kochaną” Wojciecha Jerzego Hasa.

1967 - W Radomiu urodziła się Małgorzata Foremniak, aktorka; wystąpiła m.in. w filmach „Stara baśń”, „Zmruż oczy”, „Quo vadis” oraz w serialu „Na dobre i na złe”.

1973 – Wyjątkowo wcześnie (zazwyczaj odbywało się to w maju lub czerwcu) zaczęła pracę, w ramach „Operacji 1001–Frombork”, pierwszy turnus harcerzy ze zgrupowania budowlanych.

1977 - W Warszawie zmarł Adam Wysocki, śpiewak, członek przedwojennego Chóru Dana, więzień Pawiaka oraz obozów Auschwitz i Sachsenhausen, śpiewak Operetki Warszawskiej.

1977 - Na warszawskim Ursynowie uroczyście przekazano klucze mieszkańcom pierwszego bloku na ul. Puszczyka 5.

1987 - Zmarł Bohdan Lachert, architekt, przedstawiciel nurtu modernistycznego, autor m.in. projektów kamienic pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na warszawskim Żoliborzu, osiedla Muranów Południowy, gmachu PKO w Warszawie.

1993 - Sejm RP przyjął ustawę o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

1995 - Odbył się 3. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

1999 - Premiera komedii sensacyjnej Kiler-ów 2-óch w reżyserii Juliusza Machulskiego.

2006 - Odbył się 14. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

2008 - W Łodzi zmarła Jadwiga Żukowska, scenarzysta i reżyserka filmów dokumentalnych.

2010 - W Warszawie zmarł Stanisław Szwarc-Bronikowski, podróżnik, publicysta, filmowiec.

2012 - Odbył się 20. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

2015 - W Warszawie zmarła Krystyna Nepomucka, pisarka, dziennikarka.

2021 – W Pułtusku zmarł Roman Staniewski, jeden z ostatnich członków oddziału likwidatorów AK i Oddziału Dyspozycyjnego „Anatol” w Związku Odwetu, w czasie Powstania Warszawskiego walczył w szeregach „Miotły”. Przeszedł szlak bojowy: Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe - Górny Czerniaków - Śródmieście Południe.

 

PAP

Wiadomości

Niemcy w szoku: "Trump wygrał?"| Przegląd prasy niemieckiej

Groźny wypadek: autokar spadł z wysokości 10 metrów

Fogiel: media amerykańskie pokazują, jak polski premier obraża i pomawia prezydenta USA

Influencer się doigrał. Internauci żądają deportacji

Dzisiaj informacje TV Republika 09.11.2024 | Republika

Giertych chce zmiażdżyć i rozliczyć PiS. W odpowiedzi otrzymał serię celnych ripost

Krajewski: obecna władza nie respektuje Konstytucji RP i równych zasad gry | Gość Dzisiaj

Strzelał z karabinu w kierunku posesji sąsiadów. W domu miał arsenał broni

Napisali do nas. Mieszkańcy Czechowic-Dziedzic apelują o pomoc w związku z powodzią

Zwycięstwo Donalda Trumpa to również zasługa Polonii | Zdaniem Kowalskiego

HIT! Lis przyznał się, że jest członkiem KO? Ten wpis na to wskazuje!

Kolejne masowe zwolnienia. Pracę ma stracić ponad 200 osób

Kanthak: Donald Tusk jest boomerem, który uważa, że żyje w czasach, kiedy nie było Internetu

Ziobro ukarany za nieobecność na nielegalnej komisji ds. "Pegasusa". Polityk: "ukarała mnie celebrytka TVN"

Express Republiki | 09.11.2024 | Republika

Najnowsze

Niemcy w szoku: "Trump wygrał?"| Przegląd prasy niemieckiej

Dzisiaj informacje TV Republika 09.11.2024 | Republika

Giertych chce zmiażdżyć i rozliczyć PiS. W odpowiedzi otrzymał serię celnych ripost

Krajewski: obecna władza nie respektuje Konstytucji RP i równych zasad gry | Gość Dzisiaj

Strzelał z karabinu w kierunku posesji sąsiadów. W domu miał arsenał broni

Groźny wypadek: autokar spadł z wysokości 10 metrów

Fogiel: media amerykańskie pokazują, jak polski premier obraża i pomawia prezydenta USA

Influencer się doigrał. Internauci żądają deportacji