Polska 6 września – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia podpisana została polsko-francuska umowa o pożyczce na dozbrojenie polskiej armii; Edward Śmigły-Rydz wydał rozkaz odwrotu na tzw. przedmoście rumuńskie; PW: Padły ostatnie punkty polskiego oporu na Powiślu; dekret PKWN o reformie rolnej; Józef Szmidt zdobył złoty medal olimpijski w trójskoku; wyprodukowano pierwsze polskie kolorowe telewizory marki „Jowisz”; uzbrojona 5-osobowa grupa terrorystów zajęła budynek ambasady PRL w Bernie. Urodzili się m. in. Edward Hartwig, Jerzy Bińczycki, Krzysztof Orzechowski, Maciej Zięba, Eryk Lubos. Zmarli natomiast: Jan Stefan Wydżga, Józef Sowiński, Marcin Borelowski-Lelewel, Józef Szermentowski, Kazimierz Dłuski, Michał Czartoryski, Janina Samborska, Stefan Themerson, Wojciech Kołaczkowski, Wojciech Bruszewski, Janusz Morgenstern, Andrzej Szymczak oraz Tomasz Knapik.
1685 - W Łowiczu zmarł Jan Stefan Wydżga, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski (1677-1685).
1788 - W Łazienkach Królewskich w Warszawie uroczyście otwarto Teatr Stanisławowski.
1790 - Sejm Czteroletni przyjął uchwałę o niepodzielności ziem Rzeczypospolitej.
1794 – Insurekcja Kościuszkowska: zakończyło się nieudane rosyjsko-pruskie pierwsze oblężenie Warszawy.
1831 - Powstanie listopadowe: Początek szturmu wojsk rosyjskich feldmarsz. Iwana Paskiewicza na Warszawę; w czasie walk z wojskami rosyjskimi na Woli zginął gen. Józef Sowiński.
1863 - Powstanie styczniowe: Klęska powstańców w bitwie pod Batorzem na Lubelszczyźnie; w czasie walk poległ płk Marcin Borelowski-Lelewel.
1876 - W Paryżu zmarł Józef Szermentowski, malarz.
1901 - Anarchista polskiego pochodzenia Leon Czolgosz strzelał do prezydenta USA Williama McKinleya, który zmarł z powodu odniesionych ran.
1909 - W Moskwie urodził się Edward Hartwig, fotograf, współzałożyciel i członek honorowy Związku Polskich Artystów Fotografików.
1926 - Michał Grażyński mianowany został wojewodą śląskim.
1930 - W Otwocku zmarł Kazimierz Dłuski, lekarz ftyzjatra, działacz socjalistyczny, współzałożyciel i pierwszy prezes Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR).
1936 - Na zamku Rambouillet pod Paryżem podpisana została polsko-francuska umowa dotycząca pożyczki na dozbrojenie polskiej armii.
1937 - W Witkowicach na przedmieściach Krakowa urodził się Jerzy Bińczycki, aktor, przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie; w pamięci widzów zapisał się jako Bogumił Niechcic w ekranizacji „Nocy i dni” Jerzego Antczaka, znany także z ról w filmach „Znachor” i „Pan Tadeusz”.
1939 - Naczelny Wódz marsz. Edward Śmigły-Rydz wydał rozkaz strategicznego odwrotu na tzw. przedmoście rumuńskie. Rumunia ogłosiła neutralność w wojnie polsko-niemieckiej. Tego samego dnia Niemcy zajęli Kraków.
1939 - Rozpoczęto formowanie Robotniczej Brygady Obrony Warszawy.
1941 - Niemcy utworzyli w Wilnie getto.
1942 - Początek ostatniego etapu wielkiej akcji likwidacyjnej w warszawskim getcie - z tzw. kotła na Miłej do obozu zagłady w Treblince Niemcy wywieźli do 12. września 1942 r. ok. 50 tys. ludzi.
1943 - W bitwie we wsi Przyrzecze oddział por. Kazimierza Filipowicza ps. „Korda” z 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK odniósł zwycięstwo nad 150. osobowym oddziałem UPA.
1944 - Powstanie Warszawskie: Padły ostatnie punkty polskiego oporu na Powiślu. W szpitalu na rogu ulic Tamki i Smulikowskiego oddziały niemieckie zamordowały rannych powstańców oraz ich kapelana o. Michała Czartoryskiego.
1944 – Powstanie Warszawskie: W wyniku odniesionych ran zmarła Janina Samborska ps. „Niemira”, sanitariuszka batalionu „Miłosz”; miała 21 lat. W Powstaniu poległ również jej narzeczony - Zdzisław Bobkowski ps. „Borota”. Pochowano ich w jednym grobie.
1944 - Dekret PKWN o reformie rolnej nacjonalizujący majątki większe niż 50 ha.
1945 – W Tokio został aresztowany przez Amerykanów i następnie wydany Polsce zbrodniarz niemiecki, były dowódca Einsatzgruppe IV. i szef SD oraz Sipo w Warszawie Josef Meisinger. który wydawał wyroki śmierci na Polaków Mordowanych w Palmirach. Meisinger został skazany i zawisł na szubienicy 7. marca 1947 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej na Mokotowie.
1947 - W Toruniu urodził się Krzysztof Orzechowski, aktor, reżyser teatralny, w latach 1999-2016 dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
1951 - Dekret o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na Ziemiach Odzyskanych - na jego mocy rolnicy stawali się właścicielami prowadzonych gospodarstw.
1954 - We Wrocławiu urodził się Maciej Zięba, dominikanin, teolog, filozof, publicysta; w okresie PRL działacz opozycji, wiceprezes wrocławskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, członek NSZZ „Solidarność”; w latach 1998-2006 prowincjał polskiej prowincji dominikanów; dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku (2007-2010).
1959 - Premiera filmu „Pociąg” w reż. Jerzego Kawalerowicza.
1960 – Podczas XVII. Letnich Igrzysk Olimpijskich w Rzymie Józef Szmidt zdobył złoty medal w trójskoku.
1967 - Początek sześciodniowej wizyty w Polsce prezydenta Francji Charles'a de Gaulle'a.
1968 - Premiera filmu „Hrabina Cosel” w reż. Jerzego Antczaka.
1973 - Warszawskie Zakłady Telewizyjne wyprodukowały pierwsze polskie kolorowe telewizory marki „Jowisz”.
1974 - W Tarnowskich Górach urodził się Eryk Lubos, aktor, wystąpił w filmach „Boisko dla bezdomnych”, „Dom zły”, „Wenecja”, „Zabić bobra”, „Dzień kobiet”, „Stacja Warszawa”, „Drogówka”, „Taniec śmierci. Sceny z powstania warszawskiego”, a także w serialach „Ojciec Mateusz” i „1920. Wojna i miłość”.
1976 - Premiera filmu „Smuga cienia” w reż. Andrzeja Wajdy.
1982 - W Bernie uzbrojona 5-osobowa grupa terrorystów, przedstawiających się jako członkowie Patriotycznej Armii Polskiej, w składzie: Florian Kruszyk, Marek Michalski, Krzysztof Wasilewski, Tadeusz Workiewicz i Mirosław Plewiński, zajęła budynek ambasady PRL. Pierwotnie akcję odbicia ambasady miała przeprowadzić specjalna grupa wywodząca się z 6. Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desentowej, lecz ostatecznie zajęła się tym brygada antyterrorystyczna kantonu berneńskiego, która niejako przy okazji przejrzała i przejęła wiele dokumentów rezydentury wywiadu PRL w Bernie.
1988 - W Londynie zmarł Stefan Themerson, pisarz, filozof, kompozytor, fotografik, reżyser, twórca filmów awangardowych.
2001 - W Sarasocie na Florydzie zmarł płk Wojciech Kołaczkowski, as polskiego lotnictwa, w czasie II. wojny światowej dowódca legendarnego Dywizjonu 303.
2009 - W Łodzi zmarł Wojciech Bruszewski, reżyser, operator filmowy, fotograf, prekursor sztuki wideo w Polsce.
2011 - W Warszawie zmarł Janusz Morgenstern, reżyser, scenarzysta, producent filmowy; zrealizował m.in. filmy „Do widzenia, do jutra”, „Jowita”, „Trzeba zabić tę miłość” oraz seriale „Stawka większa niż życie”, „Kolumbowie” i „Polskie drogi”.
2015 – Odbyło się referendum dotyczące wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu, stosunku do dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa oraz interpretacji zasad prawa podatkowego w razie wątpliwości na korzyść podatnika. Z powodu frekwencji nieprzekraczającej 50 proc. (wyniosła zaledwie 7,80 proc.) wynik referendum nie był wiążący.
2016 - W Konstantynowie Łódzkim zmarł Andrzej Szymczak, w latach 1967-1984 bramkarz reprezentacji Polski w piłce ręcznej, brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Montrealu (1976).
2021 – W Bielawie zmarł Tomasz Knapik, lektor filmowy, radiowy i telewizyjny oraz wykładowca Politechniki Warszawskiej. Jego głos był jednym z najlepiej rozpoznawalnych w Polsce.
źródło: PAP
Polecamy Sejm. Wybór Marszałka
Wiadomości
Najnowsze
Morawieckiego zapytano czy Tusk powinien trafić za kraty. Co odpowiedział?
Skandaliczne nagranie Luny przed wizerunkiem Jezusa. Córka właściciela Dawtony usuwa wideo po lawinie krytyki
Prezydencki minister: rząd Tuska nie zdał egzaminu z bezpieczeństwa państwa