Przejdź do treści
Polska 4 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia
facebook.com

Tego dnia hetman Stefan Czarniecki za zasługi wojenne otrzymał Białystok; odbyła się zwycięska bitwa pod Racławicami; powstał teatrzyk literacko-artystyczny „Qui Pro Quo”; Sejm PRL znacjonalizował banki; prawykonanie „Symfonii Pieśni Żałosnych” Henryka Mikołaja Góreckiego; W Poznaniu otwarto pierwszą „Biedronkę”; NSA uznał za zgodne z prawem nadanie dziecku imienia „Dąb”. Urodzili się m. in. Lew Sapieha, Zdzisław Lubomirski, Kazimierz Prószyński, Jan Rybkowski, Ryszard Białous, Jerzy Gruza, Janusz Olech. Zmarli natomiast: Michał Kazimierz Pac, August Czartoryski, Wacław Lipiński, Władysłąw Tatarkiewicz, Aleksander Ford, Marian Jonkajtys oraz Elżbieta Dziębowska.

986 - W Kwedlinburgu odbył się zjazd, na którym Mieszko I złożył hołd cesarzowi Ottonowi III i podarował młodemu władcy wielbłąda.

1350 - Król Polski Kazimierz III Wielki zawarł w Budzie porozumienie z królem Węgier Ludwikiem I Wielkim, na mocy którego w zamian za pomoc węgierską w walce z Litwą Polacy zobowiązali się do odsprzedania Rusi za sumę 100 tysięcy florenów, w przypadku jeśli Kazimierz doczeka się męskiego potomka. W przypadku gdyby król Polski umarł nie pozostawiwszy syna, tron Polski oraz sporna Ruś miały przejść we władanie króla węgierskiego.

1418 – Prowizję papieską na małą kanonię we Fromborku otrzymał torunianin Henryk Allen. Prawdopodobnie jednak nie skorzystał z tych prebend.

1557 - W Ostrownie na Białorusi urodził się Lew Sapieha, hetman wielki litewski, twórca potęgi rodu Sapiehów.

1571 – Węgorzewo uzyskało prawa miejskie.

1655 - Pożar doszczętnie strawił Górowo Iławeckie.

1660 - Hetman polny koronny Stefan Czarniecki za zasługi wojenne otrzymał Białystok.

1682 - W majątku Waka, obecnie w granicach Wilna, zmarł Michał Kazimierz Pac, hetman wielki litewski, wojewoda wileński, fundator wielu świątyń, m.in. kościoła świętych Piotra i Pawła w Wilnie, w którym został pochowany.

1782 - Zmarł August Czartoryski, architekt politycznej potęgi tzw. Familii, ojciec Adama Kazimierza Czartoryskiego.

1794 - W bitwie pod Racławicami powstańcy dowodzeni przez Tadeusza Kościuszkę pokonali wojska rosyjskie gen. Aleksandra Tormasowa; w bitwie wsławili się kosynierzy, a do narodowej legendy przeszedł Bartosz Głowacki.

1849 – Armia Sycylijska pod dowództwem gen. Ludwika Mierosławskiego została rozbita przez wojska neapolitańskie w bitwie o Katanię.

1865 - W Niżnym Nowogrodzie urodził się Zdzisław Lubomirski, ziemianin, działacz społeczno-polityczny, prezydent Warszawy (1916-17), członek Rady Regencyjnej (1917-18); w latach 1928-38 senator II RP, w czasie okupacji niemieckiej aresztowany przez Niemców (1942), więziony na Pawiaku.

1875 - W Warszawie urodził się Kazimierz Prószyński, wynalazca, konstruktor, pionier polskiej kinematografii; zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen w marcu 1945 r.

1877 - W Krakowie urodził się Mordechaj Gebirtig, poeta żydowski, autor m.in. wiersza „Bleibt gesund mir, Kroke” („Bądź mi zdrów, Krakowie”); zamordowany przez Niemców w czerwcu 1942 roku.

1883 - W Wieliczce urodził się Władysław Skoczylas, grafik, drzeworytnik, malarz, rzeźbiarz, autor m.in. „Pochodu zbójników”, „Teki zbójnickiej” i „Teki podhalańskiej”.

1912 - W Ostrowcu Świętokrzyskim urodził się Jan Rybkowski, reżyser, scenarzysta, pedagog, scenograf; twórca seriali filmowych „Chłopi”, „Kariera Nikodema Dyzmy” i „Rodzina Połanieckich”.

1914 - W Warszawie urodził się Ryszard Białous, ps. Jerzy, kapitan Armii Krajowej, harcmistrz, żołnierz kampanii obronnej 1939 r., powstaniec warszawski, dowódca Oddziału Specjalnego „Jerzy”, batalionu „Zośka” i brygady dywersji „Broda 53” zgrupowania „Radosław”; więzień niemieckich obozów Bergen-Belsen i Sandbostel, od 1946 roku na emigracji w Argentynie.

1915 - Urodził się Ludwik Bazylow, historyk, badacz dziejów Europy Wschodniej, autor wielu książek poświęconych historii Rosji.

1918 - Rada Regencyjna powołała rząd Jana Kantego Steczkowskiego.

1919 - W Warszawie, w podziemiach Galerii Luxenburga przy ulicy Senatorskiej, założono teatrzyk literacko-artystyczny Qui Pro Quo.

1919 - Powołano do życia Wydział Filozoficzny Wszechnicy Piastowskiej w Poznaniu, przemianowanej w 1955 r. na Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.

1926 - W Częstochowie ukazało się pierwsze wydanie tygodnika katolickiego „Niedziela”.

1932 - W Warszawie urodził się Jerzy Gruza, reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, scenarzysta, twórca m.in. seriali „Wojna domowa” i „Czterdziestolatek”; dyrektor Teatru Muzycznego w Gdyni w latach 1983-91.

1939 - Początek kilkudniowej wizyty ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka w Londynie, zakończonej wydaniem dwustronnego komunikatu oznaczającego zawarcie wstępnego porozumienia między Polską a Wielką Brytanią o wzajemnej pomocy na wypadek wojny.

1940 - W Warcie koło Sieradza Niemcy zamordowali około 499 pacjentów Publicznego Szpitala Psychiatrycznego.

1940 - Na Firleju pod Radomiem Niemcy dokonali publicznej egzekucji, zabijając 145 mieszkańców wsi Gałki, Gielniów i Mechlin za udzielanie pomocy oddziałowi mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala”; w czasie II wojny światowej na Firleju w masowych egzekucjach Niemcy zamordowali od 12-15 tys. osób.

1946 – Oddziały UPA spaliły miasto Bukowsko oraz wsie: Nowotaniec, Nagórzany, Dudyńce, Pielnia, Pobiedno. Spłonęło m.in. 420 domów w Bukowsku, cały Nowotaniec, Nagórzany i Pielnia.

1946 - W Olkuszu urodziła się Halina Wyrodek, aktorka, piosenkarka, gwiazda „Piwnicy pod Baranami”, przez wiele lat związana z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, aktorka filmowa, znana m.in. z ról w filmach „Party przy świecach”, „Grzeszny żywot Franciszka Buły”.

1946 - Sejm przyjął ustawę o nacjonalizacji banków.

1949 - W Waszyngtonie przedstawiciele 12 państw podpisali sojusz wojskowy - Pakt Północnoatlantycki (NATO); w skład sojuszu weszły: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Francja, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg, Dania, Norwegia, Islandia i Portugalia.

1949 - W więzieniu we Wronkach zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach, najprawdopodobniej zamordowany na polecenie władz komunistycznych, ppłk dr Wacław Lipiński, historyk, żołnierz Legionów Polskich, członek Komendy Głównej POW, działacz piłsudczykowski; w czasie II wojny światowej współorganizator Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942); po wojnie założyciel i przewodniczący podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członek Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946-1947); aresztowany przez władze komunistyczne w 1947 r. i skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywocie.

1950 - Wzniósł się w powietrze pierwszy eksperymentalny polski śmigłowiec BŻ-1 GIL.

1959 - Polskie Radio rozpoczęło regularne nadawanie audycji w esperanto.

1960 - Premiera filmu „Zezowate szczęście” w reżyserii Andrzeja Munka.

1961 - Premiera komedii „Mąż swojej żony” w reżyserii Stanisława Barei.

1962 - W Warszawie urodził się Piotr Siwkiewicz, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Yesterday”, „Pociąg do Hollywood”, „Marcowe migdały”.

1965 - W Warszawie urodził się Janusz Olech, szermierz, szablista, srebrny medalista igrzysk olimpijskich w Seulu (1988).

1966 - W Hamburgu zmarł Alfred Naujocks, SS-Sturmbannfuehrer. Dowódca niemieckiej grupy dywersyjnej odpowiedzialnej za prowokację gliwicką 31 sierpnia 1939 roku.

1970 – Harcerze braniewskiego Hufca ZHP im. Mikołaja Kopernika podjęli akcję pod nazwą „Mała Operacja”. Pierwszy 10–dniowy turnus harcerzy rozpoczęli uczniowie Zespołu Szkół Zawodowych w Braniewie.

1977 - W Royan we Francji miało miejsce prawykonanie „Symfonii Pieśni Żałosnych” Henryka Mikołaja Góreckiego, który przyniósł mu międzynarodową sławę; tematem utworu jest tęsknota i cierpienie matki i jej dzieci.

1980 - W Warszawie zmarł prof. Władysław Tatarkiewicz - historyk filozofii i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; jego najważniejsze dzieła to „Historia filozofii”, „Historia estetyki”, traktat „O szczęściu”.

1980 - W Nowym Jorku zmarł Aleksander Ford, reżyser, autor filmów „Ulica Graniczna”, „Krzyżacy”, „Pierwszy dzień wolności”, „Młodość Chopina” i „Ósmy dzień tygodnia”.

1995 - W Poznaniu otwarto pierwszą w Polsce Biedronkę.

1996 - Została utworzona Policja sądowa.

2004 - W Warszawie zmarł Marian Jonkajtys, aktor, reżyser, poeta, wykładowca warszawskiej PWST, twórca Teatru Na Targówku (późniejszego Teatru Rampa).

2007 - Naczelny Sąd Administracyjny uznał za zgodne z prawem nadanie dziecku (jako drugiego) imienia Dąb.

2016 – W Warszawie zmarła Elżbieta Dziębowska „Dewajtis”, harcerka Szarych Szeregów, żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka akcji „Kutschera” oraz Powstania Warszawskiego, muzykolog, wykładowca uniwersytecki, wieloletnia redaktor Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.



PAP

Wiadomości

Strzelanina w pobliżu ambasady; napastnik zabity, trzech policjantów rannych

Protesty we Francji. Wstrzącający proces. Macron obiecał. Ale nic

Szef MSZ Włoch bez lukru o Putinie. Pocisk balistyczny był stary

Brawo nasi! Polacy awansowali do elity!

Lewandowski z golem, Barcelona z remisem

Dr Żukowski: media społecznościowe sprzyjają polaryzacji

Gospodarka Kalifornii dogania niemiecką – Europa jest coraz mniej konkurencyjna

Suski: należy wesprzeć Republikę, bo tylko wolne media gwarantują dostęp do informacji

W tym kraju powstanie pierwsza w Europie fabryka rakiet Patriot

Policja prosi o pomoc w poszukiwaniach 9-letniej Zosi i jej mamy

Rośnie liczba ataków na Kościół katolicki

Tumanowicz: Tusk jest premierem najliczniejszego rządu z ogromną liczbą ministerstw

Była kanclerz usprawiedliwia rosyjskiego agresora. "Błędem było pomijanie zdania Putina", podkreśla Merkel

Dzisiaj informacje TV Republika 23.11.2024

Putin kusi ochotników: pojadą na wojnę na Ukrainie - umorzy się im kredyt

Najnowsze

Strzelanina w pobliżu ambasady; napastnik zabity, trzech policjantów rannych

Lewandowski z golem, Barcelona z remisem

Dr Żukowski: media społecznościowe sprzyjają polaryzacji

Gospodarka Kalifornii dogania niemiecką – Europa jest coraz mniej konkurencyjna

Suski: należy wesprzeć Republikę, bo tylko wolne media gwarantują dostęp do informacji

Protesty we Francji. Wstrzącający proces. Macron obiecał. Ale nic

Szef MSZ Włoch bez lukru o Putinie. Pocisk balistyczny był stary

Brawo nasi! Polacy awansowali do elity!