Przejdź do treści
21:39 Prezydent Ukrainy: ustaliliśmy z Rosją kolejną wymianę jeńców 1000 na 1000
20:11 Premier Donald Tusk: w najbliższym czasie zwrócę się do Sejmu z wnioskiem o wotum zaufania dla rządu
19:59 Prezes PiS Jarosław Kaczyński: to jest klęska demokracji walczącej, ten rząd powinien odejść, proponujemy rząd techniczny
Wybory 2025 Gościem Poranka Radia Republika o godzinie 6.00 będzie Jacek Ozdoba z PiS
Protest We wtorek (3 czerwca) o godz. 12:00, pod ambasadą Niemiec przy ul. Jazdów 12 w Warszawie, odbędzie się protest pod hasłem: "Zabierzcie namiestnika!". Organizuje: Ruch Obrony Granic
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Nysie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem oraz Michałem Dworczykiem, 5 czerwca (czwartek), g. 19:00, Nyski Dom Kultury ul. Wałowa 7
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"

Polska 29 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: PAP. dzieje,pl; grafika własna

Tego dnia władze carskie aresztowały księdza Stanisława Brzóskę; Sejm RP ustanawił 3 maja świętem narodowym; Sejm przyjął ustawę o przekazywaniu skarbowi państwa gospodarstw rolnych w zamian za rentę; w Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża; Sejm uchwalił ustawę o Trybunale Konstytucyjnym. Urodzili się m. in. Jakub Falkowski, Halka Ledóchowska, Witold Jodko-Narkiewicz, Gerard Cieślik, Waldemar Kazanecki, Aleksander Wolszczan, Stanisława Celińska, Andrzej Paweł Kaczmarek. Zmarli natomiast: Józef Bliziński, Marian Pisarek, Karol Estreicher, Ryszard Matuszewski, Waldemar Baszanowski, Wiesław Chrzanowski, Wiktor Osiatyński oraz Kazimierz Kord.

1520 - Wojna polsko-krzyżacka (1519-21): wojska hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Firleja zdobyły, po dwóch tygodniach oblężenia, miasto oraz zamek w Pasłęku. Dowódcy krzyżaccy, Georg Witramsdorf i Philipp Greussing, podpisali akt kapitulacji, a 300 zaciężnych żołnierzy krzyżackich trafiło do niewoli.

1648 - Powstanie Chmielnickiego: Początek bitwy nad Żółtymi Wodami, w której armia kozacko-tatarska pokonała wojska polskie dowodzone przez Stefana Potockiego.

1656 - Potop szwedzki: w odwecie za otwarcie bram miasta przed Szwedami, w nocy z 28 na 29 kwietnia polskie wojska spaliły Leszno.

1775 - W Budlewie w okolicach Bielska Podlaskiego urodził się Jakub Falkowski, pijar, pedagog, założyciel i rektor Instytutu Głuchoniemych w Warszawie.

1831 - Powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Kiejdanami.

1832 - W Paryżu założono Towarzystwo Literackie Polskie, w późniejszym okresie znane jako Towarzystwo Historyczno-Literackie; prezesem Towarzystwa został książę Adam Jerzy Czartoryski.

1848 - Powstanie poznańskie: Pruski gen. Friedrich von Colomb, nie czekając na polityczne rozwiązania, zaatakował polski obóz w Książu, który zdobył po zaciętym boju; w walce z przeważającymi siłami pruskimi poległo kilkuset powstańców, razem z dowódcą mjr. Florianem Dąbrowskim.

1863 - W Loosdorf w Austrii urodziła się Halka Ledóchowska, misjonarka, klawerianka, pisarka; założycielka Sodalicji św. Piotra Klawera; beatyfikowana w 1975 r.

1864 - W Słucku urodził się Witold Jodko-Narkiewicz, działacz socjalistyczny, współzałożyciel i członek władz PPS; jeden z założycieli Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1912).

1865 - Na Podlasiu władze carskie aresztowały księdza Stanisława Brzóskę, generała i naczelnego kapelana Powstania Styczniowego, ostatniego powstańca kontynuującego walkę.

1893 - W Krakowie zmarł Józef Bliziński, komediopisarz.

1895 - Ukazała się pierwsza powieść Josepha Conrada Szaleństwo Almayera.

1900 - W Łodzi zmarł Izrael Poznański, przemysłowiec, właściciel warsztatów tkackich w Łodzi; nazywany ostatnim, po Ludwiku Geyerze i Karolu Scheiblerze, łódzkim „królem bawełny”.

1910 - W Warszawie urodził się Jan Dobraczyński.

1919 - Sejm RP uchwalił ustawę ustanawiającą 3 maja świętem narodowym.

1923 - Z udziałem prezydenta Stanisława Wojciechowskiego i premiera Władysława Sikorskiego odbyło się w Gdyni uroczyste otwarcie „Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków”.

1924 - Marka polska została zastąpiona złotym polskim jako obowiązującą walutą narodową.

1924 - Minister spraw wojskowych gen. Władysław Sikorski przemianował wszystkie instytucje, formacje i zakłady noszące w nazwie miano „jazda” na „kawaleria”, oraz rozkazał nanieść odpowiednie poprawki w rozkazach, rozporządzeniach, instrukcjach itp.

1926 - Po raz pierwszy odegrano publicznie hejnał Torunia.

1927 - W Hajdukach Wielkich, obecnie dzielnica Chorzowa, urodził się Gerard Cieślik, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, zawodnik Ruchu Chorzów.

1929 - W Warszawie urodził się Waldemar Kazanecki, kompozytor, pianista; autor muzyki do kilkuset filmów, m.in. „Hrabiny Cosel”, „Nocy i dni” oraz serialu telewizyjnego „Czarne chmury”.

1933 - Sąd Okręgowy w Krakowie skazał na osiem lat więzienia Ritę Gorgonową, guwernantkę, pracującą u znanego lwowskiego architekta Stanisława Zaremby, oskarżoną o zamordowanie jego 17-letniej córki Lusi; sprawa Rity Gorgonowej była jednym z najsłynniejszych procesów sądowych II RP.

1940 - Przebywający z wizytą w Warszawie Reichsführer-SS Heinrich Himmler polecił skierować do obozów koncentracyjnych „kontyngent 20 000 Polaków”, co stało się prawdopodobnie przyczyną masowych wywózek polskich więźniów politycznych w ramach Akcji AB, czego nie przewidywano w jej pierwotnych założeniach.

1942 - Podczas lotu bojowego nad kanałem La Manche zginął mjr Marian Pisarek, pilot, as myśliwski, dowódca 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego.

1943 - Z więzienia na Pawiaku wywieziono do KL Auschwitz 107 kobiet i 420 mężczyzn, wśród nich m. in. Tadeusza Borowskiego, poetę, prozaika.

1944 – Oddział AK majora Jana PiwnikaPonurego” podjął nieudaną próbę opanowania Szczuczyna na Grodzieńszczyźnie, tracąc w walce ok. 30 ludzi.

1946 - W Szczecinku urodził się Aleksander Wolszczan, astronom, badacz pulsarów - gwiazd neutronowych, odkrywca pierwszych planet poza Układem Słonecznym. W latach 1973–1986 Wolszczan współpracował ze Służbą Bezpieczeństwa.

1947 - W Warszawie urodziła się Stanisława Celińska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Krajobraz po bitwie”, „Nie ma róży bez ognia”, „Noce i dnie”, „Panny z Wilka”, „Pieniądze to nie wszystko”, a także w serialach „Alternatywy 4”, „Bulionerzy” i „Mamuśki”.

1948 - Najwyższy Trybunał Narodowy w Gdańsku skazał na karę śmierci Alberta Forstera, nazistowskiego zbrodniarza, pełniącego w latach 1939-45 funkcję namiestnika prowincji Gdańsk-Prusy Zachodnie; wyrok przez powieszenie wykonano w 1952 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

1952 - Premiera filmu „Gromada” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

1953 - W Koninie urodził się Jan Andrzej Paweł Kaczmarek, kompozytor, autor muzyki do ponad pięćdziesięciu filmów, laureat Oscara za muzykę do filmu „Marzyciel”.

1955 - Powstało Centralne Archiwum Filmowe; przemianowane w 1970 r. na Filmotekę Polską, w 1987 r. na Filmotekę Narodową.

1957 - Otwarto kawiarnię „Czytelnika” przy ul. Wiejskiej w Warszawie.

1961 - Na antenie TVP Katowice wyemitowano premierowe wydanie Aktualności.

1966 - Oddano do użytku nowy ośrodek TVP Katowice wraz z 90-metrową wieżą telewizyjną.

1970 - W Krakowie urodził się Paweł Deląg, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Szamanka”, „Ciemna strona Wenus” i „Quo vadis”.

1970 - W Wiedniu w finałowym meczu Pucharu Zdobywców Pucharów Górnik Zabrze przegrał z Manchesterem City 1:2.

1974 - Sejm przyjął ustawę o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność państwa w zamian za rentę oraz ustawę o rentach dla inwalidów wojennych i rodzin po poległych żołnierzach.

1975 - W Warszawie urodził się Mateusz Kusznierewicz, żeglarz, mistrz olimpijski z Atlanty (1996) i brązowy medalista igrzysk w Atenach (2004); wielokrotny mistrz świata i Europy.

1978 - W Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, głównym działaczami WZZ byli Andrzej Gwiazda, Anna Walentynowicz, Krzysztof Wyszkowski i Bogdan Borusewicz.

1982 - W kancelarii sejmowej został złożony tzw. List 44 w proteście przeciwko represjonowaniu działaczy opozycyjnych.

1984 - W Krakowie zmarł prof. Karol Estreicher, historyk sztuki, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1985 - Sejm uchwalił ustawę o Trybunale Konstytucyjnym.

1989 - W Stoczni Gdańskiej z Lechem Wałęsą spotkali się kandydaci na posłów i senatorów z ramienia Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”.

1996 - Premiera filmu „Cwał” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego.

2010 - W Warszawie zmarł Ryszard Matuszewski, historyk literatury, krytyk literacki, eseista, tłumacz, autor podręczników.

2010 – W Elblągu padła najwyższa wówczas wygrana w Lotto (24 636 124 zł).

2011 - W Warszawie zmarł Waldemar Baszanowski, dwukrotny mistrz olimpijski w podnoszeniu ciężarów - w Tokio (1964) i Meksyku (1968), pięciokrotny mistrz świata i sześciokrotny mistrz Europy.

2012 - W Warszawie zmarł Wiesław Chrzanowski, prawnik, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; w 1948 r. aresztowany przez władze komunistyczne za próbę „obalenia siłą ustroju Polski Ludowej”, skazany na osiem lat więzienia; w latach 1989-94 przewodniczący Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego; minister sprawiedliwości (1991), marszałek Sejmu (1991-93), senator (1997-2001).

2012 - Na antenie TVP2 ukazało się ostatnie wydanie teleturnieju muzycznego Szansa na sukces.

2016 - W Warszawie zmarł Wojciech Zagórski - aktor teatralny i filmowy, zagrał w wielu filmach i serialach takich jak „Janosik”, „Chłopi”, „Ballada o Januszku”, „Konopielka”, „Brunet wieczorową porą”, „Pułkownik Kwiatkowski”.

2017 – Zmarł Wiktor Osiatyński; był prawnikiem, pisarzem, publicystą, wykładowcą akademickim, działaczem społecznym.

2021 – W Warszawie zmarł dyrygent Kazimierz Kord, wieloletni dyrektor naczelny i artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie, znany z kierowania wieloma orkiestrami symfonicznymi na całym świecie.



PAP

Wiadomości

Wiadomo kiedy Karol Nawrocki obejmie urząd

Świątek powalczy dziś o półfinał French Open

Europejski kraj chce znieść cła na cały import z USA!

Dym z pożarów w Kanadzie dotarł do zatoki. Eksperci: to nie zniknie szybko

Ukraińcy odcięli okupantowi prąd

W samochodzie terrorysty z Boulder znaleziono dokumenty USAID

Biznesmen biwakował nad rzeką. Spotkał lwicę. Nie żyje

Putin kładzie na stół warunki dotyczące pokoju na Ukrainie

Hejt na córkę nowego prezydenta. Na szczęście dobrych ludzi jest więcej [KOMENTARZE]

Tusk jak zwykle się wściekł, a potem wygłosił orędzie. Pełne gróźb i typowych dla niego niedomówień [KOMENTARZE]

Kanthak o koalicji Tuska: jest bankrutem, syndykiem masy upadłościowej

Nawrocki podziękował Trzaskowskiemu. "Może być Pan pewien, że zawsze po pierwsze Polska, po pierwsze Polacy!"

Ile gwiazdy biorą za wesele? Nawet 50 tysięcy za jeden wieczór! Wiśniewski, Zenek i Narożna w cenniku ślubnych marzeń

Fogiel: Tusk udaje, że „nic się nie stało” – ale Hołownia wierzga!

Instagram był za Trzaskowskim, Polska za Nawrockim

Najnowsze

Wiadomo kiedy Karol Nawrocki obejmie urząd

Ukraińcy odcięli okupantowi prąd

W samochodzie terrorysty z Boulder znaleziono dokumenty USAID

Biznesmen biwakował nad rzeką. Spotkał lwicę. Nie żyje

Putin kładzie na stół warunki dotyczące pokoju na Ukrainie

Świątek powalczy dziś o półfinał French Open

Europejski kraj chce znieść cła na cały import z USA!

Dym z pożarów w Kanadzie dotarł do zatoki. Eksperci: to nie zniknie szybko