Przejdź do treści
Polska 23 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia po raz pierwszy pisemnie wymieniono Warszawę; prezydent Ignacy Mościcki podpisał Konstytucję Kwietniową; Sejm przyjął ustawę o Święcie Niepodległości; Sejm przyjął ustawę o nieprzedawnianiu ścigania zbrodni hitlerowskich; na spotkaniu KO „Solidarność” zatwierdzono listy wyborcze oraz przyjęto program wyborczy Komitetu. Urodzili się m. in. Józef Cyrankiewicz, Bolesław Miciński, Jacek Woźniakowski, Wojciech Duryasz, Anda Rottenberg, Jerzy Gudejko, Renata Mauer-Różańska. Zmarli natomiast: Wojciech Sławnikowic, Krzysztof Komeda, Henryk Józewski, Stefan Korboński, Tadeusz Pluciński oraz Janusz Symonides.

997 - Podczas misji ewangelizacyjnej do kraju Prusów został zamordowany biskup Wojciech Sławnikowic. W 999 r. został kanonizowany przez papieża Sylwestra II i stał się patronem Polski.

1155 - Papież Hadrian IV wydał „Bullę wrocławską”, opisującą obszar i uposażenie diecezji wrocławskiej.

1253 - Książęta wielkopolscy Bolesław Pobożny i Przemysł I ogłosili akt lokacyjny Poznania na prawie niemieckim.

1313 - Pierwsza pisemna wzmianka o Warszawie. W dokumencie wystawionym przez księcia Siemowita II użyto określenia „pan warszawski”.

1810 - W kościele pw. św. św. Rocha i Jana Chrzciciela w Brochowie został ochrzczony Fryderyk Chopin.

1906 - W nocy z 23 na 24 kwietnia Organizacja Bojowa PPS uwolniła z carskiego więzienia na Pawiaku 10 więźniów politycznych skazanych na karę śmierci.

1907 - Koło Polskie w Dumie przedłożyło projekt autonomii Królestwa Polskiego.

1910 - We Lwowie władze austriackie zarejestrowały Związek Strzelecki, jako legalną organizację paramilitarną działającą w Galicji.

1911 - W Tarnowie urodził się Józef Cyrankiewicz, działacz PPS, więzień KL Auschwitz; po wojnie członek PZPR, najdłużej urzędujący premier PRL, sprawujący swoją funkcję 21 lat; współodpowiedzialny za stalinowski terror i krwawe represje wobec protestujących robotników w 1956 i w 1970 r.

1911 - W Mokrej na Podolu urodził się Bolesław Miciński, filozof, eseista, poeta.

1920 - W Biórkowie Wielkim koło Proszowic urodził się Jacek Woźniakowski, historyk sztuki, pisarz, publicysta, profesor KUL, współzałożyciel Wydawnictwa Znak.

1935 - Prezydent Ignacy Mościcki podpisał nową konstytucję, tzw. Konstytucję kwietniową, w myśl której cała władza przeszła w ręce prezydenta i rządu.

1936 - Podczas solidarnościowej demonstracji ze strajkującymi w krakowskiej fabryce „Semperit” zginęło 10 osób.

1937 - Sejm przyjął ustawę o Święcie Niepodległości, które miało być obchodzone 11 listopada, „jako rocznica odzyskania przez naród polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego wodza narodu w walkach o wolność ojczyzny”.

1940 - W Stanisławowie urodził się Wojciech Duryasz, aktor filmowy i teatralny, przez wiele lat związany z warszawskim Teatrem Dramatycznym.

1941 - W odwecie za ucieczkę więźnia komendant KL Auschwitz Rudolf Hoess po raz pierwszy skazał 10 więźniów na śmierć głodową.

1943 - W czasie walk w warszawskim getcie Żydowska Organizacja Bojowa wydała odezwę do Polaków, w której pisano: „Polacy, Obywatele, Żołnierze Wolności. (…) Wśród dymu pożarów i kurzu krwi mordowanego getta Warszawy - my więźniowie getta, ślemy wam bratnie serdeczne pozdrowienia. (…) Toczy się walka o naszą i waszą Wolność. O wasz i nasz - ludzki, społeczny, narodowy - honor i godność. Pomścimy zbrodnie Oświęcimia, Treblinki, Bełżca, Majdanka! Niech żyje braterstwo broni i krwi walczącej Polski!”.

1943 - Około 600 Polaków, w tym kobiety i dzieci, zostało zamordowanych (były przypadki mordowania ludności siekierami, widłami, nożami, a nawet wbijania na pal czy też spalenia żywcem) w Janowej Dolinie na Wołyniu przez ukraińską grupę powstałą z połączenia sił UPA, którymi dowodził Iwan Łytwyńczuk „Dubowyj”, kolaboracyjnej policji ukraińskiej i tzw. „czerni” (okolicznego ruskiego chłopstwa).

1944 - W Nowosybirsku urodziła się Anda Rottenberg, historyk sztuki, kuratorka wystaw i popularyzatorka sztuki współczesnej; w latach 1993-2001 kierowała Galerią Sztuki Zachęta w Warszawie.

1956 - Aresztowano byłego wiceministra bezpieczeństwa publicznego Romana Romkowskiego i byłego dyrektora X Departamentu MBP Anatola Fejgina; postawiono im zarzuty pozbawiania wolności wielu osób, a także stosowania niedozwolonych metod śledczych.

1956 - Sejm uchwalił ustawę o amnestii, obejmującą m.in. przestępstwa polityczne.

1958 - W Gdańsku urodził się Jerzy Gudejko, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Godzina W”, „Był jazz”, „Podwójne życie Weroniki” i „Mój Nikifor”.

1960 - W Krakowie otwarto studencki Klub pod Jaszczurami.

1964 - Sejm uchwalił przepisy o nieprzedawnianiu ścigania sprawców najcięższych zbrodni hitlerowskich.

1969 - W Nasielsku urodziła się Renata Mauer-Różańska, złota medalistka olimpijska w strzelectwie z Atlanty (1996) i Sydney (2000).

1969 - W Warszawie zmarł Krzysztof Komeda, jeden z najbardziej znanych polskich kompozytorów i pianistów jazzowych, twórca muzyki m.in. do filmów „Niewinni czarodzieje” i „Dziecko Rosemary”.

1977 - W Warszawie odbył się koncert brytyjskiej grupy rockowej „Smokie”.

1981 - W Warszawie zmarł Henryk Józewski, polityk, artysta malarz; komendant POW w Kijowie (1919); wojewoda wołyński (1928-29 i 1930-38); zwolennik polsko-ukraińskiej współpracy; szef MSW (1929-30); wojewoda łódzki (1938-39); od października 1939 do kwietnia 1940 r. komendant Okręgu Warszawa-Miasto, a następnie Warszawa-Województwo w SZP-ZWZ; wydawca podziemnej prasy; po 1945 r. pozostał w podziemiu, współpracował z Delegaturą Sił Zbrojnych i Zrzeszeniem WiN; w 1953 r. aresztowany przez władze komunistyczne, skazany na dożywocie; w 1956 r. zwolniony z więzienia.

1983 - We Wrocławiu aresztowany został przewodniczący podziemnej Solidarności na Dolnym Śląsku Józef Pinior.

1989 - W Waszyngtonie zmarł Stefan Korboński, w czasie II wojny światowej kierownik Walki Cywilnej ZWZ-AK, następnie szef Oporu Społecznego w Kierownictwie Walki Podziemnej; w marcu 1945 r., po aresztowaniu przez NKWD Jana Stanisława Jankowskiego, objął obowiązki Delegata Rządu na Kraj.

1989 - Na spotkaniu Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Warszawie zatwierdzono listy wyborcze do Sejmu i Senatu oraz przyjęto program wyborczy Komitetu.

1990 - W Warszawie zarejestrowano Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej (ZHR).

1992 - Sejm przyjął Ustawę Konstytucyjną o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

2019 – W Domu Artystów Weteranów w Skolimowie w wieku 92 lat zmarł Tadeusz Pluciński, aktor głównie ról drugoplanowych. Mogliśmy go oglądać w takich filmach jak „Mąż swojej żony”, „Szczęściarz Antoni”, „Westerplatte”, „Dzięcioł”, „Hydrozagadka”, „Niebieskie jak Morze Czarne”, „Poszukiwany, poszukiwana”, „Brunet wieczorową porą” i „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”. Występował także w serialach, m.in.: „Stawka większa niż życie”, „Do przerwy 0:1”, „Czterdziestolatek”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Alternatywy 4”, „Pittbul” czy „Ojciec Mateusz”.

2020 – W Warszawie zmarł Janusz Symonides, prawnik, profesor, dyplomata i wykładowca uniwersytecki specjalizujący się w prawie międzynarodowym, prawach człowieka oraz organizacji międzynarodowych.



PAP

Wiadomości

Demolowali Montreal, a Trudeau tańczył na koncercie Taylor Swift

Julia Szeremeta wraca na ring

Coraz gorzej na Kubie. Połowa mieszkańców musi żyć bez prądu

Rząd federalny przeprosił za zabicie ponad tysiąca inuickich psów

Strzelanina w pobliżu ambasady; napastnik zabity, trzech policjantów rannych

Protesty we Francji. Wstrzącający proces. Macron obiecał. Ale nic

Szef MSZ Włoch bez lukru o Putinie. Pocisk balistyczny był stary

Brawo nasi! Polacy awansowali do elity!

Lewandowski z golem, Barcelona z remisem

Dr Żukowski: media społecznościowe sprzyjają polaryzacji

Gospodarka Kalifornii dogania niemiecką – Europa jest coraz mniej konkurencyjna

Suski: należy wesprzeć Republikę, bo tylko wolne media gwarantują dostęp do informacji

W tym kraju powstanie pierwsza w Europie fabryka rakiet Patriot

Policja prosi o pomoc w poszukiwaniach 9-letniej Zosi i jej mamy

Rośnie liczba ataków na Kościół katolicki

Najnowsze

Demolowali Montreal, a Trudeau tańczył na koncercie Taylor Swift

Strzelanina w pobliżu ambasady; napastnik zabity, trzech policjantów rannych

Protesty we Francji. Wstrzącający proces. Macron obiecał. Ale nic

Szef MSZ Włoch bez lukru o Putinie. Pocisk balistyczny był stary

Brawo nasi! Polacy awansowali do elity!

Julia Szeremeta wraca na ring

Coraz gorzej na Kubie. Połowa mieszkańców musi żyć bez prądu

Rząd federalny przeprosił za zabicie ponad tysiąca inuickich psów