Przejdź do treści
Polska 17 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl, grafika własna

Tego dnia Józef Piłsudski został przewieziony z więzienia w Łodzi do Cytadeli Warszawskiej; papież Pius XI kanonizował Andrzeja Bobolę; ładunek wybuchowy uszkodził pomnik Lenina w Nowej Hucie; 22. osoby zginęły w wyniku wybuchu gazu w bloku mieszkalnym w Gdańsku. Urodzili się m. in. Urszula Ledóchowska, Józef Retinger, Franciszek Dąbrowski, Jan Romocki, Paweł Śpiewak, Robert Gliński, Jan Borysewicz. Zmarli natomiast: Jan Krukowiecki, Staszek Labuda, Czesław Fijałkowski, Ludwik Sempolińśki, Witold Łokuciewski, Rajmund Kaczyński oraz Stanisław Likiernik.

1330 – Na zamku wyszehradzkim węgierski arystokrata Felicjan Zach usiłował dokonać zamachu na rodzinę królewską, raniąc króla Karola Roberta i królową Elżbietę Łokietkównę, po czym zginął z ręki jednego z dworzan.

1433 – Zmarł kanonik Wawrzyniec Reinkonis, jeden z założycieli uniwersytetu w Lipsku. Swą bibliotekę, z której do późniejszych czasów ocalały tylko pojedyncze egzemplarze, zapisał kapitule fromborskiej. Pochowany we Fromborku.

1526 – Król Zygmunt I Stary wkroczył do Gdańska aby stłumić bunt luterańskiego pospólstwa.

1594 - Papież Klemens VIII kanonizował misjonarza dominikańskiego Jacka Odrowąża.

1627 - Wojna polsko-szwedzka: Zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Czarnem.

1794 - Powstanie Kościuszkowskie; w Warszawie wybuchła insurekcja, wojska rosyjskie stacjonujące w stolicy zostały pobite i wyparte z miasta; wśród dowódców stołecznych walk wyróżnił się radny miasta, szewc Jan Kiliński.

1848 - Władze austriackie uwłaszczyły chłopów w Galicji.

1850 - W Popniu w powiecie brzezińskim zmarł gen. Jan Krukowiecki, uczestnik wojen napoleońskich, prezes Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego.

1865 - W Loosdorf w Austrii urodziła się Urszula Ledóchowska, założycielka Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego (urszulanek szarych); kanonizowana w 2003 r. przez papieża Jana Pawła II.

1870 - W Szczecinie urodził się Max Berg, niemiecki architekt, urbanista, projektant Hali Stulecia we Wrocławiu.

1888 - W Krakowie urodził się Józef Retinger, polityk, negocjator, znawca literatury i sztuki; w czasie II wojny światowej osobisty doradca polityczny gen. Władysława Sikorskiego, emisariusz, wykorzystywany do najtajniejszych misji, przerzucony m.in. do okupowanej Polski w 1944 r.; po wojnie działał na rzecz europejskiej integracji.

1900 - Józef Piłsudski został przewieziony z więzienia w Łodzi i osadzony przez Rosjan w więzieniu na Cytadeli Warszawskiej (X Pawilon), gdzie rozpoczęto śledztwo w sprawie jego działalności niepodległościowej w PPS.

1904 - W Budapeszcie urodził się Franciszek Dąbrowski, komandor porucznik Marynarki Wojennej, zastępca dowódcy obrony Westerplatte we wrześniu 1939 roku.

1912 - W Budapeszcie urodziła się Martha Eggerth, śpiewaczka operowa, aktorka, żona Jana Kiepury.

1919 - Jarogniew Drwęski objął stanowisko pierwszego w historii prezydenta Poznania.

1925 - W Warszawie urodził się Jan Romocki „Bonawentura”, podharcmistrz, podporucznik Armii Krajowej; zginął w wieku 19. lat w czasie Powstania Warszawskiego.

1938 - Papież Pius XI kanonizował Andrzeja Bobolę, jezuitę i misjonarza, zamordowanego w 1657 r. przez Kozaków w czasie rzezi w Janowie Poleskim.

1942 - W nocy z 17 na 18 kwietnia gestapo na ulicach warszawskiego getta zamordowało 52 osoby; była to pierwsza zorganizowana akcja terroru na terenie dzielnicy zamkniętej.

1942 - Podczas dostarczania chleba do łódzkiego getta został schwytany Staszek Labuda ps. „Żupnik”. Schwytał go i wydał niemieckiej Kripo policjant żydowski Chaim Rappaport. Staszek zginął zamęczony przez oprawców, a zarekwirowany chleb został ostentacyjnie rozdeptany na oczach Żydów z getta.

1943 - Delegat PCK przy MCK w Genewie Stanisław Radziwiłł złożył oficjalną notę rządu RP w sprawie wysłania komisji do Katynia; tego samego dnia, pół godziny wcześniej, również Niemcy zwrócili się do MCK o wszczęcie dochodzenia; działania władz niemieckich zmierzające do sprowokowania konfliktu pomiędzy aliantami miały wywołać wrażenie, że postępowanie Berlina i polskiego rządu są ze sobą koordynowane.

1943 - Oświadczenie Rady Ministrów RP w sprawie Zbrodni Katyńskiej: „Rząd Polski piętnuje wszystkie zbrodnie, popełnione na polskich obywatelach, i odmawia prawa wyzyskiwania tych ofiar w politycznej grze przez kogokolwiek, kto winien jest tych przestępstw przeciw Narodowi i Państwu Polskiemu”.

1944 - W obozie jenieckim Murnau zmarł Czesław Fijałkowski „Młot”, generał WP; w kampanii polskiej 1939 r. dowódca SGO „Narew”.

1944 – Oddziały AK, AL i BCh odparły atak dziesięciokrotnie liczniejszych sił niemieckich na Wojsławice koło Chełma, powstrzymując planowaną akcję pacyfikacyjną.

1945 – Oddziały OUN i UPA dokonały masakry około stu Polaków w Wiązownicy.

1947 - Rejonowy Sąd Wojskowy w Warszawie skazał Kazimierza Bagińskiego na 8 lat, Wiktora Bazylewskiego na 6 lat, Tadeusza Węgrzyniaka na 6 lat i Tadeusza Wyrzykowskiego na 3 lata więzienia za redagowanie rzekomo nielegalnego biuletynu PSL.

1947 - Założono klub sportowy Zatoka Braniewo.

1949 - W Warszawie urodził się Waldemar Kocoń, piosenkarz.

1951 - W Warszawie urodził się Paweł Śpiewak, socjolog, historyk idei, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; od 2011 r. dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego.

1952 - W Warszawie urodził się Robert Gliński, reżyser, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi (2008-2012); autor filmów „Wszystko, co najważniejsze”, „Cześć Tereska”, „Wróżby kumaka” i „Kamienie na szaniec”.

1955 - We Wrocławiu urodził się Jan Borysewicz, lider zespołu Lady Pank, kompozytor, gitarzysta, wokalista i autor tekstów.

1967 – 47. harcerzy z techników leśnych zainaugurowało harcerskie prace we Fromborku w ramach „Operacji 1001”. Od tej pory już corocznie akcję letnią we Fromborku rozpoczynali (w kwietniu) harcerze leśnicy, a kończli (w październiku) harcerze budowlani.

1973 – Dokonano oblotu samolotu rolniczego PZL-106 Kruk.

1979 - W nocy z 17 na 18 kwietnia ładunek wybuchowy uszkodził pomnik Lenina w Nowej Hucie; mimo licznych przesłuchań MO nie ustaliła sprawców.

1981 - W Warszawie zmarł Ludwik Sempoliński, aktor, śpiewak, reżyser, profesor warszawskiej PWST, związany m.in. z Teatrem Syrena; wystąpił w filmach „Pan Twardowski”, „Piętro wyżej”, „Paweł i Gaweł”, „Żołnierz królowej Madagaskaru”, „Skarb” i „Irena do domu!”.

1984 - W rozegranym w Warszawie towarzyskim meczu piłkarskim Polska-Belgia (0:1) po raz ostatni (104.) wystąpił w reprezentacji Grzegorz Lato.

1988 - Relikwie świętego Andrzeja Boboli zostały złożone w nowo wybudowanym sanktuarium na warszawskim Mokotowie.

1989 - Sąd Wojewódzki w Warszawie ponownie zarejestrował NSZZ „Solidarność” z siedzibą w Gdańsku.

1990 - W Warszawie zmarł Witold Łokuciewski, pułkownik WP, as myśliwski, pilot Dywizjonu 303, uczestnik Bitwy o Anglię; w 1942 r. zestrzelony nad Francją, trafił do niemieckiej niewoli; po wojnie ostatni dowódca Dywizjonu 303 (1946).

1995 – 22. osoby zginęły w wyniku wybuchu gazu w bloku mieszkalnym przy ul. Wojska Polskiego w Gdańsku.

2003 - Papież Jan Paweł II wydał encyklikę „Ecclesia de Eucharistia”. Encyklika ta porusza zagadnienie fundamentalnej roli Eucharystii w życiu Kościoła. Zaczyna się od słów: »Kościół żyje dzięki Eucharystii«.

2005 - W Warszawie zmarł Rajmund Kaczyński - oficer Wojska Polskiego, uczestnik Powstania Warszawskiego, inżynier, wykładowca Politechniki Warszawskiej; ojciec polityków - Lecha i Jarosława Kaczyńskich.

2010 - W Warszawie odbyły się uroczystości pożegnalne ofiar katastrofy lotniczej w Smoleńsku.

2017 - We Wrocławiu zmarł arcybiskup Jeremiasz, ordynariusz prawosławnej diecezji wrocławsko-szczecińskiej, w przeszłości m.in. wieloletni przewodniczący Polskiej Rady Ekumenicznej.

2018 – W Wersalu zmarł podporucznik Stanisław Likiernik, żołnierz Kedywu Armii Krajowej, uczestnik wielu akcji likwidacyjnych i sabotażowo-dywersyjnych oraz Powstania Warszawskiego, autor wspomnień „Diabelne szczęście czy palec Boży?”.



PAP

Wiadomości

Choinka już przywieziona do Watykanu. Zatrzymać chcieli ją ekolodzy!

Nielegalna PK chce siłą doprowadzić Ziobrę przed komisję!

Kubica przedłużył umowę z AF Corse

Raz nie, raz tak, czyli świat według PKW

Miał docisnąć najbogatszych, uderzy we wszystkich

Jakubiak ostro w Sejmie: robicie cyrk na kółkach! Kłamiecie, kłamaliście i kłamać będziecie!

Obajtek mocno o "teatrze politycznym, który obecnie dzieje się wokół Orlenu"

Liga NBA: „Kawalerzyści” znowu wygrywają

Rolnicy grożą paraliżem kraju i żądają blokady umowy z Mercosur

Tysiące włamań do świątyń i profanacji! Tak wygląda Kościół we Francji

Macierewicz: zespół pana Kosiniaka-Kamysza i ministra Tomczyka złamał prawo

Powodzianie w Sejmie. Posłowie KO unikają odpowiedzi

Wielka awaria na północy kraju. Tysiące Polaków bez prądu!

Liga NHL: „Huragany” zmietli „Lotników” i prowadzą

CBA zatrzymała byłego reprezentanta Polski w piłce nożnej Tomasza K.

Najnowsze

Choinka już przywieziona do Watykanu. Zatrzymać chcieli ją ekolodzy!

Miał docisnąć najbogatszych, uderzy we wszystkich

Jakubiak ostro w Sejmie: robicie cyrk na kółkach! Kłamiecie, kłamaliście i kłamać będziecie!

Obajtek mocno o "teatrze politycznym, który obecnie dzieje się wokół Orlenu"

Liga NBA: „Kawalerzyści” znowu wygrywają

Nielegalna PK chce siłą doprowadzić Ziobrę przed komisję!

Kubica przedłużył umowę z AF Corse

Raz nie, raz tak, czyli świat według PKW