Przejdź do treści

Polska 14 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Źródło: TV Republika

Tego dnia Stefan Czarniecki na czele polskiej jazdy przeprawił się na duńską wyspę Als; prezydent Gabriel Narutowicz przejął władzę z rąk Józefa Piłsudskiego; decyzja o połączeniu PPR i PPS; rząd podjął uchwałę o wybudowaniu do 1956 r. linii metra w Warszawie; strajk robotników gdańskiej stoczni; oddano do eksploatacji Hutę „Katowice”; Polska i Rosja zawarły umowę o małym ruchu granicznym. Urodzili się m.in. Jerzy Andrzej Helwing, Piotr Szembek, Maria Szymanowska, Ludwik Nabielak, Stanisław Ostoja-Chrostowski, Adam Bień, Kazimierz Michałowski, Feliks Stamm, Eugeniusz Lokajski, Jerzy Iwanow-Szajnowicz, Janusz Kijowski, Jolanta Fraszyńska, Anna Maria Jopek, Jakub Błaszczykowski. Zmarli natomiast: Ludwik Nabielak, Antoni Wincenty Rutkowski, Hanna Stankówna, Piotr Machalica oraz Tadeusz Ross.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Izydor, Noemi oraz Agnellus, Arseniusz, Bertold, Druzus, Eutropia, Gorzysław, Heron, Jan, Nahum, Nikazjusz, Nikazy, Pompejusz, Sławobor, Teodor, Wenancjusz, Wenanty, Wiator, Zozym

Nietypowe święta: Dzień Małpy, Dzień Pamięci 47. Roninów

1658 - Hetman Stefan Czarniecki na czele polskiej jazdy przeprawił się na duńską wyspę Als, odbijając ją z rąk Szwedów; wydarzenie to, opisane przez Jana Chryzostoma Paska, upamiętnia tekst „Mazurka Dąbrowskiego”

1663 – Na krakowskim rynku odbyła się publiczna egzekucja żydowskiego lekarza i aptekarza Matatiasza Calahory, skazanego na karę śmierci za obrazę Matki Boskiej

1666 - Urodził się Jerzy Andrzej Helwing, botanik i lekarz, pastor, założyciel doświadczalnego ogrodu aklimatyzacyjnego w Stulichach koło Węgorzewa.

1788 - W Warszawie urodził się Piotr Szembek, uczestnik wojen napoleońskich, generał; podczas Powstania Listopadowego w grudniu 1830 r. gubernator wojskowy Warszawy, następnie dowódca 4. Dywizji Piechoty, walczył m.in. w bitwach pod Wawrem i Olszynką Grochowską. 

1789 - W Warszawie urodziła się Maria Szymanowska, pianistka, kompozytorka.

1883 - W Paryżu na emigracji zmarł Ludwik Nabielak, działacz polityczny, poeta, historyk literatury. W Powstaniu Listopadowym dowodził atakiem na Belweder, walczył pod Grochowem, Iganiami i Ostrołęką.

1886 –Zmarł Antoni Wincenty Rutkowski, kompozytor, pianista i skrzypek. Tworzył m.in. pieśni chóralne i solowe, utwory kameralne.

1897 - Urodził się Stanisław Ostoja-Chrostowski, malarz i grafik specjalizujący się w drzeworycie, specjalista od grafiki użytkowej.

1899 - We wsi Ossala w powiecie staszowskim urodził się Adam Bień, prawnik, działacz ludowy; w czasie II. wojny światowej członek władz Polskiego Państwa Podziemnego; w 1945 r. aresztowany przez NKWD i sądzony w tzw. procesie szesnastu w Moskwie.

1901 - W Tarnopolu urodził się Kazimierz Michałowski, archeolog, egiptolog, historyk sztuki; w 1937 roku został kierownikiem pierwszej polskiej ekspedycji badawczej w Egipcie; dzięki wykopaliskom jego zespołu powstała galeria sztuki egipskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie; twórca szkoły archeologii śródziemnomorskiej na UW.

1901 - W Kościanie urodził się Feliks Stamm, trener bokserski, wychowawca kilku pokoleń polskich pięściarzy, m.in. takich mistrzów ringu jak Jerzy Kulej, Józef Grudzień czy Zbigniew Pietrzykowski.

1908 - W Warszawie urodził się Eugeniusz Lokajski, lekkoatleta, w latach 30. należał do światowej czołówki oszczepników, olimpijczyk z Berlina (1936); ppor. Armii Krajowej ps. „Brok”; autor ponad 850. fotografii dokumentujących walkę i życie codzienne warszawskich powstańców; zginął 25. września 1944 r.

1911 - W Warszawie urodził się Jerzy Iwanow-Szajnowicz, pływak, reprezentant Polski w piłce wodnej; od 1926 r. w Salonikach; w czasie II. wojny agent brytyjskich służb, bohater greckiego ruchu oporu.

1913 - W Samborze urodził się Artur Sandauer, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przejął władzę z rąk Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. „Ja oficer czynnej służby, który nigdy przed nikim nie stawał na baczność, staję na baczność przed Polską, którą Ty reprezentujesz” - powiedział Piłsudski do Narutowicza podczas uroczystości w Belwederze.

1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przyjął dymisję rządu Juliana Nowaka.

1923 - Dymisja drugiego rządu Wincentego Witosa

1930 – W Łodzi odsłonięto pomnik Tadeusza Kościuszki

1939 - W związku z agresją na Finlandię Związek Sowiecki został wykluczony z Ligi Narodów. 

1939 - 46 osób zostało rozstrzelanych przez Niemców w Palmirach. 1939 – W Lesie Winiarskim Niemcy zamordowali 27. mieszkańców Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego. 1939 – W Bydgoszczy założono pierwszy niemiecki teatr w okupowanej Polsce. 1942 - W czasie pacyfikacji wsi Komarów-Osada (powiat zamojski) przez oddziały niemieckie i ukraińskie zostało zamordowanych kilkudziesięciu mieszkańców. 

1945 - W Sopocie urodził się Andrzej Dudziński, malarz, grafik i ilustrator.

1948 - W Warszawie podczas II. Zjazdu PPR i XVIII. Kongresu PPS zapadła decyzja o zjednoczeniu obu partii.

1948 - W Szczecinie urodził się Janusz Kijowski, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, pedagog; autor filmów „Kung-fu”, „Głosy”, „Maskarada”, „Stan strachu” i „Tragarz puchu”.

1948 - Powstał klub piłkarski „Górnik” Zabrze.

1950 - Prezydium rządu podjęło uchwałę o wybudowaniu w Warszawie do 1956 r. linii metra.

1960 - Powstała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). 

1962 – Wystartowała Telewizja Wrocław 

1968 - W Mysłowicach urodziła się Jolanta Fraszyńska, aktorka.

1970 - Grudzień '70: Strajk robotników gdańskiej Stoczni im. Lenina żądających odwołania podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii; manifestacje uliczne w Gdańsku - walki z milicją i wojskiem.

1970 - W Warszawie urodziła się Anna Maria Jopek, wokalistka, kompozytorka, pianistka, autorka tekstów.

1976 - W obecności najwyższych władz państwowych PRL oraz premiera ZSRS Aleksieja Kosygina odbyła się uroczystość oddania do eksploatacji Huty „Katowice”.

1981 - W USA oficer wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na dożywocie za wykradzenie dokumentacji dotyczącej amerykańskiej obronności, m.in. systemów radarowych myśliwców „F-16”, bombowca strategicznego „Rockwell B-1”, systemu sonarowego dla okrętów podwodnych, ulepszonej rakiety ziemia-powietrze „Hawk” oraz pocisków rakietowych „Phoenix” i „Patriot”. 

1985 - W Truskolasach koło Częstochowy urodził się Jakub Błaszczykowski, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski i kapitan drużyny narodowej, zawodnik m.in. „Wisły” Kraków, „Borussii” Dortmund, „Fiorentiny”, a od 2016 r. w „VfL” Wolfsburg.

1990 - Sejm przyjął dymisję rządu Tadeusza Mazowieckiego

1995 - Premiera filmu „Tato” w reżyserii Macieja Ślesickiego

2011 - Polska i Rosja zawarły umowę o małym ruchu granicznym między Obwodem Kaliningradzkim a częścią Pomorza, Warmii i Mazur. 

2016 – Sejm uchwalił Ustawę o prawie oświatowym, zakładającą między innymi stopniową likwidację gimnazjów.

2020 – W zmarła aktorka Hanna Stankówna, znana m.in. z „Seksmisji”, „07 zgłoś się” i „Na Wspólnej”, a także wielu ról na scenie stołecznego Teatru Polskiego i Teatru Telewizji.

2020 – W Warszawie zmarł aktor Piotr Machalica, znany m.in. z ról w filmach: „Dekalog IXKrzysztofa Kieślowskiego, „Dzień świraMarka Koterskiego i „Sztuka kochaniaJacka Bromskiego. Był związany m.in. z Teatrem Powszechnym w Warszawie, Teatrem Polonia i Och-Teatrem.

2021 – W Warszawie zmarł Tadeusz Ross – aktor, scenarzysta, satyryk, znany przede wszystkim jako twórca programów satyrycznych, m.in. „Zulu-Gula” oraz „Rossmówki”, które współtworzył wraz z Piotrem Fronczewskim

Źródło: PAP

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

Kilka osób zatrutych tlenkiem węgla. Wiemy więcej!

Tusk w Europarlamencie parafrazuje polski hymn. „Jeszcze EUROPA nie zginęła”

Pożar metanu w kopalni Knurów-Szczygłowice. Wielu rannych

Karol Nawrocki zdradził, czym zajmuje się w trakcie kampanii!

Zdradziła narzeczonego - musiała oddać luksusowy apartament

Republika znów najlepsza! TVN24 został daleko w tyle [DANE]

Pożar mieszkania. W szpitalu cztery osoby, w tym dzieci!

27. posiedzenie Sejmu. Oglądaj transmisję NA ŻYWO [LIVE]

Pożary w Kalifornii nie ustają. Ofiar przybywa. WIDEO

Ceny ropy w USA zniżkują. Wiemy więcej!

Karol Nawrocki dla „Gazety Polskiej”: Polska armia musi liczyć 300 tys. żołnierzy

Prognoza pogody na środę. Ciepło nie będzie!

Przez całe lata kradł wszystko, co mógł. Przez co wpadł?

Michał Kamiński już wie, kto wygra wybory prezydenckie w Polsce

Trump deportuje Klicha, Owsiak na prezydenta! | Jacek Sobala | Mówi się

Najnowsze

Kilka osób zatrutych tlenkiem węgla. Wiemy więcej!

Zdradziła narzeczonego - musiała oddać luksusowy apartament

Republika znów najlepsza! TVN24 został daleko w tyle [DANE]

Pożar mieszkania. W szpitalu cztery osoby, w tym dzieci!

27. posiedzenie Sejmu. Oglądaj transmisję NA ŻYWO [LIVE]

Tusk w Europarlamencie parafrazuje polski hymn. „Jeszcze EUROPA nie zginęła”

Pożar metanu w kopalni Knurów-Szczygłowice. Wielu rannych

Karol Nawrocki zdradził, czym zajmuje się w trakcie kampanii!