Przejdź do treści
Polska 13 lipca – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia na wawelskiej wieży po raz pierwszy zadzwonił dzwon „Zygmunt”; w Olsztynie ogłoszono wybuch epidemii cholery; marszałek Józef Piłsudski odznaczył pierwszych 15 osób Orderem Odrodzenia Polski; rozpoczął się strajk pracowników MPK w Lublinie; Powstała Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego GROM; wrocławska Hala Ludowa została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Urodzili się m. in. Seweryna Broniszówna, Maria Koterbska, Teresa Bogusławska, Jarosław Marek Rymkiewicz, Marek Piekarczyk, Karolina Gruszka. Zmarli natomiast: Antoni Giełgud, Ludwik Idzikowski, Edward Lipiński, Loda Halama, Jan Karski, Tomasz Zaliwski, Bronisław Geremek oraz Jerzy Kulej.

1410 - Zmierzające pod Grunwald wojska króla Władysława II Jagiełły zdobyły i spaliły Dąbrówno.

1508 - Wojska polsko-litewskie pod dowództwem hetmana Konstantego Ostrogskiego i wojewody Mikołaja Firleja pokonały nad Orszą armię moskiewską wielkiego księcia Wasyla.

1521 - Na wawelskiej Wieży Zygmuntowskiej po raz pierwszy zadzwonił dzwon „Zygmunt”.

1666 - Rokoszanie hetmana Jerzego Sebastiana Lubomirskiego zwyciężyli wojska królewskie pod Mątwami.

1794 - Insurekcja kościuszkowska: Początek oblężenia Warszawy przez wojska rosyjskie i pruskie.

1831 - W trakcie składania broni na granicy pruskiej zastrzelony został przez polskiego oficera gen. Antoni Giełgud, jeden z dowódców Powstania Listopadowego.

1866 - W Olsztynie ogłoszono wybuch epidemii cholery.

1869 – W Łodzi uruchomiono gazowe oświetlenie ulic i placów.

1882 – W Warszawie uruchomiono pierwszą sieć telefoniczną.

1891 - Urodziła się Seweryna Broniszówna (właściwie: Seweryna Chwat), aktorka teatralna i filmowa, związana z teatrem Narodowym w Warszawie, siostra pisarza i poety Aleksandra Wata.

1900 - Władysław Stanisław Reymont został ranny w wypadku kolejowym pod Warszawą, za co w wyniku procesu sądowego uzyskał wysokie odszkodowanie.

1916 - Płk Józef Haller mianowany został dowódcą II. Brygady Legionów Polskich.

1921 - Naczelnik Państwa marszałek Józef Piłsudski odznaczył pierwszych 15 osób Orderem Odrodzenia Polski, m.in. Jacka Malczewskiego, Władysława Raczkiewicza, Władysława Stanisława Reymonta, Włodzimierza Tetmajera i Leona Wyczółkowskiego.

1924 - W Bielsku urodziła się Maria Koterbska, piosenkarka, wykonawczyni m.in. przebojów: „Brzydula i rudzielec”, „Parasolki”, „Do grającej szafy grosik wrzuć”, „Augustowskie noce” i „Karuzela”.

1929 - Podczas próby pierwszego polskiego przelotu przez Atlantyk w katastrofie na wyspie Faial zginął major pilot Ludwik Idzikowski. Towarzyszący mu nawigator kapitan Kazimierz Kubala został ranny.

1929 - W Warszawie urodziła się Teresa Bogusławska, poetka.

1930 - W Gdyni odbyła się uroczystość chrztu i poświęcenia fregaty szkolnej „Dar Pomorza”.

1935 - W Warszawie urodził się Jarosław Marek Rymkiewicz, profesor filologii, poeta, dramaturg, eseista, krytyk i publicysta; autor tomików poetyckich „Konwencje”, „Thema Regium”, „Zachód słońca w Milanówku”, powieści „Umschlagplatz” i szkiców historycznych „Kinderszenen”, „Wieszanie”.

1943 - Rzeź wołyńska: w dniach 10–13 lipca zostało zamordowanych przez UPA ponad 250 mieszkańców Dominopola (powiat włodzimierski).

1944 - Wojska sowieckie wspólnie z oddziałami Armii Krajowej zajęły Wilno.

1944 - Gen. dyw. Tadeusz Bór-Komorowski wydał rozkaz o zakończeniu akcji scaleniowej Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej.

1945 - Założono klub sportowy „Huragan" Morąg.

1946 - W Warszawie rozpoczął obrady pierwszy po zakończeniu wojny Kongres Stronnictwa Demokratycznego.

1949 - Papież Pius XII wydał dekret potępiający komunizm grożąc ekskomuniką wszystkim katolikom należącym do partii komunistycznych lub je wspierającym.

1951 - W Poznaniu urodził się Marek Piekarczyk, wokalista zespołu „TSA”, odtwórca roli Chrystusa w polskiej adaptacji rock-opery Andrew Lloyd Webera i Tima Rice'aJesus Christ Superstar”.

1969 - W Żelazowej Woli odsłonięto pomnik Fryderyka Chopina.

1980 - W Warszawie urodziła się Karolina Gruszka, aktorka filmowa i teatralna, laureatka Złotych Lwów Gdańskich za rolę Oli w „Kochankach z Marony”.

1980 - Lubelski Lipiec: rozpoczął się strajk pracowników Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Lublinie.

1984 - Przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego rozpoczął się proces przeciwko działaczom KSS KOR: Jackowi Kuroniowi, Adamowi Michnikowi, Zbigniewowi Romaszewskiemu i Henrykowi Wujcowi. Proces został przerwany ogłoszeniem przez władze amnestii z okazji 40-lecia PRL.

1986 - Zmarł Edward Lipiński, ekonomista, działacz PPS, członek PZPR, jeden z założycieli Komitetu Obrony Robotników.

1990 - Powstał GROM (Grupa Reagowania Operacyjno-Manewrowego) - Jednostka Wojskowa Wojsk Specjalnych; jej twórcą i pierwszym dowódcą był gen. Sławomir Petelicki.

1996 - W Warszawie zmarła Loda Halama, tancerka, aktorka i choreografka, gwiazda kabaretów dwudziestolecia międzywojennego, primabalerina teatru Wielkiego w Warszawie. Największą popularność przyniosły jej filmy „Kocha, lubi, szanuje” i „Manewry miłosne”.

2000 - W Waszyngtonie zmarł Jan Karski (Kozielewski) legendarny kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, który w czasie II wojny światowej przekazał na zachód raport dotyczący zagłady Żydów. Odznaczony Medalem Wolności USA, krzyżem Virtuti Militari, uhonorowany tytułem Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata.

2006 - Wrocławska Hala Ludowa została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

2006 - W Warszawie zmarł Tomasz Zaliwski, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z ról w filmie „Zamach”, serialu „Blisko, coraz bliżej” i powieści radiowej „W Jezioranach”.

2008 - W wypadku samochodowym zginął Bronisław Geremek, historyk, opozycjonista, minister spraw zagranicznych RP; autor wielu prac dotyczących historii średniowiecza, członek Komitetu Obrony Robotników, internowany w stanie wojennym, kawaler Orderu Orła Białego i francuskiej Legii Honorowej.

2008 - Oddano do użytku wyremontowane Krakowskie Przedmieście w Warszawie.

2012 - W Warszawie zmarł Jerzy Kulej, bokser, mistrz olimpijski z Tokio (1964) i Meksyku (1968), dwukrotny mistrz Europy.

PAP

Wiadomości

Dzisiaj informacje TV Republika

Zalewska: straty powodzi liczone są już w dziesiątkach miliardów złotych

TYLKO U NAS! Bocheński szczerze o aborcji [wideo]

Alerty IMGW dalej obowiązują. Jaka będzie pogoda tej nocy?

Uwaga! Poważne problemy z dostępem do gotówki na południu kraju

Ataki polityków na WOT i OSP

Mocne słowa Trumpa: to wina Harris i Bidena, że do mnie strzelają!

Republika: „W Punkt” o godz.21:10

Ludzie stracili dorobek życia, a Premier wrzuca zdjęcie, że je zupę!

Czarnek: rząd powinien bezwzględnie organizować pomoc dla powodzian!

Kolejny dowód na to, że rząd nie radzi sobie w ogóle z powodzią. ZOBACZ WIDEO

Szef BBN Jacek Siewiera: czeka nas bardzo trudny czas, to niestety nie koniec

Republika pomaga! Pomoc dla powodzian

Niż genueński powoli ustępuje, jednak sytuacja powodziowa jest nadal dramatyczna. Prognoza na najbliższe godziny

Jak dziś czuje się poseł KO Małgorzata Tracz, która występowała przeciwko wzmocnieniu Nysy Kłodzkiej

Najnowsze

Dzisiaj informacje TV Republika

Uwaga! Poważne problemy z dostępem do gotówki na południu kraju

Ataki polityków na WOT i OSP

Mocne słowa Trumpa: to wina Harris i Bidena, że do mnie strzelają!

Republika: „W Punkt” o godz.21:10

Zalewska: straty powodzi liczone są już w dziesiątkach miliardów złotych

TYLKO U NAS! Bocheński szczerze o aborcji [wideo]

Alerty IMGW dalej obowiązują. Jaka będzie pogoda tej nocy?