Przejdź do treści
Polska 12 listopada – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia odbyły się wybory do Senatu, w których zwyciężyła prawica; „Ruch” Chorzów zdobył swój pierwszy tytuł mistrza Polski; biskup lubelski Stefan Wyszyński został prymasem Polski; premiera filmu „O dwóch takich co ukradli księżyc”; komuniści zwolnili z miejsca internowania Lecha Wałęsę; odbyły się wybory samorządowe, w tym I. tura bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Urodzili się m. in. Franciszka Siedliska, Tadeusz Bortnowski, Leopold Okulicki, Henryk Sucharski, Jan Marcin Szancer, Tadeusz Borowski, Aleksy Antkiewicz, Alina Bolechowska, Krystyna Królówna, Zbigniew Łapiński, Andrzej Nowak, Andrzej Majewski. Zmarli natomiast: Grzegorz Knapski, Teodor Andrzej Potocki, Roman Statkowski, Zbigniew Uniłowski, Wacław Stachiewicz, Tadeusz Fijewski, Jan Ciszewski, Stanisław Baliński, Stanisław Skalski, Henryk Mikołaj Górecki, Stanisław Bobak, Eugeniusz Makulski oraz Hanna Gucwińska.

Dzisiaj imieniny obchodzą: Renata, Witold oraz Arsacjusz, Aureliusz, Cibor, Czcibor, Emilian, Gabriel, Jan, Jonasz, Jozafat, Kunibert, Nila, Nilus, Publiusz, Renat i Witolda

Nietypowe święta: Światowy Dzień Ergonomii, Światowy Dzień Zapalenia Płuc, Światowy Dzień Drwala

1329 - Bulla papieska poświęca budowaną katedrę we Fromborku Najświętszej Marii Pannie. 

1343 - Kapituła warmińska zdecydowała, że jej dochody będą wypłacane tylko kanonikom na stałe rezydującym we Fromborku. 

1393 - Papież Bonifacy IX. wydał odpust, z którego dochód przeznaczono na wykończenie katedry we Fromborku. 

1594 - Gimnazjum Akademickie w Toruniu podniesiono do rangi trzyletniej uczelni wyższej. 

1596 – W Krakowie odbył się pogrzeb królowej Polski Anny Jagiellonki

1623 - W Witebsku zamordowany został przez przeciwników unii Kościoła prawosławnego z Kościołem katolickim Jan Kuncewicz; unicki arcybiskup połocki, bazylianin (imię zakonne Jozafat); kanonizowany w 1867 r. 

1639 - Zmarł Grzegorz Knapski, jezuita, filolog, leksykograf, dramatopisarz, nauczyciel kolegiów jezuickich. 

1648 - Powstanie Chmielnickiego: po przyjęciu okupu wojska kozackie odstąpiły do oblężenia Zamościa. 

1669 - Po raz pierwszy w historii Rzeczypospolitej doszło do zerwania Sejmu koronacyjnego, poprzedzającego koronację króla-elekta Michała Korybuta Wiśniowieckiego

1738 - W Warszawie zmarł arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Teodor Andrzej Potocki

1807 - Obszar tzw. Nowego Śląska (Zagłębie Dąbrowskie) został przyłączony do Księstwa Warszawskiego. 

1842 - W Roszkowej Woli koło Rawy Mazowieckiej, urodziła się Franciszka Siedliska, zakonnica, założycielka zgromadzenia nazaretanek; beatyfikowana w 1989 r. 

1891 - W Radomiu urodził się Władysław Bortnowski, generał WP; w kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii „Pomorze”. 

1898 - W Bratucicach w powiecie Bochnia urodził się Leopold Okulicki, ostatni Komendant Główny Armii Krajowej, skazany w moskiewskim procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego. 

1898 - W Gręboszowie w Małopolsce urodził się Henryk Sucharski, major WP, komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte we wrześniu 1939 r. 

1901 - W Częstochowie urodził się Juliusz Gardan, reżyser i scenarzysta, twórca filmów „Trędowata”, „Doktor Murek”. 

1902 - Urodził się Jan Marcin Szancer, grafik, scenograf, malarz, ilustrator książek. 

1916 - Urodził się Jerzy Harald, kompozytor, pianista, skrzypek, dyrygent. 

1918 - Oddziały polskie pod dowództwem mjr. Juliana Stachiewicza wyzwoliły Przemyśl po walce z oddziałami ukraińskimi. 

1922 - Odbyły się wybory do Senatu, w których zwyciężyła prawica uzyskując 36,1 proc. głosów (Związek Ludowo-Narodowy 26,1 proc. i klub Chrześcijańsko-Narodowy 10 proc.); centrum zdobyło 24,4 proc. mandatów (chadecja 6,3 proc., PSL „Piast” 15,3 proc. i NPR 2,8 proc.); lewica otrzymała 13,4 proc. (w tym PPS 6,2 proc.); mniejszości narodowe uzyskały 24,3 proc. miejsc. 

1922 - W Żytomierzu urodził się Tadeusz Borowski, poeta, prozaik, publicysta, jeden z najbardziej znaczących pisarzy polskiej literatury powojennej; więzień KL Auschwitz; autor zbioru opowiadań, „Pożegnanie z Marią” i „Kamienny świat”. 

1923 - W Katlewie na Warmii urodził się Aleksy Antkiewicz, pierwszy polski medalista olimpijski w boksie - na igrzyskach w Londynie (1948) zdobył brązowy medal; wicemistrz olimpijski z Helsinek (1952); mistrz Europy (1953). 

1924 - Urodziła się Alina Bolechowska, śpiewaczka operowa. 

1925 - Zmarł Roman Statkowski, kompozytor i pedagog, profesor Konserwatorium Warszawskiego. 

1929 - Nad poznańskim lotniskiem Ławica, podczas kręcenia sceny pojedynku powietrznego do filmu „Gwiaździsta eskadra”, doszło do kolizji samolotów „Spad 61C1” i „Potez XV”, w wyniku czego zginęli pilot i obserwator z drugiej maszyny. 

1933 - „Ruch" Chorzów zdobył swój pierwszy tytuł piłkarskiego mistrza Polski. 

1935 - Koło Łowicza spadł meteoryt. 

1936 - Zmarł Stefan Grabiński, pisarz, przedstawiciel nurtu grozy w polskiej literaturze międzywojennej, klasyk noweli fantastycznej, określany mianem „polskiego Poe”. 

1937 - W Warszawie zmarł Zbigniew Uniłowski, pisarz, członek literackiej grupy „Kwadryga”, autor powieści „Wspólny pokój”. 

1939 - Urodziła się Krystyna Królówna, aktorka, związana z Teatrem im. Słowackiego w Krakowie i Teatrem Polskim w Warszawie. 

1939 - W wyniku zderzenia pociągów w Sukowicach na Opolszczyźnie zginęło kilkadziesiąt osób. 

1940 - Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS Wiaczesław Mołotow rozpoczął wizytę w Berlinie, w czasie której spotkał się z przywódcą III. Rzeszy Adolfem Hitlerem oraz ministrem spraw zagranicznych Joachimem von Ribbentropem; podczas rozmów, które zakończyły się fiaskiem, strona niemiecka zaproponowała ZSRS m.in. przystąpienie do Paktu Trzech, podpisanego 27. września 1940 r. przez Niemcy, Włochy i Japonię, a także własną wizję podziału stref wpływów na świecie. 

1943 - W Warszawie Niemcy rozstrzelali około 300. więźniów z Pawiaka; wśród nich Andrzeja Trzebińskiego, poetę, dramaturga, publicystę, naczelnego redaktora konspiracyjnego miesięcznika „Sztuka i Naród”. 

1944 - NKWD aresztowało Bolesława Piaseckiego wraz z innymi członkami Konfederacji Narodu. 

1944 - W Lublinie powstał Tymczasowy Centralny Komitet Żydów Polskich. 

1947 - Urodził się Zbigniew Łapiński, pianista, kompozytor; członek tria, do którego należeli również Jacek Kaczmarski i Przemysław Gintrowski, autor muzyki piosenek Jacka Kaczmarskiego np. „Somosierra”, „Wigilia na Syberii” i „Czerwony autobus”, „Nie widzą, nie wiedzą” . 

1948 - Biskup lubelski Stefan Wyszyński został metropolitą gnieźnieńskim i warszawskim, prymasem Polski. 

1952 - W Warszawie urodził się Mirosław Konarowski, aktor. 

1960 - W Krakowie urodził się Andrzej Nowak, historyk, sowietolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; autor m.in. książek „Polska i trzy Rosje. Studium polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego” i „Od imperium do imperium. Spojrzenia na historię Europy Wschodniej”. 

1962 - Premiera filmu „O dwóch takich co ukradli księżyc” w reżyserii Jana Batorego

1965 - Premiera filmu „Rysopis” w reż. Jerzego Skolimowskiego

1966 - Urodził się Andrzej Majewski, reżyser, scenarzysta, pisarz, publicysta i artysta fotografik. 

1973 - W Montrealu zmarł gen. Wacław Stachiewicz, oficer Legionów Polskich, od 1935 r. szef Sztabu Głównego WP; podczas kampanii polskiej 1939 r. szef Sztabu Naczelnego Wodza. 

1978 - W Warszawie zmarł Tadeusz Fijewski, aktor; znany m.in. z filmów „Kapelusz pana Anatola”, „Pętla”, „Lalka” oraz serialu „Chłopi”. 

1981 - W Gdańsku zwodowany został żaglowiec szkolny, trzymasztowa fregata „Dar Młodzieży”. 

1981 - Zmarł Tadeusz Waczkowski, aktor teatrów warszawskich Powszechnego i Narodowego. 

1982 - Stan wojenny: Władze komunistyczne zwolniły z miejsca internowania Lecha Wałęsę

1982 - W Warszawie zmarł Jan Ciszewski, dziennikarz, komentator sportowy. 

1984 - Zmarł Stanisław Baliński, pisarz i tłumacz. 

1984 - W Warszawie powstał Komitet Obywatelski „Przeciw Przemocy”. 

1985 – Powołano rząd Zbigniewa Messnera

1986 - W więzieniu w Barczewie w wieku 90. lat zmarł Erich Koch, nazistowski dygnitarz, nadprezydent Prus Wschodnich (1933-1945), szef Zarządu Cywilnego Okręgu Białystok i komisarz III. Rzeszy na Ukrainę (1941-1944); odpowiedzialny za zbrodnie dokonane na ludności polskiej, żydowskiej i ukraińskiej; aresztowany w 1949 r. przez brytyjską policję wojskową i przekazany w 1950 r. stronie polskiej; skazany w 1959 r. na karę śmierci; orzeczonego wyroku nigdy jednak nie wykonano, powodem takiej decyzji miał być zły stan zdrowia skazanego. 

1989 - W Krzyżowej na Dolnym Śląsku odprawiona została Msza Pojednania z udziałem premiera Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Helmuta Kohla

1989 - W Rzymie papież Jan Paweł II. kanonizował Adama Chmielowskiego, Brata Alberta, zakonnika, malarza, założyciela zgromadzeń zakonnych albertynów i albertynek oraz przytulisk dla bezdomnych; uczestnika Powstania Styczniowego. 

1992 – W krypcie bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie złożona została urna z prochami gen. Kazimierza Sosnkowskiego

2004 - W Warszawie zmarł gen. Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik m.in. Bitwy o Anglię; w czasie II. wojny światowej zestrzelił 22 samoloty; w latach 1948-1956 więziony przez władze komunistyczne. 

2006 - Odbyły się wybory samorządowe, w tym I. tura bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. 

2006 Zmarł Adam Schaff, filozof, początkowo zaliczany do konserwatywnego nurtu filozofii marksistowskiej, następnie ideolog eurokomunizmu. 

2010 - W Katowicach zmarł Henryk Mikołaj Górecki, jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów, autor III. Symfonii „Pieśni żałosnych”. 

2010 - W Zakopanem zmarł Stanisław Bobak, skoczek narciarski, dwukrotny olimpijczyk (1976, 1980); pierwszy reprezentant Polski, który zwyciężył w zawodach Pucharu Świata w skokach (1980 Zakopane, Średnia Krokiew). 

2015 - Odbyły się inauguracyjne posiedzenia Sejmu RP VIII. i Senatu RP IX. kadencji. Premier Ewa Kopacz złożyła w Sejmie dymisję rządu PO-PSL. 

2020 - W Koninie zmarł Eugeniusz Makulski, marianin, współtwórca i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Licheniu Starym. 

2022 – Sprowadzono do kraju z Wielkiej Brytanii szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zalewskiego i Stanisława Ostrowskiego

2023 – We Wrocławiu zmarła Hanna Gucwińska, wieloletnia dyrektor Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu. Od 1971 roku, przez ponad 30 lat, wraz ze swoim mężem tworzyła bardzo popularny program telewizyjny „Z kamerą wśród zwierząt”. 

Źródło: PAP 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

Bezmyślny nastolatek uszkodził sześć zabytkowych kamienic

Von der Leyen ogłosiła wyrok śmierci na europejskie - w tym i polskie - rolnictwo!

Radio Internetowe Republika już gra! Dołącz do grona słuchaczy!

Kto zostanie Patriotą Roku? Już 8 grudnia jubileuszowy, X Dzień Patrioty

Muzeum Fotografii otwiera wystawę fotokolaży Zofii Rydet

Wspieraj Dom Wolnego Słowa - zobacz nową siedzibę Republiki!

Nieuczciwa opiekunka okradała seniora!

Tusk wycina już własnych nominatów. Na wniosek Henning-Kloski odwołał szefową GIOŚ

Jak co piątek zapraszamy na "Agorę Klarenbacha" - o godz. 20:10

Przywódcy krajów bałtyckich otwarci na wizytę w Gruzji

Pilne. Rosyjskie śmigłowce atakują w Syrii

Zabójca Polki skazany na dożywocie

Skandal! Koalicja 13 grudnia chce stawiać farmy wiatrowe nawet w polskich lasach

Rumunia: Sąd Konstytucyjny zdecydował. Pierwsza tura wyborów unieważniona

SPRAWDŹ TO!

„Koniec wojny polsko-polskiej”. ZOBACZ spot Karola Nawrockiego! [WIDEO]

Najnowsze

Bezmyślny nastolatek uszkodził sześć zabytkowych kamienic

Muzeum Fotografii otwiera wystawę fotokolaży Zofii Rydet

Wspieraj Dom Wolnego Słowa - zobacz nową siedzibę Republiki!

Nieuczciwa opiekunka okradała seniora!

Tusk wycina już własnych nominatów. Na wniosek Henning-Kloski odwołał szefową GIOŚ

Von der Leyen ogłosiła wyrok śmierci na europejskie - w tym i polskie - rolnictwo!

Radio Internetowe Republika już gra! Dołącz do grona słuchaczy!

Kto zostanie Patriotą Roku? Już 8 grudnia jubileuszowy, X Dzień Patrioty