Przejdź do treści
Generał wierny jak Lwów. Wspomnienie Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego
Biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych/ Domena Publiczna

121 lat temu, 5 stycznia 1893 roku we Lwowie urodził się Michał Karaszewicz-Tokarzewski, generał broni Wojska Polskiego, teozof, duchowny Kościoła liberalnokatolickiego, jeden z twórców Polskiego Państwa Podziemnego, pierwszy dowódca Służby Zwycięstwu Polski.

Michał Tadeusz Karaszewicz-Tokarzewski przed I wojną światową był działaczem Związku Walki Czynnej oraz Związku Strzeleckiego. W sierpniu 1914 r. wstąpił do Legionów Polskich, gdzie dowodził V batalionem w 1 pułku piechoty. Następnie dowodził II batalionem 5 Pułku Piechoty Legionów, potem III batalionem 6 Pułku Piechoty Legionów. Później objął dowodzenie 5 Pułkiem Piechoty Legionów, z którym walczył z Ukraińcami we Lwowie. W kwietniu 1919 roku uczestniczył w wyprawie na Wilno. W okresie międzywojennym działał na różnych stanowiskach liniowych i sztabowych. We wrześniu 1939 roku jako dowódca Grupy Operacyjnej w armii Pomorze, walczył w bitwie nad Bzurą.

Kiedy przedostał się do Warszawy, został zastępcą dowódcy armii Warszawa generała  Rómmla.
Dzień przed kapitulacją stolicy, 27 września 1939, stanął na czele Służby Zwycięstwu Polski, pierwszej organizacji konspiracyjnej w okupowanej Polsce. Po stworzeniu Związku Walki Zbrojnej, w listopadzie 1939 roku, został komendantem obszaru 3 Lwów. Pomysł ten, był o tyle kontrowersyjny, że pochodzący ze Lwowa generał, był w tym mieście powszechnie znany. Komentując tę decyzję miał powiedzieć:

„Przeniesienie swoje uważam za wielki nonsens. O ile nie złośliwość. Ale jestem żołnierzem, rozkaz dla mnie jest święty, pomimo, że się z nim nie zgadzam. Mam jednak dziwne przeczucie, że tam nie dotrę i to wbrew mojej woli”.

Stało się dokładnie tak, jak przewidywał. Po przekroczeniu granicy wschodniej w towarzystwie trzech łączniczek, został aresztowany przez NKWD. Zwolniono go w sierpniu 1941. Po uwolnieniu pełnił służbę kolejno w armii  Andersa, Armii Polskiej na Wschodzie. Od 1944 był dowódcą 3 Korpusu organizowanego w Egipcie.

Nigdy nie powrócił do kraju. Osiedlił się w Londynie. W 1964 r. wyjechał na leczenie do Maroka. Zmarł 22 maja tegoż roku w Casablance.

Został pochowany na cmentarzu Brompton w Londynie. We wrześniu 1992 r. jego prochy ekshumowano i przeniesiono na cmentarz wojskowy Powązki w Warszawie. Spoczął tuż przy pomniku Gloria Victis.

Telewizja Republika, dzieje.pl, Emil Kumor "Wycinek z historii jednego życia"
Źródło: Telewizja Republika

Wiadomości

Po ataku na polskich kibiców policja zatrzymała pięciu Chorwatów

Do remisu zabrakło Polakom zimnej krwi w końcówce

Siły ukraińskie zaatakowały skład paliw w obwodzie biełgorodzkim

Bronisław Wildstein: Bachmann jest idiotą! Róbmy, co powinniśmy

Kuźmiuk: to, co zrobiono Prokuraturze Krajowej, nie ma żadnego związku z obowiązującym prawem

SKANDAL! Niemcy wpadli do Świnoujścia i urządzili nielegalną imprezę techno w obszarze Natura 2000

Najnowszy sondaż "New York Timesa": zwycięża Trump!

Prezydent Duda w amerykańskiej telewizji: my się na to nie zgadzamy!

Dzięki państwa wsparciu udało się zmienić historie tych rodzin

Dzisiaj informacje TV Republika 08.09.2024

UJAWNIAMY historię tajemniczych zarażeń BAKTERIOZĄ w skarbcu polskiego rolnictwa!

Kolejny upalny dzień? Zobacz co nas czeka w poniedziałek

Kiedy władza staje się „bogiem”

Rodzinne gospodarstwo

Znowu jesteśmy liderem! Na portalu TV Republika, każdy użytkownik spędził średnio ponad półtorej godziny

Najnowsze

Po ataku na polskich kibiców policja zatrzymała pięciu Chorwatów

Kuźmiuk: to, co zrobiono Prokuraturze Krajowej, nie ma żadnego związku z obowiązującym prawem

SKANDAL! Niemcy wpadli do Świnoujścia i urządzili nielegalną imprezę techno w obszarze Natura 2000

Najnowszy sondaż "New York Timesa": zwycięża Trump!

Prezydent Duda w amerykańskiej telewizji: my się na to nie zgadzamy!

Do remisu zabrakło Polakom zimnej krwi w końcówce

Siły ukraińskie zaatakowały skład paliw w obwodzie biełgorodzkim

Bronisław Wildstein: Bachmann jest idiotą! Róbmy, co powinniśmy