2 marca 2018 w kinie Atlantic w Warszawie odbył się pokaz pełnometrażowego fabularyzowanego dokumentu o księdzu jezuicie Władysławie Gurgaczu, kapelanie oddziału „Żandarmerii” Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej, rozstrzelanym 14 września 1949 r. na mocy wyroku komunistycznego sądu.
Prezydent RP Andrzej Duda objął Patronat Narodowy nad filmem. Dokument wręczył reżyserowi prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek i szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk. Przedsięwzięciu patronuje też Oddział IPN w Krakowie.
Ks. Gurgacz szczególnie naraził się komunistom w związku z głoszonymi kazaniami i naukami rekolekcyjnymi w okresie wielkopostnym roku 1948. Wkrótce podjął decyzję o przyjęciu propozycji wstąpienia do oddziału „Żandarmeria” operującego na obszarze Beskidu Sądeckiego i będącego zbrojną częścią organizacji oporu cywilnego o nazwie Polska Podziemna Armia Niepodległościowa. Oddział ostatecznie został zlikwidowany przez komunistów w połowie sierpnia 1949 r. a ks. Gurgacza aresztowano 2 lipca 1949 r. w Krakowie. Przypisując mu prowadzenie działalności zbrojnej, ukierunkowano proces na wykazanie sprzeczności zasad wiary z postępowaniem kapłana. Dla celów propagandowych rozprawa sądowa została szeroko nagłośniona przy wykorzystaniu wszelkich dostępnych wówczas mediów: prasy, radia oraz „Polskiej Kroniki Filmowej” (wyświetlanej przed wszystkimi seansami kinowymi w Polsce). Wyrok śmierci, orzeczony przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie, został wykonany na ks. Gurgaczu i dwóch żołnierzach „Żandarmerii” (Stefanie Balickim i Stanisławie Szajnie) w więzieniu Montelupich w Krakowie 14 września 1949 r.
Film „Gurgacz” wyreżyserował Dariusz Walusiak, w latach 80. działacz opozycji antykomunistycznej, odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim „Polonia Restituta” przez śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego oraz krzyżem Oficerskim Polonia Restituta przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę za utrwalanie pamięci o Żołnierzach Wyklętych-Niezłomnych. Na swym koncie ma ponad 60. filmów dokumentalnych i reportaży o najnowszej historii Polski. Jest także autorem książki „Winni. Holokaust i fałszowanie historii”. Autorem zdjęć do filmu „Gurgacz” jest Michał Bożek.
Lista kin, gdzie wyświetlany jest film:
- Biała Podlaska Merkury
- Bochnia Regis
- Chrzanów MOKSiR
- Kluczbork Bajka
- Krynica-Zdrój Jaworzyna
- Kraków Kijów
- Kraków Mikro
- Limanowa Klaps
- Mińsk Mazowiecki Muza 4.03, 15.00
- Nowy Sącz Sokół
- Ostrołęka Jantar
- Oświęcim OCK
- Płock Novekino
- Poznań Apollo
- Przemyśl Centrum 9.03
- Puławy Sybilla
- Siedlce Novekino
- Starachowice Kultura
- Suwałki Lumiere 3-4 marca
- Warszawa Luna
- Warszawa Wisła
- Wolbrom Radość
- Zamość Stylowy
