Przejdź do treści
Republika Kasprowy, Giewont i Rysy - takie nazwy wybraliście Państwo dla naszych kamer w studiu Republiki
Republika Danuta Holecka zaprasza na program "Gość Dzisiaj" O 20:15 gośćmi będą: Paweł Jabłoński, Prawo i Sprawiedliwość oraz Adam Nowak, Polskie Stronnictwo Ludowe
18:57 AFP: na pokład tankowca u zachodnich wybrzeży Francji, wiązanego z rosyjską flotą cieni, weszli żołnierze francuscy
18:34 Nexta: Polska podniosła w powietrze sześć F-16, w kierunku kraju potencjalnie zmierzają dwa drony Shahed
17:55 Niemcy: w Berlinie zatrzymano trzech mężczyzn podejrzanych o członkostwo w terrorystycznym ugrupowaniu palestyńskim Hamas i planowanie ataku w Niemczech
17:53 Amerykański Donald Trump podpisał rozporządzenie o gwarancjach bezpieczeństwa dla Kataru - brzmienie dekretu przypomina zapisy artykułu 5 Traktatu Północnoatlantyckiego
16:42 Prezydent Karol Nawrocki w liście do uczestników wspólnej inauguracji nowego roku akademickiego środowiska naukowego w Lublinie: szkoły wyższe muszą być bastionami wolności słowa i wolności badań oraz odpowiadać na wyzwania współczesności
15:49 Tenis: Iga Świątek odpadła w 1/8 finału tenisowego turnieju WTA 1000 w Pekinie po porażce z Amerykanką Emmą Navarro 4:6, 6:4, 0:6
15:34 CBOS: prezydent Karol Nawrocki jest liderem najnowszego rankingu zaufania - ufa mu 58 proc. badanych
13:27 Nigeria: Co najmniej 26 osób utonęło w wypadku łodzi na rzece Niger
13:25 IMGW: opady śniegu w górach, lokalne mgły i przygruntowe przymrozki
13:03 Prezydent Karol Nawrocki: zrobię wszystko, aby rozwijać polskie technologie obronne XXI wieku
Wydarzenie Piotrków Trybunalski, czwartek 2.10., godz. 17.00 przed Urzędem Miasta - protest przeciwko migracji! Zaprasza Klub Gazety Polskiej
Wydarzenie Spotkanie z Mariuszem Błaszczakiem, byłym wicepremierem, szefem MON, a dziś szefem klubu parlamentarnego PiS. 2 października, godz. 17.00. Miejsce: Węgorzewskie Centrum Kultury, ul. Gen. Bema 14
Wydarzenie W czwartek 2 października o godz. 17:00 w Łomży (Uczelnia Jańskiego, Aula Stefana Wyszyńskiego, ul. Krzywe Koło 9) odbędzie się spotkanie z politykami PiS: Maciejem Wąsikiem i Jackiem Sasinem
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Częstochowa zaprasza na spotkanie z dziennikarzem TV Republika - Jakubem Maciejewskim, 3 października, g. 18.00, Aula Tygodnika "Niedziela" ul. 3 maja 12, Częstochowa
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Busko-Zdrój zaprasza na spotkanie z Gabrielem Janowskim, 3 października, g. 16.30, Pensjonat Sanato Busko-Zdrój ul. 1 maja 29
Wydarzenie Protest przeciwko działaniom polskiej prokuratury, sądów oraz cenzurze internetu i masowej migracji. 4 października, godz. 12:00 Plac Kwiatowy, Katowice
Klub "Gazety Polskiej" w Głogowie zaprasza na spotkanie pt. "Czas na nową Konstytucję" z K. Szczuckim, M. Jakubiakiem i W. Zubowskim. 3 października, godz. 18.00, Miejski Ośrodek Kultury, Rondo Konstytucji 3 Maja 2, Głogów
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" nr 1 w Elblągu zaprasza na spotkanie z wiceprezesem PiS, europosłem Tobiaszem Bocheńskim i posłem Andrzejem Śliwką, w dniu 4 października o godz. 17:00 w Domu Rektora przy bulwarze Zygmunta Augusta 12 w Elblągu
Wydarzenie Poseł Marzena Machałek zaprasza: spotkanie z prof. Krzysztofem Szczuckim – „Tyrania praworządności. O potrzebie nowej konstytucji" – 4 października, godz. 18:00, Katolicka Szkoła Podstawowa św. Pankracego, ul. PCK 23, Jelenia Góra-Cieplice
Wydarzenie 10 października o godz. 16:30 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Centrum Caritas, Rudnik nad Sanem
Wydarzenie 10 października o godz. 19:00 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Lubelskie Centrum Konferencyjne, Lublin
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Zarząd NBP, z inicjatywy Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, zdecydował o zwiększeniu udziału złota w rezerwach do 30 proc. Obecnie NBP ma ponad 515 ton złota o wartości 200 mld zł (ok. 22 proc. rezerw). Łączne rezerwy dewizowe przekraczają 953 mld zł.

157 lat temu wybuchło Powstanie Styczniowe- największy w XIX w. polski zryw narodowy

Źródło: wikimedia commons

157 lat temu, 22 stycznia 1863 r., Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego rozpoczęło się Powstanie Styczniowe, największy w XIX w. polski zryw narodowy. Pochłonęło ono kilkadziesiąt tysięcy ofiar i w ogromnym stopniu wpłynęło na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń.

Kilka lat wcześniej, w 1856 roku zakończyła się wielka wojna krymska, w której Rosja została pobita przez Francuzów, Brytyjczyków i Turków. Narastało więc przekonanie, że oto nadeszła chwila, w której można podjąć się działań na rzecz odzyskania niepodległości. Organizatorzy powstania wierzyli w to, że państwa zachodnie staną po polskiej stronie, chociażby naciskając mocno dyplomatycznie na Rosję.

Poza tym, po dojściu cara Aleksandra II do władzy w osłabionej niedawną klęską Rosji, rozpoczęła się epoka reform i względnej liberalizacji.

W społeczeństwie polskim dorosło pokolenie, które czuło się odpowiedzialne za przyszłość ojczyzny, a nie przeżyło klęski powstania listopadowego. Uważano, że najważniejszą powinnością życiową jest walka o ojczyznę. Ten głęboki i szczery patriotyzm, połączony z religijnością był wspólny dla wszystkich klas: inteligencji, ziemiaństwa, szlachty i części chłopstwa.

Wśród bezpośrednich przyczyn wybuchu powstania wymienia się brankę ogłoszoną na terenie Królestwa Polskiego. Sprzeciw wobec branki był ochroną kadr do walki czy sprzeciwu przeciwko Rosji. Z tego powodu podjęto decyzję o wybuchu powstania w styczniu, najmniej korzystnym miesiącu dla walki. W śnieg i mróz młodzi chłopcy pakowali swoje rzeczy i szli uciekać przed poborem. Nie zawsze wiedzieli, gdzie idą. Chronili się w Puszczy Kampinoskiej, gdyż była ona najbliżej Warszawy.

22 stycznia 1863 roku Centralny Komitet Narodowy ogłosił się Tymczasowym Rządem Narodowym i wezwał naród do powstania przeciwko Rosji. Sześć tysięcy powstańców zaatakowało rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. Powstanie rozszerzyło się na cały kraj, a następnie na tereny Litwy, Białorusi i Ukrainy. Trwało do jesieni 1864 roku, a utworzone "państwo podziemne" funkcjonowało jeszcze w 1865 roku.

Historycy obliczają, że w czasie powstania doszło do około 1000 lub 1200 potyczek. Największe z nich to bitwy pod Węgrowem i pod Siemiatyczami. Przez szeregi powstańcze przeszło około 350 tysięcy osób. Najwięcej uczestników było z Królestwa Polskiego oraz tzw. guberni zachodnich rosyjskich, czyli dawnych ziem Rzeczypospolitej, potem z Galicji, a dopiero potem z zaboru pruskiego.

Ostatni oddział partyzancki kapelana powstania, księdza Stanisława Brzóski, działający na Podlasiu, został rozbity w kwietniu 1865 roku. W kwietniu 1864 roku aresztowano przywódcę powstania Romualda Traugutta i innych członków Rządu Narodowego. Cztery miesiące później stracono ich na stokach Cytadeli Warszawskiej.

Powstanie Styczniowe było najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX wieku. Jego bilans był tragiczny - dziesiątki tysięcy poległych lub straconych przez Rosjan (od kilkunastu do 30 tysięcy), zesłania na Syberię (około 40 tysięcy), konfiskaty majątków uczestników powstania i intensywna rusyfikacja ziem polskich.

- Powstańcy walczyli w sposób możliwie najlepszy, bo ta walka dużych szans na zwycięstwo nie miała. Natomiast była to olbrzymia, wielka manifestacja woli narodu polskiego do uzyskania własnego państwa. Półtora roku walki na obszarze największego ówczesnego imperium to jest olbrzymi argument – mówił prof. Michał Klimecki.

 

157 lat temu - 22 stycznia 1863 wybuchło Powstanie Styczniowe. Polscy patrioci wystąpili przeciw targowicy i Rosyjskiemu Imperium https://t.co/HB0SZq4h8f

— Dorota Kania (@DorotaKania2) January 22, 2020

Represje carskie po upadku powstania styczniowego

Po stłumieniu powstania rząd carski stopniowo likwidował resztki autonomii Królestwa Polskiego, którego nazwę zmieniono na Kraj Nadwiślański. Represje dotknęły całe społeczeństwo. W twierdzy kijowskiej rozstrzelano dowódców oddziałów powstańczych, między innymi: Adama Drużbackiego, Płatona Krzyżanowskiego, Władysława Tadeusza Rakowskiego, Romualda Olszańskiego oraz Adama Zielinskiego. W 1867 roku zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, jego nazwę i budżet, dwa lata później zlikwidowano Szkołę Główną Warszawską, a setkom miast wspierających powstanie odebrano prawa miejskie, doprowadzając je tym samym do upadku.

W 1874 roku zniesiono urząd namiestnika, a w 1886 zlikwidowano Bank Polski. Skasowano klasztory katolickie w Królestwie, skonfiskowano ok. 1600 majątków ziemskich i rozpoczęto intensywną rusyfikację ziem polskich. Klęska tego największego narodowego powstania była ogromnym wstrząsem dla Polaków.

- Wielkie narodowe powstania stworzyły sytuację, w której Polacy nie widzieli już przyszłości swojego narodu bez niepodległego państwa. Na powstania nie można patrzeć tylko i wyłącznie przez pryzmat olbrzymich strat, zniszczenia dorobku materialnego, pewnego przygnębienia, traumy narodowej. Trzeba na to patrzeć jak na wielkie dziedzictwo, które wychowuje kolejne pokolenia – dodaje prof. Michał Klimecki.

dzieje.pl, polskie radio

Wiadomości

Dworczyk ostrzega: Niemcy osłabiają więzy transatlantyckie, chcą powrotu do hegemonii w europejskim systemie bezpieczeństwa

Emilia Mazek ze złotem mistrzostw polski w maratonie!

Kyiv Post: nad Polską operuje sześć F-16, w kierunku kraju potencjalnie zmierzają dwa drony Shahed

Międzynarodowy Festiwal "Niepokorni, Niezależni, Wyklęci" już po raz 17. Co warto obejrzeć w tym roku?

Chcieli zaatakować żydowskie instytucje w Niemczech. Zatrzymano ich w Berlinie

IMGW: sporo chmur, lokalne słabe opady. Wyżej w górach opady śniegu

Zwabił 11-latkę do swojego mieszkania. Później brutalnie ją zgwałcił

Carlsen liderem w rankingu FIDE. Duda wchodzi do czołowej dwudziestki

I wszystko jasne! Poznaliśmy nazwy naszych kamer!

Rząd Tuska osłania rosyjsko-niemieckie interesy w Polsce?

CBOS: prezydent Karol Nawrocki liderem rankingu zaufania, Tusk szoruje dno

Thriller w Pekinie! Świątek przegrywa z Navarro i odpada w 1/8 finału

Papież prosi Polaków o modlitwę w intencji pokoju

Tusk pozwala Niemcom na wszystko! Polska na kolanach przed Berlinem

Ukrainiec podejrzany o podwójne zabójstwo już w areszcie!

Najnowsze

Dworczyk ostrzega: Niemcy osłabiają więzy transatlantyckie, chcą powrotu do hegemonii w europejskim systemie bezpieczeństwa

Chcieli zaatakować żydowskie instytucje w Niemczech. Zatrzymano ich w Berlinie

IMGW: sporo chmur, lokalne słabe opady. Wyżej w górach opady śniegu

Zwabił 11-latkę do swojego mieszkania. Później brutalnie ją zgwałcił

Carlsen liderem w rankingu FIDE. Duda wchodzi do czołowej dwudziestki

Emilia Mazek ze złotem mistrzostw polski w maratonie!

Kyiv Post: nad Polską operuje sześć F-16, w kierunku kraju potencjalnie zmierzają dwa drony Shahed

Międzynarodowy Festiwal "Niepokorni, Niezależni, Wyklęci" już po raz 17. Co warto obejrzeć w tym roku?