W środę, w szwedzkim mieście Malmoe, odbywa się Międzynarodowe Forum Pamięci o Holokauście i Zwalczania Antysemityzmu. Jak przekazali organizatorzy, na forum obecnych jest ok. 400 uczestników, wśród nich 44 przedstawicieli państw, przede wszystkim ministrów oraz ambasadorów. Polskę reprezentuje na forum prof. Piotr Gliński, wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, który zabierał głos podczas sesji nt. wdrażania strategii i planów działania w walce z antysemityzmem oraz zapewnienia bezpieczeństwa osobom należącym do mniejszości dotkniętych antysemityzmem oraz innymi formami rasizmu i nietolerancji.

.@PanoramaTvp2 | "Pamiętaj - reaguj" - pod tym hasłem w Szwecji rozpoczęło się Międzynarodowe Forum Pamięci o Holokauście i Zwalczaniu Antysemityzmu. W obradach uczestniczą przedstawiciele kilkudziesięciu krajów, w tym Polski.pic.twitter.com/ZoH7eyktXy

— TOP TVP INFO (@TOPTVPINFO) October 13, 2021

Wicepremier Gliński podkreślił, że „Polska nieustannie przeciwstawia się wszelkim formom rasizmu i antysemityzmu”. „Podejmowane są liczne wysiłki, aby zapobiegać antysemityzmowi we wszystkich dziedzinach życia” – zapewnił.

Jak mówił, „aby wesprzeć nasze wysiłki, opracowaliśmy krajowe strategie i plany, a także wprowadziliśmy międzynarodowe akty i rekomendacje”. Gliński przypomniał, że w 2016 roku Polska, jako członek Międzynarodowego Sojuszu na rzecz Pamięci o Holokauście, uznała roboczą definicję antysemityzmu, a od 2009 r. polska Policja realizuje „Program zwalczania przestępstw z nienawiści dla funkcjonariuszy organów ochrony porządku publicznego” (LEOP) oraz, konsekwentnie, „Trening przeciwdziałania przestępstwom z nienawiści dla funkcjonariuszy organów ścigania” (TAHCLE).

„Oba programy koncentrują się na zapewnieniu bezpieczeństwa wszystkim osobom, które mogą stać się potencjalnymi ofiarami przestępstw z nienawiści. Do 2019 r. szkolenia te ukończyło łącznie ponad 100 tys. funkcjonariuszy, czyli praktycznie cała kadra” – podał minister kultury.

Wicepremier Gliński dodał, że polska Policja wdrożyła także plan przeciwdziałania propagowaniu faszyzmu i innych ustrojów totalitarnych oraz przestępstwom z nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych lub religijnych. „W efekcie od 2018 r. sukcesywnie zmniejsza się liczba przestępstw z nienawiści motywowanych antysemityzmem” – zwrócił uwagę.

Wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu @PiotrGlinski bierze dziś udział w Międzynarodowym Forum Pamięci o Holokauście i Zwalczaniu Antysemityzmu w Malmö.@PLinSweden pic.twitter.com/3uvMWDgJ7s

— Ministerstwo Kultury i Sportu (@MKDNiS) October 13, 2021

„Wiedza na temat okrucieństw II wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem Holokaustu, jest uwzględniona w obowiązkowych programach nauczania historii począwszy od szkół podstawowych. Polski minister edukacji zainicjował niedawno program »Poznaj Polskę« skierowany do polskich szkół, nauczycieli i uczniów. Wszystkie szkoły otrzymają dodatkowe fundusze na organizację wycieczek do muzeów, miejsc pamięci i instytucji kultury – na liście znalazły się także miejsca pamięci o Holokauście i muzea poświęcone kulturze żydowskiej” – powiedział szef MKDNiS.

Gliński podkreślił, że edukacja i podnoszenie świadomości na temat Holokaustu to kolejny kluczowy priorytet Polski. „Wiedza na temat okrucieństw II wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem Holokaustu, jest uwzględniona w obowiązkowych programach nauczania historii począwszy od szkół podstawowych. Polski minister edukacji zainicjował niedawno program »Poznaj Polskę« skierowany do polskich szkół, nauczycieli i uczniów. Wszystkie szkoły otrzymają dodatkowe fundusze na organizację wycieczek do muzeów, miejsc pamięci i instytucji kultury – na liście znalazły się także miejsca pamięci o Holokauście i muzea poświęcone kulturze żydowskiej. Dwa lata temu rozpoczęliśmy również współpracę z przewodniczącym Światowego Kongresu Żydów Ronaldem S. Lauderem, której celem jest współprodukcja filmu, mającego na celu podniesienie świadomości o Holokauście wśród młodzieży szkolnej w Polsce” – mówił podczas forum wicepremier Gliński. Przekazał, że film zostanie rozesłany do wszystkich szkół w Polsce.

„Polska – kraj, który był świadkiem zarówno tysiącletniej historii pokojowego współistnienia Polaków i Żydów, jak i bolesnego Holokaustu dokonanego na naszym terytorium przez nazistowskie Niemcy – ma obowiązek podtrzymywać pamięć, chronić i dbać o to dziedzictwo” – podkreślił polski minister.

Dlatego, jak mówił, z roku na rok przybywa instytucji, organizacji i ich wartościowych projektów poświęconych pamięci, życiu i kulturze Żydów w Polsce. Szef MKDNiS przypomniał, że jest wiele zrealizowanych zobowiązań i deklaracji Polski, które mogą pomóc w podtrzymywaniu pamięci, jak np. zrewitalizowane miejsc pamięci, nowe muzea, ekspozycje i centra dla zwiedzających, jak Muzeum Getta w Warszawie (powstałe trzy lata temu), nowe Muzeum w Sobiborze, Treblinka, Gross-Rosen, Płaszów czy Auschwitz-Birkenau. Minister kultury przekazał także, że zbudowana została nowa siedziba dla Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście oraz, że powstaje nowe Centrum Obsługi Odwiedzających Miejsce Pamięci Auschwitz.

„Od 2017 r. opracowaliśmy i wdrożyliśmy także – po raz pierwszy po wojnie – bardzo szeroki program identyfikacji i oznakowania 1200 cmentarzy żydowskich na terenie Polski. Historyczne cmentarze żydowskie są objęte szczególną ochroną przez polskie prawo” – zwrócił uwagę wicepremier Gliński.

▶️Wicepremier @PiotrGlinski udaje się z wizytą do Szwecji, gdzie w środę weźmie udział w Międzynarodowym Forum Pamięci o Holokauście i Zwalczaniu Antysemityzmu w Malmö.

Więcej informacji ⤵️⤵️⤵️https://t.co/znkGNTZdJp

— Ministerstwo Kultury i Sportu (@MKDNiS) October 12, 2021

Jak mówił, „w ciągu ostatnich czterech lat polskie Ministerstwo Kultury zainwestowało wiele w projekty związane z historią, życiem i kulturą Żydów”. „Wystarczy wspomnieć: 100 milionów dolarów wydane przez cztery lata na dotacje dla muzeów i instytucji kulturalnych; ponad 25 mln dolarów wydane na zabezpieczenie największego cmentarza żydowskiego w Polsce, przy ul. Okopowej w Warszawie; ponad 41 mln dolarów wydanych na produkcje filmowe, a także setki koncertów, spektakli, spotkań, publikacji, które mogły się odbyć dzięki wsparciu państwa polskiego” – wymieniał wicepremier.

Zaznaczył, że to „tylko niektóre przykłady tego, jak Polska przyczynia się do upamiętniania, ratowania pamięci i promowania życia żydowskiego w kulturze”. Podkreślił, że „dzięki naszym staraniom możemy być świadkami stałego zmniejszania się liczby incydentów antysemickich w Polsce”. „Tendencja ta jest jeszcze bardziej widoczna, jeśli porównamy ją z liczbami i trendami w głównych aktorach europejskich, takich jak Niemcy, Francja, Wielka Brytania czy nawet Szwecja. W Polsce jest to ok. 100 takich przypadków rocznie, w Niemczech jest to ponad 2 tysiące. Obserwujemy również wzrost liczby Polaków, którzy mają pozytywny stosunek do Żydów” – przekazał na forum minister kultury.

W opublikowanej na stronie MKDNiS pełnej wersji wystąpienia, wicepremier Gliński zacytował także słowa, które dwa lata temu premier Mateusz Morawiecki skierował do Icchaka Hercoga, wtedy prezesa zarządu Agencji Żydowskiej na rzecz Izraela, obecnie prezydenta Izraela.

#Świat | Międzynarodowe Forum Pamięci o Holokauście. Gliński: Pamiętamy, kto był sprawcą.#włączprawdę #TVRepublika https://t.co/2zFr0Ssxup

— Telewizja Republika ???????? #włączprawdę (@RepublikaTV) October 13, 2021

"Polska pozostaje zaangażowana w zwalczanie wszelkich form antysemityzmu. Potępiamy wszelkie akty przemocy wobec członków społeczności żydowskich czy ataki na miejsca kultu. Dlatego jesteśmy dumni, że Polska pozostaje bezpiecznym domem dla naszych żydowskich rodaków” – napisał wówczas premier Morawiecki.

Minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu przypomniał także, że Polska walczyła z nazistowskimi Niemcami od pierwszego dnia II wojny światowej i poniosła ogromne ofiary. „Pod bezlitosną okupacją niemiecką Polacy zdołali stworzyć największą armię podziemną oraz sprawne państwo podziemne i rząd. Jednym z jej priorytetów była pomoc i ratowanie Żydów. Polska podjęła bezcenny wysiłek, aby poinformować świat o trwającej masowej eksterminacji Żydów i rozpaczliwie wzywała pomocy. Wołanie, które świadomie nie zostało wysłuchane przez świat zachodni, pomimo najwyższego poświęcenia niezliczonych polskich i żydowskich bohaterów, takich jak Szmul Zygielbojm, Witold Pilecki, Irena Sendlerowa, Jan Karski, by wymienić tylko kilku” – wskazał wicepremier Gliński.

W styczniu 2020 roku premier Szwecji wystosował do szefów państw i rządów, naukowców, ekspertów i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego z około 50 krajów zaproszenie do udziału w forum, które pierwotnie miało się odbyć w październiku 2020 r., 75 lat od zakończenia II wojny światowej i wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Była to również 20. rocznica pierwszego Sztokholmskiego Międzynarodowego Forum nt. Holokaustu i powołania Międzynarodowego Sojuszu na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA). Z powodu pandemii forum zostało przełożone na ten rok.