W Polsce zarejestrowanych jest około 4 tysięcy dużych przedsiębiorstw, zatrudniających powyżej 250 pracowników. Firmy te charakteryzują się wysoką energochłonnością, a podwyżki cen energii znacznie wpłynęły na ich przychody. Wiele spółek musiało podnieść ceny swoich produktów, by przetrwać najgorszy okres. Czas ten pokazał również, że duże przedsiębiorstwa w tym roku chętniej inwestują we własne, odnawialne źródła energii.
Jak tłumaczy Michał Koleśnikow z Departamentu Analiz Ekonomicznych w PKO Banku Polskim duże firmy to te, które zatrudniają ponad 250 pracowników. Według danych REGON jest ich w Polsce około 4 tysięcy. Przedsiębiorstwa te charakteryzują się dużą stopą inwestycji. Najczęściej są to importerzy lub eksporterzy, czyli firmy powiązane z rynkami zagranicznymi. W 2022 roku osiągnęły około 63% wszystkich przychodów firm w Polsce, ich udział z roku na rok systematycznie wzrasta.
Zdaniem Tomasza Bursy wiceprezesa Opti TFI podwyżki cen energii dosyć mocno wpłynęły na wyniki sektora przemysłowego w Polsce, gdyż są to branże wysoko energochłonne. Jednak w obecnych czasach spowolnienia gospodarczego polskie firmy radzą sobie dość dobrze. Jest to spowodowane m.in. z przerzucaniem większych kosztów związanych z wysoką inflacją wprost na klientów. Podkreśla również, że sytuacja na rynku energii i gazu już się stabilizuje, co wpłynie bezpośrednio na koszty ponoszone przez firmy.
„Wydaje się, że ten najgorszy moment pod względem presji kosztowej polskie firmy mają za sobą. To, co będzie dla nich kluczowe to przerzucalność inflacji na klientów oraz wychodzenie z zapasów. Polskie firmy przez cały 2020 rok dosyć mocno się zapasowały, stany magazynowe są dość duże. Teraz gospodarka potrzebuje czasu na wchłonięcie tych zapasów” – dodał.
Michał Koleśników wskazuje, że duże spółki częściej niż te małe inwestują w budynki, budowle, maszyny oraz różnego typu urządzenia. W zeszłym roku najczęściej były to magazyny, w tym roku widać znaczny wzrost inwestycji we własne, odnawialne źródła energii oraz procesy i cyfryzację prowadzącą do oszczędzania energii. „Jeśli mówimy o inwestycjach dużych firm, to tutaj wyzwań jest bardzo wiele. Transformacja energetyczna tych dużych firmach jest wyzwaniem, są to często firmy bardzo kapitałochłonne, często posiadająca technologie emitujące dużo CO2 i innych zanieczyszczeń. Przestawienie się więc na czystsze sposoby produkcji, na dekarbonizację, pociągnie za sobą ogromne inwestycje” – powiedział.
Zaznacza także, że w Polsce rentowność dużych firm jest minimalnie mniejsza od pozostałych. W branżach przeważają: motoryzacyjna, produkcja AGD, sprzętu telekomunikacyjnego, zbrojeniowa, farmaceutyka, szpitale i uczelnie wyższe, a także te najbardziej kapitałochłonne i energochłonne jak cementowanie, huty czy rafinerie.
„Jednym z takich głównych czynników dotyczących perspektyw rozwoju przemysłu, nie tylko zresztą w Polsce, ale i w Europie. To jest związane z tym, jak droga jest energia” - powiedział dr Cezary Mech doradca prezesa Narodowego Banku Polskiego.
Według Tomasza Bursy klasyczny model ekonomiczny przedsiębiorstwa powinien zawierać zdolność siły przetargowej w relacji z konsumentem. Jak zaznacza, wyniki polskich spółek w 2022 były bardzo dobre, ich dywidendy będą rekordowe. Jest to zasługa przede wszystkim sektora finansowego oraz paliwowego.
„Duże firmy w 2022 roku zainwestowały 168 miliardów złotych. Było to 72% wszystkich inwestycji tych firm, które dostarczają dane do GUS. Przeciętnie na jedną firmę przypadło 44 miliony złotych, podczas gdy średnio w gospodarce jest to około 4 milionów złotych. To pokazuje, jak duża skala jest inwestycji właśnie w tych największych firm” – mówił Koleśnikow.
Więcej w materiale wideo. Polecamy!