Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, odsetek osób skrajnie ubogich wzrósł w 2020 roku do 5,2 proc. z ok. 4,2 proc. w 2019 roku. W ubiegłym roku przybyło więc ponad 370 tys. Polaków skrajnie ubogich. Obecnie ich liczba sięga 1,9 mln. 

W raporcie GUS wskazuje się, iż „Pogorszenie się sytuacji materialnej części gospodarstw domowych i wzrost ubóstwa skrajnego w Polsce wiąże się z wprowadzeniem od marca 2020 roku zamrożenia części gospodarki i ograniczeń w kontaktach społecznych, w odpowiedzi na pojawienie się w Polsce koronawirusa i rozwój pandemii COVID-19”.

Granice ubóstwa

Główny Urząd Statystyczny wyznacza trzy progi ubóstwa. Są to: ubóstwo skrajne, ubóstwo ustawowe i ubóstwo relatywne. 

Wspomniane wyżej ubóstwo skrajne oznacza konsumpcję poniżej minimum egzystencji, które wylicza się na podstawie cen podstawowych artykułów i usług konsumpcyjnych. Obecnie, z minimum egzystencji do czynienia mamy, kiedy miesięczne wydatki nie przekraczają 640 zł w przypadku osoby samotnej i 1727 zł w przypadku rodziny czteroosobowej z dwójką dzieci poniżej 14 roku życia. 

Ubóstwo skrajne wzrosło w Polsce w 2020 r. https://t.co/nGV8ggb9lm

— EAPN Poland (@EAPNPoland) June 30, 2021

Ubóstwo ustawowe obejmuje osoby, które zgodnie z obowiązującymi przepisami są uprawnione do ubiegania się o świadczenia z pomocy społecznej. 

Za gospodarstwo domowe dotknięte ubóstwem relatywnym uznaje się takie, które miesięcznie wydaje połowę tego, co przeciętna polska rodzina. 

Komu grozi ubóstwo?

Dane GUS mówią, że do grup najbardziej zagrożonych ubóstwem zaliczają się osoby utrzymujące się ze świadczeń społecznych (poza emeryturami) oraz z rolnictwa, a także rodziny wielodzietne i osoby dotknięte niepełnosprawnością.

Największy wzrost ubóstwa skrajnego zanotowano w przypadku rolniczych gospodarstw domowych (o prawie 4 pkt. proc) oraz tych utrzymujących się ze źródeł niezarobkowych (prawie 3 pkt. proc).

Ubóstwo skrajne dzieci w 2020 r. wzrosło z 4,5% do 5,9%, znowu cel mniej niż 1% oddalił się pic.twitter.com/6DyVDlixrM

— Ryszard Szarfenberg (@RSzarfenberg) June 30, 2021

O ok. 2 pkt. proc - wzrósł odsetek osób ubogich wśród rencistów, a także wśród rodzin wielodzietnych (z co najmniej trojgiem dzieci poniżej 18 lat). Ubóstwo skrajne niemal nie zmieniło się w większych miastach, wzrosło za to zauważalnie w małych miastach i na wsi.